Geschiedenis van Adem-Tocht in het bisdom Brugge

Historiek Adem-Tocht West-Vlaanderen, voorheen Gulden Leeftijd

In 2011 vierde Adem-Tocht (opgericht als Gulden Leeftijd) haar 30-jarig bestaan in het bisdom Brugge.

Bij zijn afscheid als diocesaan geestelijk raadgever had E.H. Edmond Ghys de start en de werking van Gulden Leeftijd in ons diocees zorgvuldig opgetekend.

Hier publiceren we zijn verhaal over deze beginjaren, uiteraard met grote waardering en dankbaarheid voor de inzet van alle pioniers.

Voorafgaande fase

Op 16 juni 1970 werd kanunnik Alban Vervenne aangesproken door monseigneur Fernand Cammaert, nationaal aalmoezenier van Vie Montante Belgique.

Hij vroeg kanunnik Vervenne te beginnen met Nederlandstalige groepen in het bisdom Brugge. Voor een eerste vergadering, op 6 november 1970, waren bijgetreden: E.P. Van Doren s.j., E.H. Pol Depuydt, de heer Henri Danneels van Kanegem, mevrouw Rommens en mevrouw Annie Verstraete.

Onder voorzitterschap van monseigneur Cammaert en kanunnik Vervenne werd een werkmethode bedacht en een naam gegeven aan de beweging. De letterlijke vertaling 'Stijgend leven' werd vervangen door 'Gulden Leeftijd'. Een zuster van het Begijnhof te Brugge vroeg om uitleg aan monseigneur Cammaert en kreeg van hem per brief informatie. Die brief is een interessant getuigenis van dit eerste begin.

Twee jaar later overleed kanunnik Vervenne en nam kanunnik Versele de taak over. De werkgroep stimuleerde in hoofdzaak een pastoraal voor bejaarden op de parochies.

Op 26 augustus 1976 overleed kanunnik Versele en daarmee verminderde de werking van de Gulden Leeftijd. In De Panne echter nam eredeken Van Ryckeghem het initiatief een groep dames op leeftijd te begeleiden naar het model van het Franse Vie Montante. Voor iedere samenkomst maakte hij een tekst klaar.

In 1979 begon mevrouw Beuselinck in Torhout een groep gepensioneerden te interesseren voor een maandelijkse bijeenkomst waar telkens een of andere priester of religieuze kwam spreken.

Nieuw begin van de Gulden Leeftijd

Moseigneur Cammaert ontmoette regelmatig mgr. E.J. De Smedt, bisschop van Brugge en oud-collega in het seminarie van Mechelen. Hij drong erop aan bij de bisschop nieuw leven in te blazen in de Gulden Leeftijd en uit te kijken naar een priester die op pensioen ging en daartoe kon vrijgesteld worden. In december 1980 heeft mgr. De Smedt mij daarover getoetst. Daarop ben ik mgr. Cammaert gaan opzoeken in Kraainem en wat later een vergadering gaan volgen met mevrouw Yvonne Vanden Eynde in Zaventem.

Op 5 mei 1981 werd een contactvergadering belegd in Licht en Ruimte te Roeselare. Waren aanwezig: de heer en mevrouw Danneels, E.H. R. Van Brabant, de dames Beuselinck, Lefevre, Vergote en Annie Verstraete, pater Van Doren, de heer Miel Swaenepoel en ikzelf. Daar werd de grondslag gelegd van een nieuwe werking. We wilden gespreksgroepen vormen onder voorzitterschap van een leek, want het zou een lekenbeweging worden die maandelijks een religieus thema zou behandelen. Ik was nog leraar in het college in Menen tot 30 juni maar dacht al na wie er ter plaatse een kring zou kunnen vormen. Ik sprak de heer Marcel Ducastel aan en hij aanvaardde. Ik legde het initiatief voor aan E.H. Achiel Debuf, oud-leraar van het college en toen rustend pastoor te Geluwe. Hij aanvaardde aalmoezenier te worden van die eerste groep te Menen. Een tweede kring kwam er in het rustoord van de Zusters Paulinen te Menen met mevrouw Dumont en E.H. W. Ruysschaert. Ze zijn echter een jaar later begonnen.

Ik werd ook rector van het Begijnhof te Brugge en ging wonen in de Vestingstraat te Assebroek. Daar kwam mij onverwacht bezoeken en zijn diensten aanbieden: de heer Silveer Vande Ginste uit Sint-Michiels.

Hij zal 16 jaar lang de onvermoeibare medewerker zijn voor onze Gulden Leeftijd. Hij richtte een kring op in zijn parochie (H. Michiel te Sint-Michiels) met E.H. W. Hoenraet, erepastoor aldaar, en zuster M.-Bosco Verhegghe. De eerste kringbijeenkomst had plaats op 3 december 1981.

Ik kende al lang de heer Joris Denaux en kom hem al vlug warm maken voor de nieuwe beweging. Hij vroeg E.H. D. Deketelaere als aalmoezenier en met enkele goede kennissen vormde hij de kring van de Sint-Katarinaparochie (Assebroek). Wervik, met mevrouw Nollet-Lecoutere en E.H. Beels, en het Brugs Begijnhof, met mevrouw Alice Maebe en E.H. Boydens, kwamen in dit eerste jaar 1981 al vlug aan de beurt.

Ondertussen belegden we informatievergaderingen waarop geestelijken en leken uitgenodigd werden. We konden al een vouwblaadje uitdelen; we zetten de drie doelstellingen, de drie pijlers van de Gulden Leeftijd uiteen: spiritualiteit, vriendschap en apostolaat. Die info's hadden plaats: op 30 september te Roeselare in Licht en Ruimte; op 20 oktober te Menen voor de COV, oud-onderwijzers; op 5 november te Brugge in het Begijnhof; op 2 december te Kortrijk in het retraitehuis van Scheut.

Het tijdschrift

Mevrouw Yvonne Vanden Eynde bezorgde de leden een eerste Nederlandstalig schrift: 'De Gulden Leeftijd'. Het was in 1981 aan zijn vierde nummer. Ik verlangde echter een keurig gedrukt blad waarin vooral de onderwerpen voor de maandelijkse samenkomsten ingeleid worden.

Ik zocht daartoe een redactieraad. Kwamen daarin uit het Brusselse: mevrouw Vanden Eynde, E.H. Marc Gheysen, pastoor van Melsbroek, mevrouw J. Bruyninckx-Tuyaerts, secretaris, en uit West-Vlaanderen: pater Luk Craye, jezuïet, mevrouw Annie Verstraete en ikzelf. Pater Craye is een kostbaar man geweest. Hij heeft tweemaal een ontwerp getekend voor de kaft. Hij dichtte en schreef herhaalde malen voor het blad. De eerste vergadering had plaats in november 1981 in het Begijnhof van Brugge.

Het eerste probleem was een naam te vinden voor de pasgeborene. Pater Craye stelde voor: 'Parel' naar de parabel uit het evangelie, symbool voor het Rijk Gods waar je alles voor over hebt.Het werd nadien Gulden Parel omdat er in Kortrijk al een tijdschrift 'Parel' uitgegeven werd. Het eerste nummer verscheen in februari 1982.

1982-1983

De vijf nummers van ons tijdschrift Gulden Parel behandelden tien facetten van het sacrament eucharistie.

In oktober 1982 had een diocesane informatienamiddag plaats in Licht en Ruimte te Roeselare voor alle kringverantwoordelijken. Uit 13 kringen waren er 42 deelnemers aanwezig. Juffrouw Annie Verstraete vertelde waar we staan met de Gulden Leeftijd, hoe er reeds gewerkt werd en hoe we zoeken uit te breiden.

Einde 1982 nam de heer Danneels ontslag als diocesaan voorzitter. Hij was een element van continuïteit vanaf de eerste stichting. De heer Silveer Vande Ginste uit Sint-Michiels volgde hem op. Hij was verantwoordelijke geweest in Strada en ijverde reeds voor parochiale en dekanale werken.

We bezochten samen vele parochies in West-Vlaanderen en in de regel hadden we per telefoon onze bezoeken uitgestippeld. Was er nog geen kring van Gulden Leeftijd, dan contacteerden we eerst de pastoor en vroegen enkele adressen van mogelijke kandidaten. Veel bezoeken gaven een goed resultaat, andere dan weer niet. Datum en plaats werden vastgelegd waarop zoveel mogelijk mensen bijeenkwamen om kennis te maken met de beweging. Het lukte gewoonlijk reeds enkele leden te winnen. Er werd uitgelegd wat de Gulden Leeftijd bedoelde, hoe de vergaderingen verliepen en hoe het tijdschrift te gebruiken. We stelden een verantwoordelijke - later voorzitter genoemd - en een aalmoezenier aan.

Volgende kringen kwamen tot stand in het najaar 1982: Sint-Kruis met zuster Margariet Holvoet, juffrouw Cécile Fleurent en E.H. P. Traen; Rekkem, mede door het schoolhoofd Delrue, met E.H. R. Cottenier, rustend pastoor; De Haan met zuster Léonie en E.H. René Van Ingelgom, rustend pastoor Scheut in Anderlecht en nog maar pas aangekomen in De Haan; Wenduine met zuster M.-Denise en E.H. Alfons de Groeve, pastoor; Brugge, eerst in het Sint-Jozefscollege en later in het Prinsenhof, met de heer Vande Ghinste en ikzelf als aalmoezenier.

In het voorjaar van 1983: Nieuwpoort-aan-Zee met de heer en mevrouw Verheyen en E.H. A. Steen; Koksijde, O.-L.-Vrouw-ter-Duinen met juffrouw M. Watthy en E.H. J. Surmont; Assebroek, Haverlo, door toedoen van zuster Lucie Verplancke, met juffrouw Yv. Vanhauserlande en pater Floribert Rommel in de abdij te Steenbrugge.
In juni had een tweede vormingsnamiddag plaats voor kringbesturen te Roeselare in de zaal Ter Walle. E.H. Robert Van Brabant sprak er over Christus als Verlosser, ter gelegenheid van het heilig jaar.

E.H. Ghys (†), uit Kroniek van Gulden Leeftijd