Boete is ons kerkelijk denken terecht gekomen vanuit de romeinse cultuur, omdat ons rechtssysteem gebaseerd is op de romeinse opvatting over schuld en boete: je moet betalen voor wat je verkeerd hebt gedaan. Dat is de reden waarom bij veel mensen nog het beeld aanwezig is van God als rechter, als de politieagent die altijd maar fouten optelt. In de vastenperiode kan je dan je rekeningen vereffenen, naar de paasbiecht gaan en dan is het weer in orde voor een jaar. Dat is natuurlijk een hele enge opvatting van christelijk leven. (…)
Een mooi beeld voor de boete is wat het woord ook letterlijk betekent: het 'boeten' of herstellen van een visnet. Ons 'levensnet' bestaat eigenlijk uit allemaal touwen van relaties die door elkaar lopen. Dat net is gescheurd op verschillende plaatsen. (…)
‘Boeten’, dat is het 'levensnet' herstellen. We moeten aan die relaties gaan werken.
Zoals ik al zei, de vastenperiode is er niet alleen maar voor mezelf. Integendeel, het is uit zichzelf treden naar God en naar de medemensen toe.
Wat kan ons daarbij bemoedigen? Eerlijk gezegd, we zijn zo weinig christelijk: we geloven eigenlijk niet dat we al verlost zijn. We denken nog altijd dat we die verlossing moeten verdienen. Maar ze is verdiend, daar heeft Jezus voor gezorgd.
Wat wij doen is in die vergeving treden, aanvaarden dat het zo is, aanvaarden dat we verlost zijn, aanvaarden dat we vergeven zijn.
Maar eigenlijk geloven we dat niet. We denken nog altijd dat we het moeten verdienen zoals in een rechtsstructuur.
- Je kan deze aflevering ook bekijken via deze link naar Youtube
- Het eerste deel (32 min) kan je in zijn geheel bekijken op deze pagina. Je vindt er ook de vragen die gesteld worden in het gesprek en die gebruikt kunnen worden bij een vastenbezinning. (Hoe antwoord ik zelf? Wat herken ik in het antwoord van de bisschop? Wat roept vragen op?)
Een tweede deel van het gesprek over de Goede Week publiceren we half maart.