De katholieke Kerk kan voor haar lokale werking in de parochies rekenen op vele vrijwilligers. Om het aantal uren vrijwilligerswerk in de parochies beter te kunnen inschatten, liet de Bisschoppenconferentie van België een studie uitvoeren. Die studie stelt vast dat in 2023 in totaal 3.574.925 uur vrijwilligerswerk werd verricht in de parochies.
De drie belangrijkste domeinen van vrijwilligerswerk zijn:
1. Liturgie: 1.439.761 uur/jaar = 40,3%. Dit komt overeen met 847 voltijdsequivalenten.
2. Organisatie, beheer en administratie: 902.881 uur/jaar = 25,3%. Dit komt overeen met 531 voltijdsequivalenten.
3. Diaconie / solidariteit: 546.349 uur/jaar = 15,2%. Dit komt overeen met 322 voltijdsequivalenten.
De andere domeinen (catechese, onderhoud, begeleiding en ondersteuning) vertegenwoordigen 19,2% van het vrijwilligerswerk.
De studie focuste uitsluitend op vrijwilligerswerk binnen parochies. Maar ook buiten de parochiale structuren gebeurt binnen de katholieke Kerk veel vrijwilligerswerk.
Het totale aantal uren vrijwilligerswerk binnen de Kerk (op de domeinen die in de studie aan bod komen) komt overeen met 2.103 voltijdsequivalenten.
Het statistisch onderzoek telde 76.397 vrijwilligers, actief binnen de pastorale dienstverlening in de context van de parochies. Dat zijn 34 vrijwilligers voor elke persoon die door de federale overheid wordt betaald als bedienaar van de eredienst.
Op maandbasis presteren deze vrijwilligers 297.910 vrijwilligersuren, goed voor een gemiddelde van 3,9 uren per vrijwilliger per maand. 6.320 vrijwilligers (de 5% meest actieve vrijwilligers) presteren maandelijks gemiddeld liefst 16,24 vrijwilligersuren.
Toch signaleren sommige parochies een tekort aan vrijwilligers. De belangrijkste domeinen waar vrijwilligers het meest welkom zouden zijn, zijn vormsel- en communiecatechese, het parochieteam, kindernevendiensten (liturgie) en gezinsbegeleiding en -ondersteuning.
Meer details zijn te vinden in de samenvatting van het onderzoeksrapport.
GETUIGENISSEN
Francesco Terrasi - vrijwilliger in een solidariteitsorganisatie – vzw Utopie – Pastorale Eenheid ‘La Louvière Nord’ – Bisdom Doornik
De vzw Utopie werd in 1996 opgericht onder impuls van pater Gérard Laleman, met als doel kansarme mensen te helpen. Momenteel tellen we ongeveer vijftig actieve vrijwilligers. Ik kwam er in 2018 bij. Ik realiseerde me hoeveel geluk ik in mijn leven had gehad en wilde dat geluk delen met mensen die dat niet hadden. In 2019 werd ik voorzitter van de vereniging.
Ik werk ongeveer 1 dag per week ter plekke. Maar natuurlijk werk ik vaak thuis om bv. de administratie op orde te brengen. Over het algemeen doe ik twee dagen per week vrijwilligerswerk.
Lionella Roman – vrijwilliger in de Pastorale Eenheid ‘Notre Dame aux portes du Condroz’ - Bisdom Luik
Als er begrafenissen of huwelijken zijn, ben ik de dag voordien ongeveer 2 uur bezig met de voorbereidingen. De dag zelf ben ik een uur op voorhand in de kerk om alles klaar te zetten. En na de plechtigheid opnieuw. Ik tel al lang de uren niet meer die ik besteed aan het opruimen en het met bloemen versieren van onze kerk, zodat die er mooi en gastvrij uitziet. Daarnaast was en strijk ik ook de kleding van onze misdienaars. En dan zijn er nog alle andere vieringen, de catechese enz.
Thuis doe ik ’s avonds vaak nog secretariaatswerk en bereid ik de liturgie van bepaalde begrafenissen voor. Het is dus meer dan een voltijdse baan! Om dat allemaal rond te krijgen zou wat extra hulp meer dan welkom zijn.
Ariane Van Laethem – vrijwilliger in een solidariteitsorganisatie – vzw DIACONIA – Pastorale Eenheid Boetendael – Aartsbisdom Mechelen-Brussel
In onze organisatie willen we mensen in moeilijkheden verwelkomen, naar hen luisteren en ondersteunen. Er zijn bij ons ongeveer 40 vrijwilligers actief. We bieden huiswerkbegeleiding voor kinderen en alfabetiseringscursussen voor volwassenen; we verkopen tegen zeer lage prijzen kleding, schoenen en huisraad; we hebben een ontmoetingsruimte waar mensen bij een kop koffie kunnen bijpraten of wat kaarten en we verdelen voedselpakketten.
Per week doe ik tussen de 20 en 25 uur vrijwilligerswerk (overdag, 's avonds en een deel van het weekend). Ik hou me vooral bezig met het aanvullen van de voorraden, de voedselbedeling, de financiën en het aansturen van de vrijwilligers die bij onze activiteiten betrokken zijn.
Mijn belangrijkste motivatie is natuurlijk om mensen in nood te helpen, maar ook om echt sociale en multiculturele bruggen te slaan naar andere mensen.
