Een extra reden om de krachten te bundelen en om de verbindingswegen tussen parochie en voorziening meer gestructureerd onder de loep te nemen is ook het feit dat informatie niet zomaar meer kan ‘doorsijpelen’ via informele contacten of zomaar door de voorziening kan ter beschikking gesteld worden. Ten gevolge van de wet op de privacy is voor bezoeken in de voorzieningen inzage in de opnamelijsten van patiënten niet langer mogelijk. Bezoek kan enkel als patiënten er de toestemming voor geven. Men kan niet zomaar in het woonzorgcentrum of het ziekenhuis een kamer binnen lopen voor een pastoraal bezoek omdat men via via gehoord heeft… Ook de parochie kan niet zomaar informatie over parochieleden of zieke medemensen in de parochie doorgeven. De vraag wordt dan op welke wijze men de vraag van mensen naar pastorale zorg kan horen, via welke kanalen de vraag bij de juiste persoon terecht komt.
Parochies staan voor de uitdaging de wet op de privacy en GDPR ernstig te nemen en te implementeren, maar ook voor de uitdaging creatief te zoeken naar nieuwe verbindingslijnen en informatiekanalen.
Voor de eerste uitdaging is er op kerknet de online cursus ‘In orde met de privacywet AVG-GDPR’ te vinden.
Voor de tweede uitdaging zal het nodig zijn meer gestructureerd contacten en informatie-uitwisseling te organiseren in de parochie, in de voorziening en tussen parochie en voorziening.
De privacywetgeving geeft aan elke persoon een legitiem recht op privacy. Maar de wet ontneemt niet het recht van een persoon om ingelicht te worden, zich opgenomen te weten in een groep, gecontacteerd te worden door mensen en organisaties waarmee men zich verbonden wil voelen. Alleen is de wet op de privacy zo opgesteld dat het recht op deelname en verbondenheid van elke persoon, persoonlijk aantoonbaar uitgedrukt dient te worden, opdat de organisatie aan de bewijsplicht kan voldoen over de legitimiteit van haar contactbestanden.
Er is dus een gedeelde verantwoordelijkheid van individuele personen en organisaties om de gewenste verbinding tot stand te brengen. Parochies én (zorg-)instellingen staan voor de uitdaging om systemen van informatie-uitwisseling en bevraging te ontwikkelen die aan de ene kant de wet op de privacy helpen respecteren maar anderzijds blijven mogelijk maken dat mensen in nood, in kwetsbaarheid, met vragen, bereikt kunnen worden, bezocht kunnen worden en gesteund kunnen worden. Daartoe is het nodig dat men de doelgroep faciliteert om actief en uitdrukkelijk ja te zeggen aan het verbindingsaanbod. Het principe is: een nee heeft de organisatie, maar een ja kan ze vragen. Het volstaat dus niet dat parochianen bijvoorbeeld gesensibiliseerd worden om namen van mensen die graag een bezoek zouden krijgen, thuis of tijdens opname, door te geven. Ze dienen ook de aantoonbare (lees schriftelijke) toestemming van de betrokkene te vragen en verzamelen. Ze dienen de mensen van hun doelgroep ook uit te leggen en er eventueel op voor te bereiden dat ze hun vraag naar verbinding expliciet moeten maken bij een opname.
Er is dus enerzijds nood aan een toegankelijk aanbod van toestemmingsmogelijkheden. De belangrijkste aandachtspunten daarbij zijn de reikwijdte (soorten gegevens, waarvoor) en periode van de toestemming. Anderzijds is er nood aan de opbouw van legitieme gegevensbestanden die gedeeld kunnen worden tussen de organisaties waarvoor toestemming gegeven werd. Bijzondere aandacht dient te gaan naar de actualisering van deze lijsten, rekening houdend met de toegestemde reikwijdte en periode.
Voor reguliere parochianen die al een leven lang betrokken zijn bij de parochie, is het logisch dat de parochie de eerste stap zet. En zelfs voor hen, is het niet altijd gemakkelijk om te weten te komen wat er aan de hand is als de parochiaan enkele weken, of maanden, niet meer gezien wordt. De uitdaging is des te groter voor niet-actieve parochianen of vereenzaamde mensen. Het is best mogelijk dat hun vereenzaming pas opgemerkt en doorbroken wordt dóór een opname. Dat geeft meteen aan hoe belangrijk het is dat de zorg om de pastorale keten te rijgen, gedragen wordt door alle verantwoordelijken samen.
