Pastorale ketenzorg in pdf
‘Ketenzorg’ is een term uit de wereld van de professionele zorg die aangeeft dat zorg niet langer exclusief binnen een voorziening wordt georganiseerd. De zorg vermaatschappelijkt met meer dagopnames, meer thuiszorg, meer kortverblijven, enz... De term ketenzorg duidt aan dat zorgvoorzieningen nu gezien worden als slechts een schakel in een keten van zorg waar tal van andere personen, zoals huisartsen, thuisverpleegkundigen, diëtisten, kinesisten … en andere organisaties in betrokken zijn om zo goed mogelijk zorg te verlenen en de kwaliteit van leven van de zorgbehoevende te verbeteren. Zorgverleners kijken dus over de muren van hun praktijk of instelling heen en stemmen in nieuwe samenwerkingsverbanden de zorg af op de behoeften van de patiënt. Ze brengen samenhang en continuïteit in de zorg, zij vormen een keten van zorg voor de zorgbehoevende, of die nu thuis is of in een zorginstelling.
Voor pastorale of spirituele zorg stellen pastores in de zorg zowel als in het parochiale landschap, zich de vraag hoe ook hier continuïteit bevorderd kan worden tussen de zorg gegeven in de voorziening en de zorg thuis. Kunnen ook hier pastorale ketens geregen worden met het oog op een zo goed mogelijke pastorale zorg voor wie dit wenst?
Verbindingslijnen tussen parochie en voorzieningen zijn er steeds geweest, ook met voorzieningen waar geen pastor aan het werk is. De parochiepriester of diaken gaat op bezoek in het ziekenhuis, er zijn contacten tussen parochie en het woonzorgcentrum om een liturgische aanbod te verzekeren, of om een ziekenzalving aan te vragen… Zorg voor deze vormen van continuïteit tussen parochie en voorzieningen in de buurt is er steeds geweest, vaak op heel informele wijze. In die zin was er dan ook sprake van ‘ketenzorg zonder de naam ketenzorg’.
De vermaatschappelijking van de zorg betekent dat mensen zoveel mogelijk in de eigen woonsituatie verzorgd en begeleid worden. Dat geeft nieuwe uitdagingen aan de pastorale en spirituele ondersteuning doorheen die zorg. Daarenboven verandert het parochiale landschap sterk onder invloed van de nog steeds toenemende secularisering. De parochiale krachten worden gebundeld in grotere ‘nieuwe parochies’. Hoe kan daarin het geloof opnieuw gezamenlijk beleefd worden, zeker wanneer een parochiaan plots uit het oog verdwijnt door een korte of lange opname?
De structurele en maatschappelijke veranderingen in zowel de zorgsector als het parochiale landschap, maken de categoriale en de territoriale pastoraal, na jaren van versnippering, weer meer bewust van hun gezamenlijke grond en hun complementariteit. Pastoors, priesters, diakens, parochieassistenten, zorgpastores, aalmoezeniers, pastorale animatoren, directies en andere medewerkers betrokken in categoriale en territoriale pastorale zorg buigen zich best samen over volgende vragen. Op welke wijze kan de integrale pastorale zorg op maat van de mensen het best verlopen? En kan een meer gestructureerde aanpak in nieuwe eigentijdse samenwerkingsverbanden een meerwaarde geven? Verbonden in geloof kunnen zij met zorg pastorale ketens (helpen) rijgen tussen voorzieningen, andere organisaties (zoals bijvoorbeeld scholen en verenigingen) en de parochie zelf met het oog op goede pastorale zorg voor mensen, waar ze ook verblijven.
Vanuit de boodschap van het Evangelie klinkt de reorganisatie van de zorgsector en de vermaatschappelijking van de zorg als een kans en als een uitdaging. Aandacht voor zieke mensen, voor mensen met een beperking, voor mensen in moeilijkheden, of zij zich in een voorziening bevinden of thuis, heeft steeds tot het hart van de christelijke roeping behoord. Paus Franciscus roept op tot een kerk die ‘naar buiten gericht’ is, een kerk van bewerkers van genade die het weefsel van de samenleving binnentreedt. Vanuit dit Evangelisch perspectief bekeken daagt ketenzorg de kerk uit ook een kerk te zijn gericht naar mensen in de zorg door mee in verbinding met anderen de nodige ketens te rijgen en in samenwerking met anderen hun pastorale zorg vorm te geven.
Maar de vermaatschappelijking van de zorg die steunt op het idee dat zieke mensen of mensen met een beperking of kwetsbaarheid een volwaardige, zinvolle plek in de samenleving moet kunnen innemen, verheldert ook een andere blijvende uitdaging voor onze kerkgemeenschap. Het Evangelie vertelt ons hoe Jezus juist de zieke, gemarginaliseerde mensen uitzocht en manieren vond om hen opnieuw actief in de samenleving te betrekken. Vaak echter blijven zij in kerkgemeenschappen aan de zijlijn staan. We worden dan ook vandaag als kerk uitgedaagd om kerk te zijn mét hen die ziek zijn, mét hen die een beperking hebben, mét hen die kwetsbaar zijn, mét hen die thuis of in de voorziening zorg ontvangen, in woord en daad.
