Het Grootseminarie Brugge renoveert... deel 11 [blog]

Sinds jaar en dag huisvest het Grootseminarie Brugge de kerkelijke opleidingen van ons bisdom: priesters, diakens, parochieassistenten, pastoraal werkenden, vrijwilligers. Om de seminaristen in optimale omstandigheden te ontvangen, zijn aanpassingswerken in het gebouw nodig. Via deze blog informeren we u hierover.

Blog 11: 15 juli 2024

Voor velen zijn de zomermaanden een rustige en kalme periode met tijd voor vakantie. Op het Grootseminarie wordt evenwel hard doorgewerkt aan de renovatiewerken. Met steeds meer eindresultaat! Op het gelijkvloers is een nieuwe onthaalruimte met twee toiletten en lavabo, een vestiaire en een bergruimte voor poetsmateriaal volledig afgewerkt en in gebruik genomen. Deze accommodatie heeft haar nut al goed bewezen bij activiteiten in het nabije Groot Salon of de kleine ontvangstruimtes in het voorgebouw.

Ook aan de eigenlijke verbouwingswerken op de eerste verdieping wordt hard gewerkt: muren effen maken, waar nodig vlies kleven, schilderen, deurklinken en deurstops installeren, gordijnen ophangen, de laatste details afwerken. Maar ook: het vele stof van de voorbije maanden wegpoetsen, verfresten verwijderen, ramen lappen, vloeren boenen. Het Grootseminarie is een monumentaal gebouw en deze afmetingen laten zich ook in deze fase voelen. Sommige ruimtes zijn 4,20 meter hoog wat met zich meebrengt dat het kleven van vlies en het schilderen de nodige tijd vragen.

Ronduit indrukwekkend is het reinigen van de steenelementen. In de ruimtes zit nogal wat steen verwerkt: deurlijsten in witsteen, enkele monumentale sierschouwen in witsteen en baksteen, gemetste schouwen en alle ramen zijn bovenaan afgewerkt met witsteen. In de loop der jaren is daar heel wat oppervlaktevuil opgekomen. Dankzij een nieuw product kan dit vuil vrij makkelijk worden weggenomen en lijkt het alsof die steenelementen weer gloednieuw zijn.

Een kleine ploeg mensen levert een prachtig eindresultaat af dat stilaan meer zichtbaar wordt: onder de deskundige leiding van onze energieke directeur Johan hebben we Geert, onze klusjesman die van vele markten thuis is; Filiep, onze fijne stielman met veel oog voor detail; onze sympathieke jobstudent Brent die een aantal weken komt meehelpen; onze onderhoudsdames Nathalie en Stefanie die met veel ervaring poetsen en boenen tot alles weer spic en span staat.

Blog 9: 28 januari 2024

Ook in het nieuwe jaar 2024 gaan de renovatiewerken onverminderd door. Zo vorderen de schilderwerken goed. Onze grote dank gaat uit naar de leerlingen van het 5de en 6de jaar van de opleiding Schilderwerk en Decoratie van het VTI Brugge. Een groep van 18 leerlingen komt 2 dagen in de week werken in de kamers van de seminaristen. Ook een groepje leerlingen in het systeem van duaal leren komt wekelijks langs. Onder leiding van hun deskundige leerkrachten leren ze zo in de praktijk hoe een ruwe muur afgewerkt wordt tot een netjes geschilderde wand. Een van de leerkrachten nam trouwens de drie engeltjes boven de schouw in de grote woonkamer onder handen. Voordien waren deze spierwit maar nu blozen ze als nooit tevoren.

In de studentenkamers wordt trouwens nog meer gewerkt. De schrijnwerker plaatst in het gedeelte van de toegangsdeur akoestische panelen. Het gaat om houten latten die op zwart vilt zijn aangebracht. Deze panelen geven een warm uitzicht aan de kamer en bevorderen ook een goede akoestische isolatie. In die panelen worden kleerhangers verwerkt om jassen op te hangen.

De stille ruimte krijgt stilaan haar definitieve uitzicht. Het gebogen plafond is - op het schilderen na - reeds afgewerkt. In de afgelopen weken heeft men zware ijzers in de muur verankerd waarop de zitbanken zullen worden vastgemaakt. Vervolgens werd de ruimte iets meer symmetrisch gemaakt door links en rechts gyprocwanden aan te brengen. Vooraan heeft de architect een lage wand voorzien. Het bovenvlak dient als symboolvlak om bijvoorbeeld een adventskrans, evangelieboek of icoon op te plaatsen. In de wand zelf zijn verdoken kasten aanwezig om liturgisch materiaal op te bergen. Het geheel is zo ontworpen dat de warmte van de achterliggende, dikke chauffagebuizen naar de stille ruimte zelf wordt gebracht.

In de komende weken gaan de schilderwerken verder, worden ingemaakte kasten in een viertal kamers aangebracht, de verlichting opgehangen. De zoektocht naar passend meubilair voor de studentenkamers en de gemeenschappelijke ruimtes is volop bezig.

Deel 7: 14 oktober 2023

Na de afbraakfase en de opbouwfase komen steeds meer ruimtes in de werfzone in de afwerkingsfase. In de natte cellen zijn de douches nu volledig betegeld. De witte tegels worden hier en daar afgewisseld met rode die ook in de zwart-rode vloer terugkomen. De loodgieters hebben ondertussen de glazen spatwanden en douchekranen geïnstalleerd. Ook het badkamermeubilair werd opgehangen.

Buiten zijn de werken gestart om de nieuwe afvoerleidingen voor grijs (keuken en badkamer) en zwart (toilet) afvalwater aan te sluiten op de bestaande riolering. Daartoe wordt een sleuf gegraven met een klein kraantje. Gelukkig gaat het om een strook kasseistenen die wordt opengebroken. Deze zijn makkelijker terug te leggen dan beton of asfalt. Het is een werk dat enige precisie vraagt, want de buizen moeten de nodige afloop hebben voor een goede afvoer.

Ook de werken in de toekomstige gebedsruimte zijn nu goed en wel opgestart. Kenmerkend voor deze ruimte zijn een beeldbepalende boog in baksteen en een brandglasraam met een Latijns Schriftcitaat uit Jesaja 12,3

"Vol vreugde zullen jullie water putten uit de bron van de redding"

De huidige ruimte is nogal hoekig, asymmetrisch en voelt kil aan. De architecten hebben een ontwerp van het plafond gemaakt om boog en raam meer op elkaar af te stemmen. Benieuwd hoe het zal evolueren ...

Onze werkmannen Geert en Filip hebben de werfzone opgeruimd. Resterend puin werd afgevoerd, overtollig hout gerecycleerd, afval gesorteerd en kilo’s stof opgekuist. Daarmee zijn de voorbereidingen voor de schilderwerken gestart.

Deel 5: 10 augustus 2023

Nog voor het bouwverlof legde de elektricien vele meters nieuwe kabel om overal elektriciteit en data te voorzien. Een gespecialiseerde firma trok dan weer kabels waarop later branddetectoren en alarmknoppen zullen worden aangesloten. Iedere ruimte krijgt een eigen detector. Voor de gang, die maar liefst 46 meter lang is, worden twee beamstralen voorzien, een in de kleine ruimte boven het verlaagd plafond en een in de gangruimte zelf. Het systeem geeft alarm zodra deze straal onderbroken wordt door rookontwikkeling.

Verder werd het nieuwe plafond nagenoeg afgewerkt. Dit is zonder meer het meest zichtbare en spectaculaire onderdeel van de verbouwing. Gezien alle nieuwe nutsleidingen (zoals ventilatie, warm en koud water, elektriciteits- en datakabels, brandveiligheid) opgehangen werden aan het oorspronkelijke plafond van de gang, moest er een verlaagd plafond ingebracht worden. Het duurde weken om de metalen draagconstructie op te hangen. Maar in één dag werd een gyprocbekleding aangebracht waarna oneffenheden werden weggewerkt en randen verstevigd totdat alles schilderklaar is. In de kamers werden de nieuwe voorzetwanden ook bekleed met gyprocplaten. Deze werden vakkundig afgewerkt met dichtgepleisterde hechtingsvijzen en naadloze randen.

Ook op het gelijkvloers werd hard gewerkt. De contouren van de nieuwe indeling zijn nu duidelijk zichtbaar. Dichtbij het Atrium komt een ruimte waar de lockers van het Bijbels belevingscentrum Biblia zullen komen. Aan de andere zijde komt een nieuwe sanitaire eenheid met twee toiletten en een lavabo. Gelukkig is er tussen beide ruimtes in plaats genoeg voor een klein technisch lokaal zodat alle leidingen vlot bereikbaar blijven.

Na enkele weken stilte wegens het bouwverlof zijn de activiteiten op de werf deze week hervat. De boiler voor de warmwaterproductie werd geleverd en de eerste vloerplaten voor de inloopdouches werden geplaatst. Straks komt de vloerder langs om de sanitaire ruimtes te betegelen.

Deel 3: 29 mei 2023

Het huzarenstukje van de afgelopen weken waren zeker wel de muurboringen die zijn verricht. De nieuwe sanitaire voorzieningen hebben allemaal een aanvoer van warm en koud water en afvalwater moet ook kunnen worden afgevoerd. Er is sprake van ‘grijs’ afvalwater van douches en lavabo’s en van ‘zwart’ afvalwater van de toiletten, grijs en zwart afvalwater wordt gescheiden afgevoerd.

De aanvoer van water is het makkelijkst want de leiding kan aan het plafond worden opgehangen, maar om de nieuwe afvoerkanalen in te brengen, waren muurboringen nodig. Dit was een uiterst delicaat werk dat groot vakmanschap vereiste. De seminaristenkamers zijn immers bovenop de historische panggang gebouwd waardoor men met grote zorgvuldigheid boortrajecten diende te zoeken. Gelukkig zijn deze gevonden zonder schade aan het gebouw.

Voor de sanitaire ruimtes in de kamers moet de vloer voorzichtig opengebroken worden om de nodige aparatuur te kunnen aanbrengen. Onder de vloer vinden we massa’s kurkdroog zand, stof en steengruis soms tot wel een meter diep. Dit moet allemaal worden uitgegraven en met draagemmers naar de container beneden worden gebracht.

Hierdoor komen de zeventiende-eeuwse gewelven van de onderliggende pandgang bloot te liggen. Een uniek beeld dat binnenkort terug voor zeer lange tijd onder de vloer verdwijnt.

Verder is het opbouwwerk goed en wel begonnen. De leidingen voor koud en warm water worden aangelegd en waar nodig worden voorzetwanden aangebracht. De contouren van de sanitaire ruimtes worden stilaan zichtbaar in de kamers. Alle toiletblokken zijn geplaatst. Ondertussen heeft onze algemeen directeur Johan studiewerk verricht voor de komende schilderwerken alsook voor het optimaliseren van de brand- en rookdetectie in deze ruimtes. Veiligheid gaat immers boven alles.

Deel 1: 20 maart 2023

Het Brugse Grootseminarie is en blijft de draaischijf voor de opleiding van priesters in ons bisdom, al wordt er nauw samengewerkt met het Johannes XXIII-seminarie in Leuven. Seminaristen uit ons bisdom volgen naast de vorming in Leuven ook een programma in Brugge dat gericht is op insertie in het bisdom Brugge met, onder andere, vormingsmomenten, stages en engagementen. Daarvoor is het Grootseminarie de uitvalsbasis. Een priesteropleiding aangepast aan de noden van de huidige tijd vereist namelijk accommodatie voor drie basisfuncties:

Vooreerst ‘wonen’: seminaristen verblijven op het seminarie voor vormingsmomenten, engagementen of stages. Daarnaast is er een inwonend verantwoordelijke die zorgt voor het geheel. Verder is er ‘vorming’. Er zijn lessen, werksessies, seminaries, ontmoetingen en vergaderingen. Ten slotte is er ‘bidden’. Naast de kapel of seminariekerk is er nood aan een stille gebedsruimte dicht bij de kamers.

Na lang en grondig overleg werd besloten deze accommodatie op de eerste verdieping van het voorgebouw (Westvleugel) in te richten. Architectenbureau Van Severen uit Dendermonde - dat ons gebouw zeer goed kent - werkte de plannen uit.

Hierbij zorgde vooral de inplanting van de technieken voor veel studiewerk gezien het historische karakter van het gebouw.

Wat staat er allemaal te gebeuren? Zeven studentenkamers worden opgefrist en voorzien van modern basiscomfort (warm water, douche, toilet (waar mogelijk) en nieuw meubilair). Er komt een gemeenschappelijke leef- en werkruimte met een eigen keuken. Er komt een sanitair blok met o.a. een toilet voor gehandicapten. Daarnaast is een gemeenschappelijke bergruimte voorzien met plaats voor wasmachine en droogkast. Er komt ook een woongelegenheid voor de inwonende verantwoordelijke met een eigen keuken en badkamer. Een stille gebedsruimte is voorzien in het midden van de gang. Tot slot zijn er energiebesparende ingrepen zoals het aanbrengen van achterramen en warmtebesparende ventilatie.

De plannen liggen klaar. De eerste verkenningsbezoeken van aannemers zijn gebeurd. Werkman Geert heeft de gang leeggemaakt en een passende plaats gevonden voor het meubilair. Het verwijderen van oud behangpapier is begonnen. Nog even stilte voor de storm.