- Het Angelus is een gebed waarin de gelovige stilstaat bij het mysterie van de menswording van God.
- Traditioneel wordt het driemaal daags gebeden: 's morgens, 's middags en 's avonds.
- De meeste katholieke kerken luiden het angelus-klokje, dat ons drie maal daags uitnodigt om even in gebed of meditatie stil te vallen.
Oorsprong
Het Angelus ontstond in de 11e eeuw. In vele kloosters bestond al het gebruik om 's avond drie weesgegroeten achter elkaar te bidden als herinnering aan de boodschap van de Engel aan Maria, die de conceptie van Jezus aankondigde.
Het gebed werd gepromoot door middeleeuwse heiligen als Antonius van Padua en Mechtildis van Helfta. Bekend is dat de heilige Bonaventura, minister-generaal van de Minderbroeders, in 1269 de franciscanenkloosters ertoe verplichtte het Angelus bij de avondklok te bidden.
Later werd deze praktijk geleidelijk uitgebreid naar drie maal per dag. Met name voor de boeren op het veld was het een eenvoudige manier om de dag te ritmeren en het werken even te onderbreken voor een moment van bezinning en gebed. Vandaag zouden we dat mindfullness noemen.
Drie maal drie
In de steden en de dorpen kan je het angelus vaak van ver horen luiden vanuit de kerktoren.
Het angelusklokje herken je door drie maal drie klokslagen, met telkens een korte pauze ertussen. Zij representeren de 3 kernformules van het gebed. Vervolgens wordt een (meestal andere) klok een minuut vreugdevol geluid, dit representeert het slotgebed.
Aankondiging aan Maria
De naam van het gebed verwijst naar de eerste woorden in het Latijn: 'Angelus Domini nuntiavit Mariæ ...'
- De eerste drie formules zijn genomen uit het evangelie van Lucas en de proloog van het Johannes-evangelie. De eerste is geen letterlijke evangelietekst, maar beschrijft kernachtig de aankondiging door de aartsengel Gabriël aan de jonge vrouw Maria.
Na elke formule wordt een Weesgegroet gebeden, gericht tot Maria.
- De tweede formule komt uit Lucas 1,38.
- De derde is de eerste zin van Joh 1,14.
- De vierde formule is een rechtstreeks verzoek aan de Moeder Gods.
- Het slotgebed is gericht tot God de Vader.
Dialoog
Bij het gezamenlijk bidden is er een voorganger die telkens een formule uitspreekt waarop de overige gelovigen antwoorden (vetgedrukt).
ANGELUS-GEBED
De Engel des Heren heeft aan Maria geboodschapt,
en ze heeft ontvangen van de Heilige Geest.
Wees gegroet, Maria, vol van genade.
De Heer is met u.
Gezegend zijt gij boven alle vrouwen
en gezegend is de vrucht van uw lichaam: Jezus.
Heilige Maria, Moeder Gods,
bid voor ons, arme zondaars,
nu en in het uur van onze dood.
Zie de Dienstmaagd des Heren.
Mij geschiede naar Uw woord.
Wees gegroet, Maria…
En het Woord is vlees geworden;
En Het heeft onder ons gewoond.
Wees gegroet, Maria…
Bid voor ons, Heilige Moeder Gods,
opdat wij de beloften van Christus waardig worden.
Laat ons bidden ...
Heer,
door de boodschap van de Engel
hebben wij de menswording van Christus uw Zoon leren kennen;
Wij bidden U,
stort uw genade in onze harten,
opdat wij door Zijn lijden en kruis
gebracht worden tot de heerlijkheid van de verrijzenis.
Door Christus, onze Heer.
Amen.
