Wie Pasen zegt, denkt ook aan "klokken". Tijd dus om nog eens in onze kerktoren te klimmen.
In de toren van onze Sint-Egidiuskerk Sint-Gillis-Waas hangen drie luidklokken: de Mariaklok, de St.-Egidiusklok en de kleinere St.-Rochusklok. De eerste twee dateren van 1952. Tijdens WO II waren de twee grootste klokken door de Duitsers uit onze toren weggehaald. De kleinere Rochusklok mocht blijven hangen.
Op zondag 11 mei 1952 werden de twee nieuwe klokken door pastoor-deken Leo Zaman gewijd, gezalfd en gedoopt met de woorden van Guido Gezelle:
" ...Uw hert is van metaal verwerkt
toch blijft het voor geen mens gesloten,
gewijde klok!
En dat uw klank in 't ronde vliege
zij lief en leed aan een sponde en wiege
gewijde klok!
Gij zegt aan elkeen het lang verleden
de mede-opbouwmogelijkheden
gewijde klok!"
De grootste en zwaarste klok, de Mariaklok, ongeveer 1750 kg heeft als toon: re.
De Egidiusklok weegt 1000 kg en heeft als toon: fa dièze.
Beiden werden door de firma Georges Slégers (Tellin) verwerkt.
St.-Rochusklok - 1628
Door een tip van onze ex-dorpsgenoot Willy Van Cleemput (Drongen) - waarvoor dank! - werd onze aandacht getrokken naar de geschiedenis van deze klok.
Deze klok is ingevoerd door François & Nicolas Delespine & Nicolas Chaboteau in 1628. In een verhandeling geschreven door de heer Gustaaf Van Hove vonden wij de link van onze klok naar de Gentse St.-Jacobskerk.
Voor deze kerk werden toen zes grote klokken verwerkt. Het ging om de klokken Jacobus, Salvator, Maria, Livinus, Barbara en Rochus. In 1631 werden nog dertien bijkomende klokken opgenomen, zodat de St.-Jacobskerk een nieuw beiaard-/klokkenspel kreeg. In deze kerk hangen vandaag nog twee klokken van de zes die in 1628 zijn opgenomen, namelijk de Salvator en Maria.
Tijdens de Franse Revolutie gingen meerdere klokken van de St.-Jacobskerk verloren. Een aantal klokken is verspreid over andere parochies. Het is dan ook waarschijnlijk dat de St.-Rochusklok die momenteel in onze toren hangt, uit de St.-Jacobskerk afkomstig is.
Vele elementen wijzen hierop: de klok draagt de naam Rochus. Hier bij ons vinden we geen enkel document van bestelling of levering door de gieterij. Haar opschrift vermeldt het jaartal 1628 en de namen van de gieters. Een bijkomend element is dat haar gewicht van 530 kg wordt toegevoegd met het gewicht in de vijver dat voor de Rochusklok interessant wordt. Volgens Frans Verstraeten in "De Gentse St.-Jacobsparochie" (1978) zou deze klok 1300 vijver gewogen hebben, volgens het werk van Kervyn De Volkaersbeke 1500 vijver. Wat het opschrift niet vermeldt, is haar oorspronkelijke bestemming, de Gentse St.-Jacobsparochie.
Wat zeker ook nog een rol heeft gespeeld, is dat onze parochie St.-Rochus als tweede patroon heeft en dat de pest in Sint-Gillis-Waas lelijk heeft gewoed.
Aan de bovenzijde draagt de klok van Sint-Gillis-Waas rondom volgend opschrift:
“ALS GODT DEZE PROCHIE MET DE PESTE WILT SLAEN -
ICK SAL SYN GRAMSCHAP TE GEMOETE GHAEN -
1628 + FRANCOYS EN NICOLAS DELESPINE EN NICOLAS CHABOTIAV
NOUS ONT FAICTEE”
Aan de beide zijden draagt de klok in het midden het opschrift: ST ROCHVS. De klok heeft een diameter van 95,5 cm. En haar toon is as1 (la bemol).
Dus we kunnen accepteren dat de St.-Rochusklok tijdens de periode van de Franse Revolutie naar onze parochie is gebracht, dat ze toen geplaatst is in onze vorige parochiekerk en dan in de periode 1878 in de toren van onze nieuwgebouwde parochiekerk is toegewezen.
Urbain
