De Heilig Kruiskerk in het centrum van de gemeente Stekene viert haar 800-jarig bestaan. Naar aanleiding van deze bijzondere verjaardag, wordt de kerk vanaf 17 december 2021 feestelijk verlicht. Zodra de avond valt, zal deze indrukwekkend mooie verlichting te bewonderen zijn, en dit tot 17 januari 2022.
“Door corona kunnen we het 800-jarig bestaan van de kerk niet uitgebreid vieren, maar we wilden dit jubileumjaar toch niet ongemerkt voorbij laten gaan”, laat schepen van Cultuur Gunter Van Campenhout weten. “Daarom zetten we de kerk vanbinnen, maar ook buiten, een maand lang letterlijk in de schijnwerpers in deze donkere dagen”, aldus schepen Van Campenhout.
"Als gemeente investeren we graag in ons erfgoed”, zo stelt schepen van Onroerend erfgoed Pieter De Witte. “Die investeringen mogen ook zichtbaar zijn voor iedereen. Naast het stimuleren van veelvuldig gebruik van erfgoed, is het uitlichten ook een manier om ons erfgoed te accentueren. Door het verlichten van dit 800-jaar oude monument, benadrukken we niet alleen het karakter van het gebouw maar ook de centrale plaats die de H. Kruiskerk heeft in onze gemeente”, gaat schepen De Witte verder.
Even terug in de tijd ...
Omstreeks 1220 beperkte de kerk aan de Stekense markt zich tot een ruimte rond de kerktoren. Het gebouw bood plaats aan ongeveer 1 500 gelovigen. Die moesten het zonder stoelen stellen. Wie intens wilde bidden, knielde rond de pilaren. Het woord ‘pilarenbijter’ vindt hier zijn oorsprong.
Midden de 16de eeuw werden aan de oostzijde een drieledig koor en twee zijbeuken bijgebouwd. In augustus 1578 werd de kerk echter door de Geuzen geplunderd. Die gebeurtenis zette een tijd van verval in. Een verzoekschrift om hulp uit 1606 aan de aartshertogen Albrecht en Isabella, leert ons dat de kerk toen in een lamentabele toestand verkeerde. Enkel het koor was nog met stro bedekt. De rest van de kerk lag in puin, zonder klokken, zonder uurwerk en zonder ornamenten.
In de tweede helft van de 17de eeuw werden de noorderbeuk (kant klooster) en de zuiderbeuk (kant markt) vernieuwd. Het scheelde niet veel of we waren de huidige kerktoren kwijt. In een plan van 1869 om de kerk nog verder te vergroten, moest de toren immers afgebroken worden en zou er nieuwe toren gebouwd worden boven de hoofdingang aan de Kerkstraat. Gelukkig werd dit plan niet uitgevoerd.
De laatste grote verbouwing dateert van 1897-98, waarbij de kerk met ongeveer 9 meter verlengd werd richting Kerkstraat.
Sedert 1981 is de Heilig Kruiskerk een beschermd monument. De dikke toren heeft dus heel wat meegemaakt en blijft na 800 jaar nog steeds waken over de gemeente Stekene.
Naar aanleiding van haar 800ste verjaardag, wordt de kerk tijdens de week langer opengesteld voor bezoekers.
Openingsuren Heilig Kruiskerk: 10.00 uur tot 20.00 uur.
‘800 jaar Heilig Kruiskerk’ is een organisatie van de gemeente Stekene in samenwerking met de Kerkfabriek H.Kruis.