Het loflied van “alles wat ademt en leeft”
“Al wat Gij geeft, alles wat ademt en leeft, wil U, zijn oorsprong, vereren”. (ZJ 780)
Bovenstaande versregel is een korte samenvatting van een oud inzicht, ons overgeleverd via de Joodse-christelijke traditie: alles wat bestaat is een geschenk van God, en samen met alle andere levende wezens vormen wij mensen een koor dat de lof zingt van de Schepper. In diezelfde traditie dichtte Franciscus van Assisi met zijn Zonnelied het loflied van alle schepselen.
Laudato Si’ wijst erop dat we met alle wezens “door onzichtbare banden verbonden zijn en een soort universele familie vormen, een schitterende gemeenschap die ons aanzet tot een heilig, teder en nederig respect.” (LS89)
Dat de mens intussen verantwoordelijk is voor het verdwijnen van duizenden soorten planten en dieren, is onvergeeflijk: “Door ons kunnen duizenden soorten God niet meer loven en kunnen ze ook niet meer hun boodschap aan ons doorgeven. Dat recht hebben we niet." (Laudato Si’ 33)
Het uitsterven van “alles wat ademt en leeft”
Het verlies aan biodiversiteit is één van de grote crisisthema’s van onze tijd, samen met de
klimaatverandering. Het VN-biodiversiteitsrapport van 2019 is al even alarmerend als de
klimaatrapporten.
Het stelt dat we 'de fundamenten aan het aantasten zijn van onze economieën, ons levensonderhoud, de voedselveiligheid, onze gezondheid en levenskwaliteit in de hele wereld." Van de acht miljoen dier- en plantensoorten op aarde zijn er de komende decennia zowat een miljoen met uitsterven bedreigd. Het besluit is duidelijk: "Alleen een fundamentele verandering, wereldwijd en in alle geledingen van de maatschappij, kan nog tot een ommekeer leiden."
Naar de bescherming van “alles wat ademt en leeft”
Het biodiversiteitsrapport moest helpen om een nieuw biodiversiteitsakkoord af te spreken, met een strategisch plan tot 2030 en een langetermijnplan tot 2050. Het zou de biodiversiteits-tegenhanger worden van de 1,5°C-doelstelling van het klimaatakkoord van Parijs.
Met een grote druk vanuit de samenleving en de kerken leverde de top van 2022 in Montreal
uiteindelijk een historisch akkoord op: de afspraak om het verlies aan biodiversiteit tegen 2030 te stoppen en om wereldwijd ten minste 30% van het land, zoet water en de oceaan te beschermen. Daarbij wordt ook de belangrijke rol van inheemse volkeren erkend.
Intussen werkt ook de EU aan juridisch bindende doelstellingen voor het herstel van ecosystemen en de biodiversiteit en stemde het EU-parlement unaniem het wetsvoorstel om ecocide op te nemen in de Europese wetgeving. De Belgische biodiversiteitscoalitie neemt deze thema’s op in acties naar het Belgisch beleid.
Laudato si doelen
(vervolg volgende week)
