We willen graag enkele ervaringen, gevoelens en gedachten te weten komen over de voorbereiding tot het vormsel. Daarom gingen we in gesprek met een vormeling (Rein Walgrave), een vormselcatechiste (Agnès Van De Velde) en de coördinator (parochieassistente Lucrèce Ongenaert).
Rein, waarom heb je gekozen voor het vormsel? Hoe klonk het voor jou om te horen dat je een vormseltraject diende te volgen?
Ik heb mijn eerste communie gedaan. Ik ben gedoopt en ik geloof. Daarom vond ik het logisch dat ik mijn vormsel deed. De eerste catechese, de vormelingendag, duurde lang en was vroeg opstaan. Maar bij de latere catecheses viel dat best mee.
Lucrèce, wat is jouw gevoel wanneer je met deze jongeren aan zo’n vormseltraject begint?
Dat is altijd spannend. Nieuwe kinderen, nieuwe gezinnen waar we mee op pad gaan.
Voor mezelf gaat de start ook altijd gepaard met stress. Als organisator komt daar heel veel bij kijken. Bereiken we alle kinderen, zodat ze geïnformeerd worden en een keuze kunnen maken? Zo bezoeken we alle scholen. Wat ook zorgen geeft, dat het elk jaar moeilijker wordt om voldoende catechisten te hebben. Er vallen er af, maar er komen er geen bij. Mag ik hierbij een oproep doen? Wie wil zich engageren? Wie heeft een hart voor God en kinderen en wil hen samenbrengen?
Agnès, wat betekent het vormsel voor jou en waarom vind je het fijn om jongeren bij te staan in de voorbereiding op dit sacrament?
Voor mij betekent het vormsel dat je persoonlijk zelf aangeeft dat je gelooft in God en dat je wil leven naar zijn voorbeeld en wil. Ik vind het belangrijk dat je als catechist de jongeren helpt bewust te worden van de betekenis van het vormsel en waarom ze hun vormsel doen. Als catechist geloven we zelf en willen ons geloof overbrengen aan jongeren. We willen hen tonen dat ze in het geloof een houvast hebben.
Agnès, welke momenten vind je het meest waardevol in dit traject?
Het vormsel zelf is het belangrijkste omdat dit het hoogtepunt is van een heel traject. Je kan in het traject geen enkel punt overslaan. Het vormt een geheel.
Agnès, wat is het belang van catechese in de voorbereiding op het vormsel en welke catecheseactiviteit blijft jou in het bijzonder bij?
De vormelingendag, de eerste activiteit, is een heel fijne dag. Je leert de kinderen wat kennen. Ze leren elkaar wat kennen. Deze dag geeft het gevoel dat je een groep bent.
Rein, welke activiteit of moment tijdens de catechese is je bijgebleven en waarom?
De catechese met de ankerpuntentocht, die is heel leuk. Ik maakte met mijn grootouders de wandeling. We hebben veel gepraat. Het was een echt babbelmoment.
Lucrèce, zie jij de vormelingen evolueren gedurende het hele traject dat zij afleggen?
Door de grote groepen merk je het niet altijd maar af en toe worden we heel aangenaam verrast. Zie maar naar de antwoorden die Rein geeft.
Zo gaf ik eens catechese over het pinksterverhaal. Ik zei erover: ‘Wow, wel 3000 mensen gingen geloven. Ik weet niet, na vele jaren catechese, of er al één iemand door mij is gaan geloven.’ Toen zij het kind dat naast mij zat: ‘Ikke’. Zo’n momenten vergeet je nooit meer. Je ziet niet altijd wat er in de hartjes omgaat.
Rein, tijdens de naamopgave zei je “Ik ben er”. Hoe kan en mag God op jou rekenen in je verdere leven?
Zeker op paasavond mag Hij erop rekenen dat ik naar de kerk zal gaan. Ik ben er vorig jaar geweest. Dan voel ik me dicht bij God.
Rein, je ontving een kruisje dat je ook zal dragen op het vormsel. Wat symboliseert dit kruis voor jou, en wat betekent het om jouw kruis op te nemen?
Ik heb mijn kruisje alle dagen aan (Rein laat zijn kruisje zien). Dan kan ik aan mensen laten zien dat ik bij die groep hoor. Over jouw kruis opnemen: als ik verdrietig ben, ga ik niet bidden maar in mijn kamer janken.
Lucrèce, welke rituelen vinden er plaats tijdens het vormsel en wat is hun betekenis voor de jongeren en voor jou als begeleider?
In een vormselviering zijn er heel veel rituelen. De hoogtepunten zijn de doopbeloften en de zalving. Zalving heeft een zeer rijke betekenis. Zalven is helend, beschermend en dringt diep door. Dat is wat God met de kinderen wil doen. Hij wil diep in hun hart wonen en hen begeesteren voor het goede, het liefdevolle.
De kleinere rituelen zijn ook heel mooi. Zo heb je de handoplegging door de vormheer. De vormheer strekt zijn handen boven de groep vormelingen. Hij doet dan een gebed om hen te beschermen tegen het kwaad. Niet het kwaad dat van buitenaf komt, maar het kwaad dat in het hart kan komen wonen zoals jaloezie, woede, afkeer…
Peter en meter leggen hun hand op de schouder van hun vormeling. Wat een mooi gebaar om te tonen dat het kind niet alleen staat in het leven. Hij/zij kan steeds rekenen op de steun van twee mensen.
Agnès, tijdens het vormsel zegt de vormheer “Ontvang het zegel van de Heilige Geest, de gaven Gods”. Wat is de betekenis hiervan?
Agnes: Het betekent dat God bij je blijft.
Rein, hoe wil jij de gaven van de Geest laten voelen/ervaren aan anderen?
Ik maak soms een tiktok met een vers uit de Bijbel. Bv. Jezus is op het kruis gestorven om de mensen te laten weten dat Hij er is.
Rein, wat wil je vooral meenemen uit je vormsel en de hele voorbereiding vooraf?
De viering met het askruisje vond ik heel bijzonder. Dat wil ik volgend jaar weer doen. Vasten heb ik geprobeerd, geen frisdrank, maar dat heb ik niet volgehouden.
Lucrèce, wat hoop jij dat de jongeren voor de rest van hun leven meenemen uit hun vormselervaring?
In de catechese willen we niet zozeer veel kennis doorgeven, ook al geven we elke keer één of twee Bijbelteksten mee. De eerste bedoeling is om te laten zien wat geloven in de praktijk is. Zo is de getuigenis in woord en daad van de catechisten heel belangrijk. We bidden en zingen samen en we gaan samen naar de eucharistie. We stellen ons dienstbaar op door een bezoek aan het woonzorgcentrum of door te sterzingen voor het goede doel. Hierdoor zijn we anders dan de godsdienstlessen in de school, die ook heel waardevol zijn.
Dank je wel Lucrèce, Agnès en Rein voor dit openhartige gesprek.