notities op A-4 / notities op A-5 als katern
Samenvatting van het artikel door Guido Debonnet
Jan Vandenberghe ging in gesprek met Leen Decin over een actueel onderwerp: kunnen geloof en wetenschappelijke vaststellingen en bewijzen wel samengaan?
Als sterrenkundige wordt Decin geregeld geïnterviewd. Steeds komen de geloofsvragen om de hoek kijken. Voor haar kunnen geloof én wetenschap perfect samengaan.
Als wetenschapper schetst ze een beeld van de toekomst van onze 4 en een half miljard jaar oude zon die over dezelfde tijd weer zal verdwijnen. Of er op andere planeten ook leven is? Over tien jaar weten we wellicht meer. Voortdurend wordt de brug geslagen tussen waarnemingen en theorie.
Ooit stond de aarde centraal. Copernicus doorbrak die visie. In feite zijn we een uithoek van ons melkwegstelsel met honderd miljard sterren. Eén van de misschien 100 miljard melkwegstelsels … duizelingwekkend.
Ps. 8 ‘Wat is dan de mens dat Gij aan hem denkt?’ En toch is de mens groot!
Als gelovige kreeg Leen heel wat mee van thuis en van Jonge Kerk Roeselare.
Zij leerde er de Bijbel kennen en liedteksten van Oosterhuis: woorden die vertrouwen voeden, die richting wijzen. Liedteksten waarvan zij kon leven.
Geloof en wetenschap, daarover wordt Leen geregeld geïnterpelleerd. Wetenschap is ratio. Geloof is naast en voorbij de ratio. Zij heeft niet de behoefte om God te ‘bewijzen’. Zij steunt daarbij op Lemaître, de befaamde fysicus, uitvinder van de Oerknal-theorie-die ooit sprak “over de twee paden naar de waarheid”. Je kan eigenlijk beide paden bewandelen. Nee, de Bijbel is geen wetenschappelijk boek. Maar ook de wetenschap is begrensd: zij kan geen antwoord geven op de zinvragen.
Moeilijk is het deze beide wegen te bewandelen. Zou er ooit buitenaards leven ontdekt worden, dan vormt dit geen bedreiging voor de binnenkant van de geloofsvraag (weten dat God mensen nodig heeft). Misschien wel voor ‘religie’ (mensen hebben een god nodig). Je kan een religie aanhangen zonder dat deze tot geloof geworden is en betekenis heeft voor je leven. Copernicus en Lemaître situeren zich beide binnen de katholiekekerk, ook al ondervonden de eerste wel wat moeilijkheden, daar waar de tweede zelfs voorzitter werd van de Pauselijke Academie voor Wetenschappen. Lemaître pleitte altijd voor vrijheid van spreken voor de wetenschappers. Het is ooit anders geweest en dat dreef wetenschappers in het verleden weg van de kerk.
De media zijn sterk geïnteresseerd in de verhouding kerk-wetenschap, Oerknal OF God. Dat Leen als wetenschapper voor haar geloof uitkomt heeft de VRT niet doen besluiten om haar niet meer te interviewen.
Hoe het bij ons zit? Dat hangt af van wat ons diets gemaakt werd. Voor Decin is het alvast zo dat zij met het niet-weten van de wetenschapper en met het anders (niet-wetenschappelijk) weten vanuit het geloof heeft leren omgaan. Akkoord daarmee?
