Het feest van Lichtmis
Lichtmis is de populaire naam voor het feest van de Opdracht van Jezus in de Tempel. Het wordt bij ons op 2 februari gevierd, veertig dagen na Kerstmis. Aan het begin van de mis van die dag vindt meestal een processie met gezegende kaarsen plaats. Lichtmis is in eerste instantie een Christus-feest en vervolgens een Maria-feest. Het centrale thema is de openbaring van Christus als ‘het Licht dat voor alle volkeren straalt’. Maria, de moeder van Jezus, is de draagster van dit goddelijke licht. Omdat de lichtprocessie tijdens de mis van die dag als een huldeblijk aan de Moeder Gods werd beschouwd, heeft het feest van 2 februari in het Nederlandse taalgebied de naam Maria Lichtmis gekregen.
In het tweede hoofdstuk van Lucas staat hoe Maria en Jozef in de tempel een zekere Simeon aantroffen. Deze ‘vrome en rechtvaardige man’ had een openbaring van God ontvangen waarin hem beloofd werd dat hij niet zou sterven voordat hij met eigen ogen de Messias zou hebben gezien. Toen hij de veertig dagen oude Jezus zag, besefte Simeon dat de aan hem gedane belofte werkelijkheid was geworden. Lucas laat hem vervolgens een lied zingen dat in de christelijke liturgie een voorname rol is gaan spelen: ( de lofzang van simeon )
Laat nu Heer, volgens uw woord
Uw dienaar in vrede heengaan.
Mijn ogen hebben uw heil aanschouwd
Dat Gij hebt bereid voor de volken.
Het licht dat voor alle heidenen straalt,
De glorie van Israël uw volk.
Lichtmis behoort tot de oudste christelijke feesten. Uit de beroemde reisverslagen van de welgestelde pelgrim Egeria van Bordeaux (4e eeuw) weten we dat de Kerk van Jeruzalem het feest vierde op 14 februari. Op deze dag werd een plechtige processie naar de Verrijzenisbasiliek gehouden. Het feest had in Jeruzalem geen naam, maar werd aangeduid als de veertigste dag na driekoningen “Epifanie”. Dat is meteen het bewijs dat in de oorspronkelijke viering van Epifanie ook de geboorte van Jezus werd herdacht.