Wie van ons kent niet ‘het Hof van Nazareth’ of ‘het Hof van Beatrijs’ in de Nazaretdreef in Lier? Misschien vierde u er wel uw eigen huwelijksfeest? Het Hof van Beatrijs heeft nog een monumentale poort uit de 17e eeuw, die ooit de ingang was van een abdij. Maar wie is die Beatrijs? Het is intussen de zalige Beatrijs geworden, en de Kerk viert haar feest op 29 augustus.
Beatrijs wordt geboren in 1200 in Tienen. Haar ouders zijn gegoede burgers.
Als vijfjarige kent zij de psalmen uit het hoofd en haar moeder Geertrui wil haar dan al naar school sturen. Dat was toen zeer ongebruikelijk; het toont aan dat ze van rijke komaf was. Als haar moeder twee jaar later sterft, vertrouwt haar vader haar toe aan een groepje begijnen te Zoutleeuw. Op tienjarige leeftijd vinden we haar in de kloosterschool van de Benedictinessenabdij Bloemendael, nabij Waver, waar ze haar verdere intellectuele vorming ontvangt Op vijftienjarige leeftijd vraagt ze om daar novice te mogen worden. Ze wordt toegelaten. Een jaar later doet ze professie. Kort daarna ontmoet ze Ida van Nijvel met wie zij een diepe geestelijke vriendschap sluit, die duurt tot Ida’s overlijden in 1231. Ida is slechts drie jaar ouder dan Beatrijs, maar ze beschouwt haar toch als haar geestelijke moeder.
In 1235 ondersteunt haar vader financieel mee de plannen voor de stichting van een nieuwe abdij, de Cisterciënzerinnenabdij Nazareth, gelegen bij Lier. In 1236 verzoekt de abdij, gelijktijdig met die van Soleilmont, om opgenomen te worden in de Orde van Cîteaux.
Beatrijs verhuist met enkele medezusters naar het nieuwe klooster en wordt er al vlug tot priorin benoemd. Ze blijft dat ambt vervullen tot aan haar dood. Op Kerstmis 1267 wordt ze ziek en op 29 augustus 1268 overlijdt ze. Ze is dan achtenzestig jaar oud.
Beatrijs van Nazareth is een van onze eerste, bij naam bekende, Brabantse auteurs. Opmerkelijk is dat het gaat om een vrouwelijke auteur want in de middeleeuwen was er een ‘perkamenten plafond’: schrijven over religieuze zaken was namelijk het domein van mannen. Haar bekendste werk is ‘Van seven manieren van heiliger minnen’, een religieus traktaat dat geschreven is in het Middelnederlands, wat in die tijd ook ongebruikelijk was. Religieuze teksten werden toen in het Latijn geschreven.
De abdij bleef bestaan tot de Franse revolutie. De ‘Cisterciënzerzusters van de strenge observantie’, wij noemen hen nu Trappistinnen, van de abdij Nazareth in Brecht, die zelf gesticht werden door Soleilmont in 1950, mogen met fierheid ‘de zalige Beatrijs’ hun oudste medezuster noemen. De stoffelijke resten van de zusters van Lier bevinden zich namelijk op hun kloosterkerkhof.
Monialen leven van het werk van hun handen. Beatrijs leerde handschriften verluchten, de Trappistinnen van Brecht maakten mijn albe en gebedssjaals. U leerde ze misschien een 10-tal jaren geleden kennen toen u naar de TV-reeks ‘in godsnaam’ keek, waarin we Annemie Struyf een aantal weken zagen meeleven met de zusters, ook achter het slot. Ook daarin kon u zien hoe de zusters vandaag nog een gelijkaardig leven leiden als de zalige Beatrijs deed in de 13e eeuw: een biddend leven waarin ze in hun eigen levensonderhoud voorzien.
Vandaag zijn de Trappistinnen van Brecht bekend om hun heerlijk ruikende TRAPP-zepen, allemaal ambachtelijk gemaakt met natuurproducten. De lavendel komt deels uit eigen tuin, een groot deel komt jaarlijks in grote bidons olie rechtstreeks uit de Provence liet ik me vertellen. Er zijn ook producten met ei, rode jeneverbes en ja, zelfs met Westmalle dubbel!
Leerde u ze al kennen? Hun shampoo met het dubbel bier van Westmalle heb ik nog niet geprobeerd, maar thuis genieten wij wel van hun heerlijk ruikende aloë vera en lavendelzeep.
Sinds kort verkopen ze ook heel zacht badlinnen dat in hun eigen weefatelier wordt vervaardigd.
En thuis hebben we nog meer van dat ambachtelijk heerlijks. In de priorij Klaarland te Bocholt, een stichting van Brecht, maken de zusters heel veel verschillende soorten confituur, zelfs kweepeer. Dit assortiment kan je ook op meerdere plaatsen kopen, zelfs ook op de Groenenhoek. Gelukkig, want ook daar proef je kwaliteit!
Misschien moet u het ook maar eens proberen!
Voor meer info: zie www.abdijnazareth.be (mijn bron voor het leven van Beatrijs), www.trapp.be en www.priorijklaarland.be
Kristin
