Wanneer ik de liturgische kalender van nu vergelijk met die uit mijn studententijd, dan is er al veel veranderd. Heiligen die nu hun plaats hebben gekregen in die kalender, waren toen nog in leven of nog helemaal niet heilig verklaard: ik denk dan aan de pausen van de laatste decennia, aan Mother Theresa, Titus Brandsma, Elisabeth van de Drieëenheid, priester Poppe (zalig sinds 1999), en last but not least ‘onze’ pater Damiaan.
En ‘nieuwe’ heiligen zijn niet het enige: Aan de vreugdevolle, droevige en glorierijke mysteries van het rozenkransgebed voegde paus Johannes Paulus II in 2000, ter gelegenheid van het jubeljaar, de mysteries van het licht toe.
Vierden we vroeger op pinkstermaandag nog eens de volheid van Pinksteren, dan vieren we nu ‘de gedachtenis van de Allerheiligste Maagd Maria, Moeder van de Kerk’. Onze huidige paus Franciscus stelde dit feest in het jaar 2018 in om ‘de groei van de betekenis van de Kerk als moeder en de ware Mariadevotie” te bevorderen, zo preciseert het decreet.
Paus Franciscus stelde in 2019 ook de Zondag van het Woord in. ‘Deze aan de Bijbel gewijde dag moet in de Katholieke Kerk voortaan op de derde zondag van de tijd door het jaar worden gevierd’. Deze zondag wordt dus speciaal gewijd aan het Woord Gods, de Bijbel. Het is zinvol dat op die zondag lectoren en mensen van preekploegen ‘gezegend en gezonden worden’ om in het volgende jaar Gods Woord inspirerend te kunnen verkondigen.
Het lezen van de Bijbel, Gods woord, ook dat kende een evolutie, want sommige boeken stonden in voorbije tijden op ‘verboden lijsten’ voor leken. En ook de exegese, de bestudering van de Schrift als wetenschap, kent een geschiedenis van stromingen en evoluties. Vanuit deze studie worden ook nieuwe Bijbelvertalingen uitgegeven.
Het lezen van de Bijbel is in kerkelijke kringen zeker aan een opmars toe. Sinds enkele jaren krijgen masterstudenten Theologie en religiewetenschappen aan de KU Leuven het verplichte vak ‘Lectio Divina’: het biddend lezen van de Schrift. Ze krijgen niet alleen inzicht in evoluties rond het bijbellezen, ze lezen ook tijdens de lessen gedurende enkele weken samen de lezingen van de volgende zondagen en delen wat hen raakt. In die lesuren zijn ze dus niet bezig met het wetenschappelijk bestuderen van de lezingen. Daarnaast worden ze ook verplicht om de lezingen van de weekliturgie gedurende een maand biddend te overwegen. Zulke cursussen waren enkele decennia geleden ondenkbaar!
En ook lokaal wordt er gelukkig terug meer aandacht geschonken aan gezamenlijke Bijbellezing! Persoonlijk ben ik blij dat ons bisdom een paar jaar geleden de aanzet gaf om in leesgroepen het boek Handelingen integraal te lezen, want in de liturgie zijn de lezingen eerder versnipperd: men leest slechts bepaalde fragmenten, omdat het niet anders kan.
Binnen onze eigen parochies mocht onze leesgroep Handelingen evolueren naar een leesgroep Paulus en daar ben ik dankbaar om! Ieder zegt wat hem of haar treft en dit vormt een rijkdom waar we allen veel deugd aan beleven. De groep raakt vertrouwd met mekaar en deelt met mekaar ook uit de diepere ‘regionen’ van ons persoonlijk leven.
Bijbelkenners sporen, wie individueel de Bijbel wil lezen, aan om bepaalde schema’s te hanteren: de brieven van Paulus of de psalmen in éen maand, de hele bijbel in éen jaar. Deze schema’s zijn tegenwoordig terug te vinden op internet.
Vele sites willen ons helpen bij het dagelijks lezen van de Bijbelfragmenten die de liturgie ons aanbiedt: ‘Bidden onderweg’, ‘Dagelijks Bijbelcitaat’ het zijn er maar enkele, de laatste kan ik zeker aanbevelen! Voor de zondagsliturgie is het aanbod nog veel groter. Dit is een rijkdom, omdat ze ons willen helpen om ons biddend onder het woord Gods te stellen. In psalm 119 bidden we immers: ‘Heer, uw woord is een lamp voor mijn voeten, een licht op mijn pad’.
Abt Poîmen, een wijze, Koptische woestijnvader die in de 4e eeuw in Egypte leefde, vertelde de volgende spreuk: ‘De natuur van water is week, die van steen hard. Maar als een kruik is opgehangen boven een steen, gestadig druppelend, dan holt hij de steen uit. Zo is ook Gods woord week en ons hart hard. Als nu de mens geregeld naar Gods woord luistert, opent zich zijn hart om God beter te kennen en lief te hebben’.
Moge Gods woord ons levenspad verlichten. Mogen we Hem, door de overweging van de Schrift, steeds meer op het spoor komen!
Kristin
