Bij het mijmeren over deze gedachte, leert een kleine check bij de nieuwe Bijbelvertaling dat er welgeteld 466 keer de Geest vermeld wordt in het oude en nieuwe testament samen. Toch hebben we vaak de indruk dat de Heilige Geest op de tweede of zelfs derde plaats komt. Sommige theologen noemen de Geest speels ‘de onbekende God’ of ‘de Assepoester van het geloof’.
in de Bijbel
De Geest is er letterlijk vanaf het begin bij. Reeds in het tweede vers van het scheppingsverhaal lezen we al ‘de geest van God zweefde over het water’. In het nieuwe testament is de Geest er eveneens op alle belangrijke momenten van Jezus’ leven, ja zelfs vanaf het prille begin. Lucas schrijft dat de engel Gabriël Maria toespreekt ‘de Heilige Geest zal op u komen en kracht van de Allerhoogste zal u overdekken.’ Ten slotte doet Jezus aan zijn leerlingen net voor zijn hemelvaart een belofte. In de Handelingen lezen we: ‘maar wanneer de heilige Geest over jullie komt, zullen jullie kracht ontvangen en mijn getuigen zijn.’ De evangelist Johannes citeert Jezus: ‘En Ik zal de Vader vragen jullie een andere Helper te geven, die voor altijd met jullie zal zijn, de Geest van waarheid.’ Paulus is in zijn verkondiging doordrongen van de werking van deze Helper en in zijn brieven aan de jonge christelijke gemeentes spreekt hij meermaals over de gaven van de Geest.
eerste christengemeenschap
De Kerk, de geroepenen van God, zijn wij. En zoals Lucas het ontstaan van de jong christengemeenschap beschrijft als volgers van de Weg, wordt het boek Handelingen ook soms Handelingen van de Geest genoemd. Immers de Geest is de stille maar continu aanwezige kracht bij het ontstaan en de werkzaamheid van deze christengemeenschap. Dit konden we vaststellen bij de jonge kerk bij de eerste synode waar we lezen ‘De heilige Geest en wij hebben namelijk besloten’ (Hand. 15,28). Het belang en de werking van de Geest in haar Kerk werd in het tweede Vaticaans concilie benadrukt, waar het herstel van de eenheid onder de christenen centraal wordt gesteld.
Kom schepper, Geest
Na het doopsel met de Geest ontvingen we via het vormsel de kracht van de Heilige Geest. De kracht om ons geloof te verkondigen, te beleven. De kracht en het inzicht om de weg naar het nieuwe leven te bewandelen en onze talenten (charismata) voor de gemeenschap in te zetten. Soms moeten we hieraan herinnerd worden, zoals een vriend me soms zegt in een moment van twijfel of bezorgdheid ‘laat de Geest zijn werk doen’. En inderdaad je openstellen op een ontvankelijke manier kan helend werken. Soms gebeuren de dingen eenvoudig: iemand meldt zich spontaan en reikt je een oplossing aan, opeens kan je de dingen die je wou zeggen vloeiend neerschrijven, soms ben je verrast over hoe puzzelstukken in mekaar vallen. Jos Moons sj, die doctoreerde over de pneumatische vernieuwing van Vaticanum II, beschrijft enkele kenmerken om de werkzame Geest te ervaren als volgt: soms werkt Hij bevestigend met een diepe innerlijke vrede – je bent op de goede weg, soms relativeert de Geest op een scherpe manier met een gevoel van onrust en twijfel als er een ontsporing dreigt en verandering gewenst is. Dit voelt als een oproep tot ombuiging, tot heroriëntatie, tot ommekeer. En besluit J. Moons ‘Voor wie de Geest tot norm en uitgangspunt maakt, is het eigen gelijk minder belangrijk. Hij of zij kan luisteren naar wat een ander te zeggen heeft en de eigen houding heroverwegen.’ Met deze open houding van ‘Kom schepper Geest’, kan het kracht geven om ook te luisteren naar minderheidsstandpunten van Godgeroepenen vandaag en waar relevant een stem te geven. Zo kan de Geest van vertroosting en genezer ons inspireren voor een voortschrijdende creatie, en zijn we dankbaar voor deze genade op dit feest van Pinksteren als lid van het volk Gods op pelgrimstocht.
Veni creator Spiritus.
