Homilie – Zeventiende zondag door het jaar – jaar A
1 Koningen 3, 5.7-12 / Psalm 119 / Romeinen 8, 28-30 / Matteüs 13, 44-52
‘Hebt Gij dit alles begrepen?’ horen we Jezus tegen de menigte zeggen als Hij over het koninkrijk van God spreekt. Dat is eigenlijk een schoonheidsfoutje in ons lezingenboek. Want het evangelie van vandaag is een vervolg op dat van vorige week en we hoorden toen dat Jezus, nadat Hij de parabel had verteld over de tarwe en het onkruid, de menigte naar huis had gezonden om zijn leerlingen verder te kunnen onderrichten. Hij geeft hun uitleg over die gelijkenis van de zaaier en het zaad en dan vertelt Hij zijn leerlingen nog enkele gelijkenissen. Die van vandaag dus.
Op die vraag of ze alles begrepen hebben, antwoorden zijn leerlingen volmondig ‘ja’. En als Jezus nu aan ons zou vragen: ‘Hebben jullie dit alles begrepen wat zojuist gelezen is? Begrijpen jullie wat het betekent om te kiezen voor de weg van Jezus die zelf de Weg is naar het Koninkrijk van Gods? Begrijpen jullie wat het Koninkrijk van God is?’, dan zou het best kunnen dat het even heel stil wordt.
We spreken er zo dikwijls over in de kerk: over het Rijk van God dat een rijk is van vrede en liefde. En dat is het ook, want God is liefde en als Hij een koninkrijk heeft, dan moet dat een rijk zijn waar louter liefde, vriendschap en vrede is. Maar waar Jezus in het evangelie van vandaag naar vraagt, gaat dieper. Hij vraagt zijn leerlingen te kiezen voor het Rijk Gods. Dat betekent dat ze keuzes moeten maken die voor buitenstaanders misschien onbegrijpelijk zijn. Ze moeten kleur bekennen, niet met de wind meewaaien en vooral luisteren naar Gods stem. Hij is Degene die met zijn Geest leiding geeft. Hij is Degene die ons tot een zinvol leven heeft geroepen.
En hier loopt het nogal eens mis. Want wanneer is je leven zinvol? Is je leven zinvol als je van feest naar feest springt, om als het ware het leven tot één groot langdurend, maar waarschijnlijk oppervlakkig feest te maken? Waarschijnlijk niet, want het leven is niet altijd feest, met slingers en ballonnen. We hebben het de voorbije weken en maanden aan den lijve ondervonden.
Is een leven zinvol als we succesvol zaken doen, geld verdienen en carrière maken? Ook dat kan uitlopen op ontevredenheid en depressies, want we zullen nooit genoeg hebben. Wat hebben we eigenlijk nodig om echt gelukkig te zijn?
Iemand die dat goed heeft gezien is koning Salomo. In de eerste lezing hoorden we dat hij aan God mag vragen wat hij maar wil! En wat doet hij: hij vraagt niet om nog meer macht als koning, hij vraagt niet om nog meer rijkdom dan hij al heeft, of meer land. Hij vraagt ‘een opmerkzame geest om recht te kunnen spreken over Gods volk en onderscheid te kunnen maken tussen goed en kwaad’. Zo wil hij het volk, waarover God hem als koning heeft aangesteld, dienstbaar zijn. Hij beseft dat alles wat hij heeft aan leven, geld en macht, hem door God gegeven is. En met een gave van God moet je aan de slag gaan op een manier dat God gediend wordt en de medemens. Zo wordt de liefde van God zichtbaar! En dat is toch de kern van ons geloven: dat God liefde is.
En als we, zoals Paulus in de tweede lezing schrijft, geroepen zijn om gelijkvormig te zijn aan Christus, dan wordt ons gevraagd die liefde handen en voeten te geven in de wereld van vandaag en door ons doen en laten Christus te tonen aan onze omgeving. Da klinkt natuurlijk prachtig, maar de grote vraag is dan hoe we dit voor elkaar gaan krijgen. Hoe kunnen wij, zoals Christus, zo vol liefde zijn dat mensen geraakt worden. De sleutel daartoe is, denk ik: dicht bij de Heer blijven. Dicht blijven bij Hem die ons geroepen heeft en ons blijft roepen, die met zijn liefde in ons leeft!
Eigenlijk geloven de meeste mensen niet dat God zo dichtbij en midden in ons leven is. De meesten denken dat Hij, als Hij al bestaat, zeker ver weg en buitenaards moet zijn. Dat Hij misschien nog wel eens een zeldzame keer een boodschapper van een engel stuurt of vanuit de verte opbelt om te vragen hoe het met ons gaat… Maar dat Hij hier onder ons voortdurend aan het werk is, op zijn eigen bescheiden manier, dat Hij iedere keer voor mosterdzaadje speelt en voor gist en geestkracht in het deeg, dat Hij een schat verbergt in de akker van ons leven, of een mooie parel, of dat Hij bij momenten rondloopt als een milde zaaier, dat vinden de meeste mensen vreemd en onwaarschijnlijk.
En daarom moet Jezus altijd weer gelijkenissen vertellen, om te laten horen en te laten zien hoe het er in het Rijk Gods aan toegaat of als predikant moeilijke dingen op heel eenvoudige manier wil duidelijk maken, met voorbeelden uit het dagelijks leven. Van koning Salomo kunnen we alleszins leren om dag na dag te bidden: ‘Heer, geef mij een luisterhart: dat ik de sporen van menselijkheid én goddelijkheid mag blijven opmerken in alles wat gebeurt.’ Amen.
(Inspiratie: o.a. Het Woord delen. Preekschema’s aansluitend bij De Zondag Vieren, Lezingencyclus jaar A, 2019-2020, Berne Media; teksten van Geert Dedecker in de Godelieveparochie te Roeselare, 29-30 juli 2017)
Jan Verheyen, priester van onze Pastorale Eenheid Mozes
