Radicale woorden vandaag in de Schriftlezingen, er wordt redelijk straf taalgebruik gehanteerd. Terwijl de profeet Elia in de eerste lezing zijn opvolger Elisa het nog toelaat om afscheid te nemen van zijn ouders, staat Jezus dit – raar maar waar – niet toe aan de man die Hem wil volgen.
We verwachten dit niet van Jezus maar zoals zo dikwijls, zoals altijd eigenlijk, dienen we dit niet letterlijk te nemen. Jezus gebruikt hier het fenomeen ‘overdrijving’ om zijn boodschap duidelijk te maken en kracht bij te zetten. Hoe moeten we dan die radicaliteit van zijn woorden verstaan? Wat Jezus ons wil zeggen is dat we ons niet mogen vastklampen aan het verleden. We dienen ons los te maken van vastgeroeste gewoontes. Wij als volgelingen van Jezus worden door Hem aangemaand om een nieuw perspectief in te nemen. En dat kan alleen maar door los te laten.
Trouwens, het werkwoord ‘loslaten’ wordt heel vaak gebruikt tegenwoordig. Veel van mijn vrienden, ook met een drukke job en tal van andere bezigheden, zeggen soms tegen mij: Gerry, laat het los. En ik ook tegen hen! Want geef nu toe, in de koers van het leven komt de wind precies vaker van voren dan dat hij in de rug zit. En dat is vermoeiend, heel vermoeiend soms. Je hebt dan zo van die momenten – allez, ik toch – waarop je alles wil achterlaten en dat je zegt: laat mij gerust.
En misschien wil Jezus dat wel zeggen met zijn woorden: wie omziet naar wat achter hem ligt, is ongeschikt voor het Rijk Gods. Misschien is het wel tijd voor iets nieuws, misschien is er een andere manier om volgeling van Jezus te zijn? Radicaliteit hoeft dan in deze zin niet negatief te klinken. Etymologisch komt het woordje ‘radicaal’ van het Latijnse radix, wat ‘wortel’ betekent. Denk maar aan radijs. Misschien moeten we ons beter ‘wortelen’ in wat God oorspronkelijk in gedachten had bij ‘zijn Rijk’? Back to the roots …
Bij de keuze om Jezus te volgen, stelt Hij twee belangrijke aspecten voorop. Enerzijds is het een VRIJE keuze. “Voor de vrijheid heeft Christus ons vrijgemaakt” zegt Paulus in zijn brief aan de Galaten. Het is dus aan ons om vrij te kiezen of we Jezus willen volgen. Anderzijds poneert Jezus de VASTBERADENHEID. Eens de keuze gemaakt, dienen wij hierin consequent te zijn en mogen we ons niet laten afleiden. Vandaar dat er in de eerste zin van het evangelieverhaal van vandaag gezegd wordt dat Jezus ‘vastberaden’ zijn reis naar Jeruzalem aanvatte. Een plezierreis werd het in ieder geval niet, want Jezus wist dat Jeruzalem de stad was waar Hij zou lijden en sterven …
… maar ook verrijzen. In het tweede boek van de evangelist Lucas, de Handelingen van de Apostelen, beschrijft hij de omgekeerde beweging. Vanuit Jeruzalem gaan volgelingen van Jezus naar alle hoeken van de wereld. Enkele weken geleden, op Pinkstermaandag 6 juni, werd in Turnhout het pastoraal project van bisdom Antwerpen afgesloten met een zendingsmoment. Onze bisschop maakte van de aanwezigen allemaal kleine apostelen die uitgezonden werden om die boodschap van Liefde verder te verspreiden.
En laat dat nu net dàtgene zijn dat, volgens mijn bescheiden mening, God oorspronkelijk in gedachten had wanneer Hij het heeft over zijn ‘Rijk’. In diezelfde brief aan de Galaten waarover ik het zonet had, herhaalt Paulus het gebod ‘Bemin uw naaste als uzelf’. Als je jezelf graag ziet, kun je ook anderen graag zien en daardoor ontstaat verbondenheid, daardoor creëert men groeikansen. Elkaar in vrijheid doen groeien naar een hoopvolle en liefdevolle toekomst, dat is hetgeen waartoe Jezus ons vandaag – weliswaar radicaal – oproept. Amen.
Gerry Bellekens, bruggenbouwer van onze pastorale eenheid Mozes
