In Guatemala is de meerderheid van de bevolking afhankelijk van de landbouw. Toch hebben de meeste boeren zelf geen grond om groenten en fruit op te telen. Een handvol rijken bezit meer dan de helft van alle landbouwgrond. Onrechtvaardig?
Dat vinden ook de vruchten uit Guatemala. Ze protesteren totdat de boeren ze op hun eigen grond en voor hun eigen bord kunnen kweken.
Samen met zijn partnerorganisaties werkt Broederlijk Delen op twee sporen: boeren en boerinnen helpen hun kleine lap grond duurzaam en optimaal te benutten en tegelijkertijd politiek druk uitoefenen voor een rechtvaardige herverdeling van de grond.
Guatemala, het land van de eeuwige lente? Voor een kleine elite wel. Maar een groot deel van de bevolking profiteert niet mee van het gunstige klimaat, de vruchtbare bodems en de overvloedige natuurlijke rijkdommen. Zo is bijna de helft van de kinderen jonger dan 5 jaar in Guatemala ondervoed – één van de hoogste cijfers ter wereld. Die ondervoeding is een symptoom van een structureel politiek probleem: de enorm ongelijke verdeling van landbouwgrond.
Tijdens de koloniale periode wordt de oorspronkelijke Mayabevolking in Guatemala massaal uitgemoord en verdreven van haar gronden. De Spanjaarden nemen alles in handen. De onafhankelijkheid brengt niet veel verandering. De lokale elite zet de uitbuitingskoers verder en streeft economische groei na door gewassen te telen voor de export. De grote bedrijven winnen terrein, ten koste van de kleinschalige boeren die steeds moeilijker kunnen overleven.
De extreme ongelijkheid leidt tot een bloedige burgeroorlog die 36 jaar het land teistert. De Vredesakkoorden in 1996 moeten de diepere oorzaken van het conflict aanpakken, zoals de ongelijke verdeling van grond. Maar vele beloftes blijven dode letter.
Rond 2000 zakken de koffieprijzen op de internationale markt. De landeigenaars zien hun winsten smelten als sneeuw voor de zon, ontslaan hun werknemers en laten de plantages onbeheerd achter. Een drama voor velen, maar ook een nieuwe kans. Over het hele land verenigen boeren zich om de leegstaande gronden in beslag te nemen. Door bezettingen, onderhandelingen en druk op lokale overheden blijven boeren hameren op hun recht op grond.
De helft van de Guatemalteekse families slaagt er niet in om genoeg en gevarieerd voedsel op tafel te zetten voor hun kinderen. Te weinig eten heeft een enorme impact op de gezondheid. De beste manier om voldoende eten op tafel te krijgen is zelf voedsel telen. Daarom ijveren de boeren voor een eigen stuk landbouwgrond. De toekomst van hun kinderen staat op het spel. Gelukkig staan ze niet alleen in deze strijd. Ze kunnen rekenen op de steun van enkele lokale organisaties waarmee Broederlijk Delen samenwerkt. Eén van hen is Plataforma Agraria, een straffe organisatie die boerengroepen verenigt in het hele land. Samen vormen ze een sterk netwerk. Ze denken na over strategieën om aan grond te komen en pleiten bij de overheid voor een eerlijke grondverdeling.
César en Leonarda (de boegbeelden van de campagne) zijn vastberaden om hun droom waar te maken. Door de internationale koffiecrisis komen in hun regio veel plantages leeg te staan. De boeren zien hun kans. Ze verenigen zich in boerengroepen en zoeken naar manieren om aan grond te komen. Gegrond lijkt ons.