Het verhaal van Jezus’ geboorte zoals we dat elk jaar met Kerstmis te horen krijgen, mogen we ook lezen als het geboorteverhaal van elke mens, dus ook als het onze.
In doeken gewikkeld
Jezus wordt bij de geboorte in doeken gewikkeld, zoals kinderen nu in pampers. Van bij onze geboorte worden wij ‘ingewikkeld’ in een bepaalde cultuur en omgeving, en ligt onze bestemming reeds voor een deel vast. Het maakt een groot verschil uit of je als kind geboren wordt in een moderne kliniek of in een desolaat vluchtelingenkamp ergens in een Afrikaanse woestijn. Jezus’ geboorteomstandigheden waren ook niet rooskleurig, maar hij had een liefhebbende moeder en vader die hem voorgingen in de Godgelovige traditie van hun volk. Dat hielp hem zijn levensweg te herkennen in een richting die hem tot deelgenoot zou maken van wie te lijden heeft of met vragen worstelt. Wie het opneemt voor anderen, roept tegenstand op. Overgeleverd in de handen van de mensen zal het leven van Jezus eindigen in een graf, zijn dode lichaam opnieuw gewikkeld in doeken, maar nu in lijkdoeken. Bij ziekte en lijden worden ook wij overgeleverd in de handen van mensen, van verplegenden en zorgdragers. Er zijn zeker vele goede bedoelingen, maar het zijn soms evenvele situaties van tranen en verdriet.
Herders waken
Bij de geboorte zijn herders aanwezig. Herders zijn mensen die waken en wachten. Hoe vaak liggen wij niet wakker van de ene of de andere zorg, of waken we bij een zieke geliefde medemens. Wie waakt, neemt ook de tijd om nauwkeurig toe te kijken. En zo ontdekt hij soms licht waar alleen duisternis is. Ook voor de herders gaat een groot licht op, zij worden deelgenoot gemaakt van een vreugdevolle boodschap: “Heden is u een redder geboren.” Dat is de vreugde van die nacht. De blijde boodschap in een boreling. Een kind dat ons verlost. Maar hoe kan dat? Een kind lost namelijk niets op, het is veeleer een last. Maar net een kind leert ons dat we elkaar tot last mogen zijn en niet alleen tot lust. We zijn geroepen om elkaars lasten te dragen, zoals ook een kind volledig op de zorg van anderen aangewezen is.
De herders waren de eersten die dat begrepen, en zij keerden dan ook terug, God lovend en dankend om wat ze gehoord en gezien hadden. Zo wil ook God in ons aan het licht komen, als een oproep tot liefde en mededogen met alles wat zwak is en klein. Wie dat ziet en begrijpt, zal er een heel ander mens door worden, en blij ontdekken dat dit de meest ware en zinvolle bestemming is van ieders mensenleven. Zo is het geboorteverhaal van Jezus ook het verhaal van onze geboorte tot nieuwe mensen.
Zalig Kerstmis!
(jh)