Was Goede Vrijdag ooit zo doods?
Was Stille Zaterdag ooit zo stil?
Dit jaar kijkt niemand toe wanneer Nicodemus, samen met de vrouwen en de evangelisten, Jezus van het kruis neemt. Het prachtige schilderij ‘De kruisafneming’ van Rubens is een meesterwerk waar in de kathedraal niemand naast kan kijken. Tenzij gebeurt wat nu gebeurde …! Corona heeft de kathedraal gesloten. In deze tijd van Pasen bleek het gesloten graf echter toch open voor nieuwe perspectieven. De kathedraal opende een pop-up-studio met toekomst. Dagelijks worden diverse programma’s uitgezonden. Zo probeert de ploeg van de kathedraal te doen wat Rubens in het begin van de zeventiende eeuw ook deed: in beeld brengen wat niet in woorden te vatten is!
Op het middenpaneel staat Jezus die het kruis de rug toekeert. Hij lijkt ‘in de armen te vallen van velen!’
Zo zegt Hij wat ‘geloven’ in wezen is: vriendschap en verbondenheid met Hem en met al zijn broeders en zusters in het geloof.
Dezelfde boodschap klinkt tot drie maal toe. Wie het niet van de eerste of de tweede keer begrijpt, mag wellicht ervaren dat de derde keer, de goede keer is. Drie keer wordt ‘Jezus op handen gedragen’. Links draagt Maria Jezus in haar schoot, rechts draagt Simeon de kleine Jezus. In het midden dragen de ‘getuigen van de verrijzenis’ het dode lichaam van hun meester. Overmeesterd door verdriet zeggen zij wat geloven is: liefhebben! Het schilderij biedt ons zodoende geen antwoord, maar stelt ons een vraag. Wie naar het schilderij kijkt, ziet de vragen die ook zullen weerklinken wanneer wij onze doopbeloften vernieuwen in de paaswake.
Geef jij je JA-woord aan Hem? Zeg jij tijdens de paaswake tot drie maal toe: ‘Ja, ik beloof’ en ‘ja, ik geloof’. Heb je Hem lief en beantwoord jij zijn eeuwige trouw en zijn Nieuwe Verbond met een ‘ja’ in woord en daad?
Aan wie dat belooft en gelooft, zegt Hij dat zijn Liefde niet louter geldt ‘tot de dood ons scheidt’. In het schilderij van Rubens is de verrijzenis namelijk reeds nabij. Het schilderij zet Jezus letterlijk in de schijnwerpers. Zowel op het middenpaneel als op de zijpanelen verschijnt Jezus als ‘het licht in de duisternis’. Het licht van Pasen breekt reeds binnen. Het schilderij toont dat de Gestorvene voor ons Licht en Leven is.
Terwijl het doek valt over zijn aardse leven, windt het schilderij er geen doekjes om. Het witte doek dat Jezus omringt, zal eenzaam en alleen blijven liggen in het lege graf. Wie neemt het mee? Wie trekt het zich aan? Ja, het witte doopkleed ligt met Pasen klaar. En natuurlijk past het niet! Natuurlijk is het veel te groot. Voor jou en ook voor mij! Natuurlijk moeten wij nog verder ‘ingroeien’ in dat witte laken, waarin ook wij met Hem mogen ontwaken!
Gelukkig krijgen we tijd!
In de paastijd (en eigenlijk al-tijd) mogen wij ‘in de tuin van het leven’ verder groeien en bloeien!
Zalig Pasen! Zalig is het toch om ‘Pasen’ te mogen vieren, om ‘Pasen’ te mogen zijn.
Lieve Gommers, stafmedewerker liturgie, bisdom Antwerpen
