23/03/2020
Aan alle gelovigen en medewerkers van het bisdom Antwerpen
Goede vrienden,
Op 12 maart stuurde ik u een eerste brief in verband met de gevolgen van het corona-virus in ons land. De aanleiding voor deze tweede brief zijn de nieuwe maatregelen die de bisschoppen van België bekend hebben gemaakt. U vindt deze maatregelen in bijlage. Ze gelden voor heel het land. Hieronder wil ik de toepassing van enkele maatregelen voor ons bisdom toelichten.
De chrismaviering, waarin de priesters jaarlijks de beloften van hun wijding vernieuwen, kan uiteraard niet gewoon doorgaan. Wel zal ik op woensdag in de Goede Week de heilige Oliën wijden in een lege kathedraal, zonder eucharistieviering en geassisteerd door twee priesters. We zullen deze verkorte chrismawijding opnemen en livestream uitzenden. Nadien kan u deze opname gebruiken voor ‘thuis-catechese’ van o.a. de vormelingen. De verspreiding van de heilige Oliën zal niet meteen gebeuren, maar op een latere datum, waarover meer informatie volgt. Wie toch dringend heilige Oliën nodig heeft omwille van een dreigend tekort, bijvoorbeeld voor de ziekenzalving, kan na Pasen contact opnemen met het bisschopshuis of met het betreffende vicariaat, met het oog op een individuele voorziening.
Vele gelovigen willen in de paastijd hun zogenaamde ‘paasplicht’ vervullen, met biecht en communie. Door omstandigheden buiten hun wil kunnen zij beide sacramenten dit jaar niet tijdens de paastijd ontvangen. Deze objectieve onmogelijkheid mag niet wegen op hun subjectief gewetensoordeel. Mag ik de pastores vragen hen te wijzen op wat wel kan, zoals aangegeven in de maatregelen van de bisschoppen. De bedoelde sacramenten kan iedereen op een latere datum ontvangen.
De meest ingrijpende maatregel gaat over de opschorting van de eerste communies en de vormsels. Alvast tot zondag 19 april kunnen deze vieringen niet doorgaan. De kans dat deze vieringen de weken nadien wel kunnen doorgaan is bijzonder klein. Indien de regering zou toestaan dat er na 19 april opnieuw bijeenkomsten mogen plaatsvinden, zal het niet zijn met een volle kerk en niet met drie generaties kerkgangers tegelijk (kinderen, ouders en grootouders). Wij houden er nu al rekening mee dat tussen Pasen en Pinksteren alle eerste communies en vormsels zullen wegvallen. Concreet: in heel het bisdom Antwerpen mag men de voorbereiding onderbreken van de communievieringen zoals zij gepland waren. Met onze medewerkers zal ik alles in het werk stellen om deze kinderen en jongeren, samen met hun familie en vrienden, een mooi communiefeest te schenken op een latere datum en op een aangepaste manier (zo mogelijk voor de grote vakantie, zo niet erna). Er zijn immers verschillende manieren waarop men deze communievieringen kan organiseren. Zodra mogelijk zullen wij nieuwe richtlijnen daarover geven.
De vastencampagnes van Broederlijk Delen gaan door, alleen kunnen de omhalingen in contant geld nu niet doorgaan. Via verschillende kanalen herinneren we mensen aan de mogelijkheid om hun jaarlijkse gift te storten via overschrijving. De wereld heeft deze solidariteit hard nodig, zeker in deze crisistijd.
Als teken van waardering voor wie zich dagelijks inzetten in de strijd tegen het coronavirus, wil de kerkgemeenschap graag deelnemen aan dagelijkse of wekelijkse dankbetuigingen op plaatselijk niveau. Parochies die het wensen kunnen aansluiten door bijvoorbeeld een kaars voor het venster te zetten of de klokken te luiden. Gebruik daarvoor liefst de angelusklok. De feestklokken sparen we voor Pasen: op Paaszondag om 12.00 uur zullen we in heel ons bisdom de feestklokken luiden!
Voor vragen omtrent de praktische gevolgen van deze beslissing kan men terecht op het vicariaat Kempen (tel. 035000018) of het vicariaat Antwerpen (tel. 0465031652).
Vanuit het bisschopshuis en de kathedraal proberen we dagelijks digitaal in contact te blijven met heel ons bisdom en met alle gelovigen. Hoe maak je verbinding met deze livestream? Ga op het internet naar www.bisdomantwerpen.be; click daar op de grote tegel ‘Coronavirus: per dag verbinding met de bisschop en liturgisch aanbod’. Op het dagelijkse aanbod van onze livestream staan sinds het begin van deze week onder meer de dagelijkse eucharistieviering (om 10.00 uur), een programma ‘Kroongetuigen’ voor de jeugd (om 13.30 uur), een bezinning en gebed door de bisschop, met toelichting over de concrete maatregelen (om 17.00 uur), een verdiepend moment door Bart Paepen (om 17.30 uur) en een rubriek ‘Zorgen voor elkaar’. Dank om deze livestream verder bekend te maken aan de gelovigen en de nodige ‘links’ door te geven.
Over de vieringen van de Goede Week op livestream of tv zullen we u tijdig extra informatie sturen. De Vlaamse bisdommen plannen een gemeenschappelijk aanbod op de belangrijkste dagen van de Goede Week. Komende zondag 29 maart zal de bisschop opnieuw om 10.00 uur via livestream de eucharistie voorgaan in de (lege) kathedraal van Antwerpen.
Zowat alles wat we nu doen – op het werk, in het gezin, in de politiek of in de kerk – is inspelen op ongekende situaties. Er ligt voor niemand een draaiboek klaar. Het is voor iedereen improviseren. We moeten nieuwe wegen vinden en nieuwe kanalen gebruiken om met elkaar in verbinding te blijven. Erger dan corona is het virus van de ontmoediging of van de twijfel. Als kerkgemeenschap is het onze zending ertoe bij te dragen dat we de menselijke kant van deze crisis te boven komen. We hopen en bidden dat deze uitzonderlijke omstandigheden niet lang moeten duren.
Met beste groeten
+ Johan Bonny
Bijlage: ‘Goede Week 2020: alle publieke kerkelijke vieringen afgelast’, Richtlijnen van de bisschoppen van België.
