Een houtskoolvuur met vis erop en brood …
Dit citaat uit het evangelie van Johannes (Joh. 21,9) koos Mgr. Johan Bonny als titel voor de visietekst. Kort na Pasen waren de apostelen aan het vissen op het meer van Tiberias. Aan de oever stond de Heer op hen te wachten en “toen ze aan land waren gestapt, zagen ze dat er een houtskoolvuur was aangelegd, met vis erop en brood ernaast …” Zo kijken wij naar de komende jaren: met de ogen van het begin. Het is morgen, het ontbijt staat klaar en een nieuwe dagtaak wacht.In de visietekst ontwikkelt de bisschop een aantal gedachten over christen-zijn en Kerk zijn vandaag, verdeeld in zeven hoofdstukken.Elk hoofdstuk eindigt met een werkpad en een aantal concrete doelstellingen.Zo wil de bisschop sturing geven aan de beleidsontwikkeling in het bisdom tijdens de komende jaren. We lichten de verschillende delen van de tekst kort toe; de volledige tekst vindt u terug via onderstaande link.
De Kerk: een ‘gemeenschap van leerlingen'
In het eerste hoofdstuk schetst Mgr. Bonny hoe we vandaag naar de Kerk kijken. Hij kiest voor een bescheiden beeld dat recht uit het evangelie komt: de Kerk als ‘een gemeenschap van leerlingen’. Dat is de kern: dat christenen leerlingen van Jezus willen zijn en dat ze dat samen willen doen.Van Jezus hebben we alles te leren, steeds opnieuw. Soms is Jezus voor ons als een zaaier, soms als een herder en soms als een gastheer.Jezus en zijn leerlingen zijn mensen heel nabij en tegelijk wekken ze verwondering op.Ze zijn heel gewoon en toch heel anders. Ze geloven in de kracht van een liefde die niet rekent op beloning. Als kerkgemeenschap moeten wij zowel ‘nabij’ als ‘verschillend’ durven zijn: dicht bij het leven blijven en toch tegen de stroom in varen.
Een netwerk van parochies
De Kerk wilde overal aanwezig zijn waar mensen wonen, tot in het verste dorp. Parochies waren beschikbaar ‘voor alles en voor allen’. Vandaag is er nood aan netwerking. Parochies die de handen in elkaar slaan, kunnen hun aanbod kwalitatief verbeteren, een sterker gemeenschapsleven ontwikkelen en de beschikbare gebouwen efficiënter gebruiken. We kiezen ervoor om ‘federaties’ van parochies te laten evolueren naar ‘pastorale eenheden’, die op hun beurt een nieuwe parochie kunnen vormen. Het richtsnoer is één nieuwe parochie per gemeente. Een pastorale eenheid kan uit een verscheidenheid van ‘kernen’ bestaan. Naast een aantal ‘parochiekernen’ kan de pastorale eenheid bijvoorbeeld een of meerdere katholieke gemeenschappen van buitenlandse oorsprong omvatten, een abdij, een nieuwe gemeenschap, de pastorale dienst van een ziekenhuis of een woon- en zorgcentrum, een kern van schoolpastoraal of jeugdpastoraal, of een devotiekapel. Elk dekenaat zal hiervoor een masterplan opstellen.
Liturgie en sacramente
Sinds de eerste tijd komen christenen regelmatig samen om te bidden en eucharistie te vieren. In gebed en liturgie klopt immers het hart van een gelovige gemeenschap. Liturgie heeft te maken met de schoonheid van het geloof en de kracht van Gods nabijheid. Tegelijk is de liturgie ook een leerschool. Het is de plaats waar gelovigen zich laten uitdagen en optrekken om te groeien als ‘leerlingen’ in de school van het evangelie. Parochies en pastorale diensten investeren veel energie in de zorg voor een levende en levensnabije liturgie. Toch blijft de liturgie een uitdaging.We willen werken aan de kwaliteit van het liturgisch leven in ons bisdom.Voorgangers en medewerkers aan de liturgie hebben vorming en ondersteuning nodig. Daarvoor denken we aan de oprichting van een ‘praktische school voor liturgie’.Liturgische en sacramentele vieringen zijn stappen langs de geloofsweg. Vooral op de scharniermomenten van het leven zoeken gelovigen opnieuw aansluiting bij de kerkgemeenschap. Hier ligt voor de Kerk een nieuwe kans: om de geloofsgroei van mensen te ondersteunen met een catechetisch aanbod.
Een ketting van generaties
Het huwelijk en het gezin behoren, ondanks hun broosheid, tot de basisstructuur van de samenleving. Het is de eerste plaats waar mensen geluk en ongeluk met elkaar delen, kinderen verwelkomen en het brood van elke dag met elkaar ‘breken en delen’. In het gezin komen kinderen voor het eerst in contact met het evangelie. Ouders verbinden hun roeping als christen hoofdzakelijk met de manier waarop ze thuis een leefgemeenschap vormen, samen met hun kinderen.Gezinspastoraal is dan ook van groot belang voor de toekomst van de Kerk.Specifieke leeftijdsgroepen vragen een bijzondere aandacht. In ons bisdom willen we enkele kernen van jeugdpastoraal ontwikkelen met een uitstralingsgebied: kernen waar jongeren een aanbod vinden dat inspeelt op hun levens- en geloofservaring.Met jongvolwassenen willen we nadenken over pastorale initiatieven die aan hun vraag tegemoetkomen. Tal van jongeren proberen langs de nieuwe media zelf aan evangelisatie te doen.De senioren vormen een belangrijke groep, ook en vooral in de Kerk. In vele parochies, christelijke bewegingen en vrijwilligersorganisaties vormen zij de vaste kern en de dragende ploeg. We willen hen daarin erkennen en aanmoedigen.
Opvoeding en onderwijs
Het onderwijs is een van de belangrijkste domeinen waarop de kerkgemeenschap wil bijdragen tot het algemeen welzijn. Het katholiek onderwijs doet zijn aanbod vanuit een christelijk mens- en wereldbeeld. Met een eigen pedagogische aanpak streeft het tegelijk een brede maatschappelijkeinbedding na. We kiezen voor het model van de ‘dialoogschool’, die werk maakt van zowel een klare ‘eigenheid’ als een brede ‘openheid’. De katholieke school heeft een hefboomfunctie in de vorming van jonge christenen. Ze wil bijdragen tot de geloofsgroei van kinderen en jongeren, in samenspraak met het gezin, de parochie en de jeugdgroepen. Het vak katholieke godsdienst levert hiertoe een onmisbare bijdrage.
Diaconie en zorg
Bij liturgie en verkondiging hoort diaconie: de werken van barmhartigheid en de inzet voor gerechtigheid. De kerkgemeenschap kan de zorg voor mensen niet ontlopen. Ze heeft die zorg ontwikkeld langs twee wegen die elkaar vaak ontmoeten: de weg van de professionaliteit en de weg van het vrijwilligerswerk. Zorgvoorzieningen staan voor de uitdaging om alle vormen van uitsluiting te vermijden en om te werken aan een menswaardige zorg, gedragen door een christelijk mens- en wereldbeeld. Zingeving en spiritualiteit hebben hierin een bijzondere plaats, zowel voor de zorgvragers als de zorgverleners.Kansarmoede en uitsluiting zitten vaak verscholen achter de muren van onze welvaartsmaatschappij. Centraal staat hier de zorg van mensen voor elkaar, vaak op vrijwillige basis. Iedere christen, jong en oud, zou een antwoord moeten kunnen geven op de vraag: ‘Wie is de mens die jij helpt?’ We bevelen aan dat in elke parochie of plaatselijke gemeenschap een ‘antennegroep’ zou bestaan om plaatselijke noden te onderkennen en aan te pakken. Samenwerking met de overheid en het maatschappelijk middenveld is hierbij noodzakelijk.
Van ‘leerlingen’ naar ‘medewerkers’
Iedere christen is geroepen om Jezus te volgen en met Hem mee te werken. Die roeping kan diverse vormen aannemen, van heel discreet tot heel expliciet. Hoe kunnen wij mensen helpen hun eigen roeping te vinden en de moed om ermee aan de slag te gaan? Een goed beleid omtrent opleiding en vorming ‘op maat’ is belangrijk voor de toekomst van onze kerkgemeenschap. Belangrijk is dat het opleidings- en vormingsaanbod zich situeert in de driehoek van de medewerker als geëngageerde gelovige, als deelverantwoordelijke voor een bepaalde taak en als gemandateerde van de kerkgemeenschap. Daarnaast heeft ook de Kerk behoefte aan een doelmatig personeelsbeleid, zodat medewerkers zich goed voelen in hun werksituatie.
Dialoog en samenwerking
Als kerkgemeenschap zijn wij verbonden met wat leeft in de samenleving. In alle openheid en in dialoog willen wij bijdragen tot het welzijn van allen. Velen werken vanuit een christelijke visie aan de uitbouw van een meer humane samenleving. Samen met hen willen we nadenken over het betekenisvolle ‘verschil’ dat het evangelie in deze wereld kan uitmaken. Andere religies, andere christelijke gemeenschappen … ze zijn zichtbaar in ons straatbeeld aanwezig. We willen de oecumenische samenwerking en de interreligieuze dialoog bevorderen. Met ‘zoekende’ mensen willenwe het gesprek aangaan, om in wederzijds respect te verwoorden wat ons beweegt wanneer het over de mens en over God gaat. Tot slot is er de wereldwijde verbondenheid met de katholieke kerkgemeenschap. We willen steun blijven verlenen aan organisaties die werken aan de solidariteit tussen kerkgemeenschappen en bevolkingsgroepen wereldwijd.
Praktische informatie:
“Een houtskoolvuur met vis erop en brood – visietekst van en voor het Bisdom Antwerpen” van bisschop Johan Bonny is uitgegeven bij Halewijn en kost 7,50 euro.Het boek is verkrijgbaar bij de boekhandel.
71p.
Met illustraties van Luc Blomme (°Oostende, 1942)
Formaat: 16 x 24 cm
NUR 700
ISBN 978-90-8528-257-0
Christa Damen, Wim Selderslaghs, Hilde Van Linden en Olivier Lins
Document
"Een houtskoolvuur met vis erop en brood"
