Ik was niet van plan om die film te gaan bekijken. Wat kon er nu zo bijzonder zijn aan het verhaal van twee pausen? Tot mijn kinderen alle drie, bijzonder enthousiast van hun kijkervaring op Netflix, mij aanspoorden om die film toch maar eens te gaan bekijken.
Toen ik die zaterdag op internet op zoek ging waar ik The Two Popes nog kon zien, ontdekte ik dat hij nog speelde in Oostburg in het Ledeltheater. We reserveerden twee kaarten, je weet maar nooit dat het storm zou lopen, we trotseerden de dichte mist en bekeken uiteindelijk met zijn zeven The Two Popes.
De film heeft me van meet af aan gepakt ofschoon ik moet toegeven dat men kosten noch moeite gespaard heeft om er een succesfilm van te maken. De acteerprestatie van Anthony Hopkins en zijn tegenspeler Jonathan Pryce droegen natuurlijk bij tot de grandeur van de film.
Ik was vooral getroffen door de adem van de film: je kreeg twee uur de tijd om rustig die interactie tussen die twee kerkleiders van dichtbij mee te maken.
Je kon zien hoe twee compleet verschillende figuren, die elk vanuit hun context dachten toch mekaar vonden.
Wat een fantastische interactie. Franciscus boekt zijn vlucht naar Rome om zijn ontslag te geven als bisschop, terwijl hij door Benedictus geconvoceerd wordt, of zeg maar op het matje geroepen wordt, omdat hij niet altijd binnen de lijntjes kleurt. De nummer twee bij de vorige pauskeuze, de man die de vernieuwing binnen de kerk voorstaat weet Benedictus heel geleidelijk aan te overtuigen dat zijn visie er kan toe bijdragen om die wereldkerk weer wat adem in te blazen, dat je met andere woorden met enthousiasme en barmhartigheid veel meer kunt bereiken dan je halsstarrig vast te houden aan het al te dogmatische. Hij slaagt erin, na zelf te biecht te zijn gegaan bij Benedictus, om diezelfde B te laten biechten bij hem en hem te laten vertellen dat het hem spijt dat hij niet volop heeft durven te leven. In die biecht laat B zoveel ballast achter, dat hij zich even later met vreugde tussen de mensen begeeft in de Sixtijnse kapel en zich laat bekoren om een tango te dansen met zijn zogenaamde tegenpool.
Ik vond het ook heel bijzonder dat Franciscus de filmmakers wellicht de toestemming gegeven moet hebben om de donkere momenten uit zijn leven in beeld te brengen. De deal die hij sloot met het dictatoriale regime wordt een nachtmerrie voor hem. Als leider van de jezuïeten in Argentinië had hij ervoor gekozen om zijn medewerkers te beschermen. Daarvoor moest hij ervoor zorgen dat ze niet langer in de sloppenwijken opkwamen voor de armen. Maar… zijn priesters konden dit verraad aan de armen niet accepteren en weigerden pertinent zijn bevel op te volgen, met alle gevolgen van dien. Franciscus zou wellicht nooit Franciscus geworden zijn zonder die traumatische ervaring. Zijn engagement voor ieder die nu nog onderdrukt wordt, is als het ware zijn penitentie voor wat toen verkeerd gelopen is.
Je ziet heel mooi hoe één van zijn medebroeders die zwaar mishandeld werd, toch vergiffenis schenkt aan F. Voor die andere bleef dit een brug te ver. Hoe menselijk…
De schaduwkanten van Benedictus daarentegen worden erg oppervlakkig aangeraakt, het beeld wordt wat wazig als die aan bod komen en er wordt niet verder op ingegaan. Wellicht moesten de filmmakers hier ook respect opbrengen voor de keuze van de vorige paus om die dingen niet in beeld te brengen…
Voor de rest blijft het een erg aantrekkelijke film al is het maar door de nodige porties humor die je als kijker te verwerken krijgt: de stappenteller wijst er Benedictus op dat hij nog niet aan zijn 10.000 stappen toe is. Als Franciscus een vlucht wil boeken naar Lampedusa wordt hij als flauwe plezante bekeken omdat hij het postnummer van Vaticaanstad niet kent en zich meldt met zijn pauselijke naam. Maar ook de schitterende beelden van de tuinen en het paleis van het buitenverblijf van de pausen in Castel Gandolfo, het in beeld brengen van een aantal zalen in het bisschoppelijk paleis in Rome, die anders voor oningewijden niet toegankelijk zijn, zijn een meerwaarde voor de film!
Jan Theunynck
