Tijdens de coronacrisis besloot pastoor Jan Lagae (Meise – Londerzeel) een boek te schrijven over vrijwilligerswerk in de kerk. Het stoorde hem dat vrijwilligers van in het begin als hulpje werden gezien, maar er werd hen haast nooit voldoende medeverantwoordelijkheid gegund.
Helpen mocht, maar mee beslissen?
In zijn boek “Gewijden en Toegewijden” houdt hij een pleidooi voor een kerkelijk vrijwilligersbeleid.
“Zomaar dienstbaar vrijwilligerswerk blijven verrichten in onze kerkgemeenschap is niet meer zo vanzelfsprekend”, stelt de pastoor vast bij het begin van zijn gesprek met Filip Ceulemans (bron: artikel in K&l van 20 juli – Aartsbisdom Mechelen-Brussel).)
Het boek vertrekt vanuit bekommernis voor de vrijwilliger, zegt dat de tijd van handelen is aangebroken en dat de kerkelijke vrijwilligers meer medezeggenschap verdienen.
“Al lang wordt in de Kerk aan vrijwilligerswerk gedaan. Nooit of zelden werd daaraan grote ruchtbaarheid gegeven. Men hielp, sprong in en gaf steeds het beste van zichzelf waar nodig. Mensen deden alles wat ze konden om het leven van hun medemensen (parochianen) aangenamer te maken.”
De voorbije twee decennia ging de overheid zich steeds meer met vrijwilligerswerk bemoeien. Om de vrijwilliger een beter statuut te geven, kwam er een vrijwilligerswet die vooral bedoeld was om vrijwilligers in de socioculturele en verzorgingssector meer begeleiding en ondersteuning te geven.
In de kerkgemeenschap zag Jan schuchtere pogingen om dezelfde weg op te gaan. Hier en daar werd een contract opgesteld en misschien ook wel een verplichte verzekering afgesloten, maar veel meer had dat niet te betekenen.
Jan Lagae legt in zijn boek een grote nadruk op het evangelisch leidinggeven en op het ethisch omgaan met macht en breekt een lans voor een duidelijk vrijwilligersbeleid binnen en buiten de Kerk.
Aanbevelingen
*Een vrijwilliger schept een vorm van nabijheid. Hij moet de kans krijgen die presentie te beoefenen zonder afgerekend te worden op een vooraf vastgelegd resultaat.
*”Laat de kerkelijke vrijwilliger partner zijn in spiritualiteit”. Vrijwilligers moeten de kans krijgen zich na enkele jaren opnieuw te bezinnen over hun motivatie en over de grondhouding van waaruit ze handelen als vrijwilliger.
*Het is voor Jan Lagae alvast duidelijk dat de tijd dringt. “Wachten tot het kerkelijk recht nog eens wordt hervormd, vergt allicht nog eens vijftig jaar en dan zijn we alweer honderd jaar na het Tweede Vaticaans Concilie.
Democratisering, responsabilisering, betrokkenheid, samenhorigheid, verbondenheid en eindverantwoordelijkheid zijn niet langer de zaak van een paar gewijden alleen, maar van alle medewerkers, al dan niet gewijd.
“We kunnen en we mogen niet meer voorbij aan die groeiende medeverantwoordelijkheid die haar bekroning dient te vinden in een volstrekt nieuw kerkbeeld, gedragen door een totaal nieuw kerkelijk medewerkersbeleid, dat gestalte geeft aan en gestoeld is op kerkelijke synodaliteit”, aldus Jan.
(Het boek van Jan Lagae – Gewijden en toegewijden – telt 164 blz. en is te bestellen bij Halewijn – Halewijnlaan 92, 2050 Antwerpen en kost 19.95 euro. Artikelcode: 890 - ISBN 978 90 8528 673 8)
urbain
