Hieronder de tekst die Pieter Van den Bossche scheef en voorlas tijdens de viering in de kerk
Enkele weken terug maakte 1 van mijn leerlingen die voorbij ons huis fietste om naar school te gaan een uiterst cassante opmerking: ‘Meneer, wat hangt die heks aan de gevel van uw huis in feite te doen?’ Het antwoord op die vraag brengt me naadloos naar ons samenzijn. De heilige Gudula.
Een uiterst interessante figuur die leefde in de vroege middeleeuwen. In onze streken is ze helemaal niet onopgemerkt voorbijgaan.
U kent het verhaal ongetwijfeld. Een jong meisje - ze wordt in de traditie maagd genoemd - wandelt met een lantaarn in de ene hand en een bijbel in de andere naar haar bestemming. Van hoge komaf maakt zij de keuze om elke dag als boetedoening naar de Sint-Salvatorkerk in Moorsel te wandelen. Met schoenen zonder zolen aan, toppunt van devote bescheidenheid. Wanneer de duivel haar kaars uitblaast, licht die opnieuw op dankzij Gudula’s gebed. Zonder enige menselijke tussenkomst, met andere woorden. Een godswonder, gevolgd door enkele andere die Gudula na haar dood tot Sancta gemaakt hebben.
Interessante dame, die Gudula.
Een vrouw die eigen keuzes durfde maken, gebaseerd op een helder en onderbouwd geloof, zonder het vals gevoel van veiligheid dat protocollen en instituten al te vaak met zich meebrengen.
Hoeft het betoog dat uitgerekend deze kranige juffrouw zoveel eeuwen later nog steeds tot de verbeelding spreekt? Al vermoed ik dat ze sommigen onder ons tot grote ergernis onverbiddelijk zou confronteren met de eigen onbevroede blinde vlekken en gebreken. Nu goed, ik ben een bescheiden boerenjongen uit een naburig dorp. Waarom dan het woord richten tot zulke eminente aanwezigen? Omdat ik bijna twee decennia geleden kennismaakte met Annemie, dochter van Frans en Simonne. De grootouders van mijn lieftallige eega waren kunstminnende mensen en zij lieten begin de jaren 70 van de vorige eeuw een haut-reliëf maken van de Heilige Gudula om aan de gevel van hun woning in de Gierlastraat te bevestigen. Vroeger, u raadt het al, Gudulastraat. Dan is het tijd voor een wereldprimeur.
Kunstenaar van dienst was namelijk niet Luc Verstraete uit Eeklo, zoals tot nog toe algemeen werd aangenomen, maar diens broer Dirk.
Ook uit Eeklo. Een bezige bij die met toneel, poëzie en kunst bezig geweest is en momenteel de gezegende leeftijd van 84 jaar bereikt heeft. U hoort het goed, de man leeft nog. Hij werd gecontacteerd maar kon er vandaag niet bijzijn, wat niet wegneemt dat hij met blij gemoed kennis heeft genomen van dit initiatief en het oprecht toejuicht. Het reliëf is een kleine halve eeuw oud en werd door Dirk gemaakt met uitgekiende verwijzingen naar zijn geboortestreek. De contouren worden namelijk gevormd door smeedijzer, wat refereert aan het oude ambacht van smid, zo belangrijk voor vele nijverheidstakken in die tijd. Vulling bestaat uit beton, een materiaal dat de Romeinen al gebruikten en dat de technische kunde van de mens weerspiegelt door de eeuwen heen. Gudula’s sluier bestaat uit glasscherven, afkomstig van de serres die toen in Eeklo en ver daarbuiten oprezen in het Vlaamse landschap.
Effect is een schitterend spel van licht wanneer de zon op het beeld schijnt. In het beton werden natuurkeitjes gedrukt die het kleed van de heilige Gudula markeren. Haar huid bleef blank. Naast haar merkt de aandachtige toeschouwer een klein, quasi olijk figuurtje op.
De duivel die probeert onze heilige van de wijs te brengen.
Zijn lijfje werd gevuld met steenkoolassen uit de kachels die de bloemisten gebruikten om hun serres in de winter te verwarmen. De ouderlijke woning van Simonne werd een tijdje na het overlijden van haar moeder verkocht en het beeld leek voorbestemd om op de schroothoop te belanden. Ware het niet dat een toevallig passerende barmhartige samaritaan Frans hierop attent maakte. In ware commandostijl werd het beeld gered. Mijn vrouw en ik hadden intussen de kans gekregen een huis te bouwen, op een stuk grond dat via de ouders van Frans in de familie was gekomen. 1 plus 1 is nog steeds twee.
De plek waar wij konden bouwen, ligt op een boogscheut van de plaats waar Gudula lastig gevallen werd door de duivel.
Zij was onderweg naar de kerk in Moorsel en passeerde spreekwoordelijk aan ons huis. Waarmee de cirkel rondgemaakt werd: zowel de ouders van Frans als die van Simonne leven op die manier een beetje verder in een betekenisvol beeld op een betekenisvolle plek. Mooier wordt symboliek niet.
