De verleiding is groot om uit te wijden over definities en grote theorieën…
Armoede gaat over mensen, over individuen. Maar gaat het ook over ons?
‘Je moet hem zeggen, dat hij elke dag naar school moet gaan. En dat hij daar goed zijn best moet doen. Zodat hij later een goede job heeft en voldoende geld.’
Dat zijn de woorden van een wanhopige moeder… Ik was op huisbezoek bij Enzo. Ik stond perplex van de armoede die het ganse huis uitademde. De mama wees mij op mijn opdracht en de reden waarom ik daar was: het welzijn van haar zoon.
‘Jij moet dit tegen hem zeggen. En aan de school vragen om mild voor hem te zijn. Wij doen hard ons best. Jij moet tegen hen zeggen dat wij dit niet willen. Onze armoede is niet mijn keuze. Het is gewoon gebeurt.’
Armoede is een groot onrecht
Armoede is erkennen dat wat wij zeggen en doen van invloed is op alle mensen. In het bijzonder op mensen die, om welke reden ook, kwetsbaar in het leven staan. Armoede is het gevolg van een aantal politieke of maatschappelijke beslissingen die wel of niet genomen worden. Armoede is het gevolg van de manier waarop wij onze weelde of rijkdom rechtvaardigen.
Onze christelijke opdracht
Het belangrijkste gebod is: “Luister! De Heer, onze God, is de enige Heer; heb de Heer, uw God, lief met heel uw hart en met heel uw ziel en met heel uw verstand en met heel uw kracht.” Het op een na belangrijkste is dit: “Heb uw naaste lief als uzelf. Er zijn geen geboden belangrijker dan deze.”
Onze naaste, dat is iedereen die ons pad kruist. Dat gaat hier in Aalst over Enzo en zijn mama. Dat gaat over onze naaste buren, maar ook de mensen die op de vlucht zijn voor oorlogsgeweld.
De Verenigde Naties vat armoede als volgt samen: ‘Armoede ontstaat wanneer een persoon of een groep mensen onvoldoende geld of ruilmiddelen heeft om in de primaire levensbehoeften te kunnen voorzien.’ Het gaat hier over basisrechten: mensen hebben recht op voedsel, een dak boven hun hoofd, gezondheidszorg, onderwijs enz.
Wat zijn primaire levensbehoeften?
De meningen daarover zijn erg verdeeld. Is een fiets voor kinderen als Enzo een primaire levensbehoefte? Is een bril voor Emma dat? Zijn de sneakers voor David van levensbelang? Je gaat niet dood als je geen fiets, bril of coole sneakers hebt…
Wie armoede uitsluitend als een tekort aan primaire materiele behoeftes definieert krijgt hier gelijk. Maar wie armoede ook als een groot sociaal probleem ziet, waardoor kinderen en jongeren uitgesloten worden in hun leefwereld, ziet ook dit grote onrecht.
Dan kan een stoere mountainbike om mee naar school te rijden een heel goed idee zijn, om Enzo elke dag op school te krijgen. Dan kan een bril een wereld van verschil zijn, waardoor Emma de woorden en cijfers voortaan op het bord wel kan lezen. Dan kunnen die coole sneakers voldoende motief zijn om het gevoel te hebben dat je er ook bij hoort.
Hoe we armoede definiëren, bepaalt wat wij als oplossing zien en ook uitvoeren.
Het gaat om kijken in de context, kijken in termen van recht en onrecht, en kijken in termen van verantwoordelijkheid. Het gaat over het leren begrijpen van de bevrijdende boodschap van het Evangelie dat opkomt voor arme, machteloos gemaakte mensen. En zo wordt de vraag ‘Armoede, wat is dat eigenlijk?’ een appèl op ons om armoede te bestrijden.
Elkaar sterker maken
Enzo wordt gesterkt in zijn gevoel van zelfwaarde, nu hij met een mooie fiets zelfstandig naar school kan fietsen. Emma wordt gesterkt in haar educatie, nu ze de lessen beter kan volgen door wat de leerkracht op het bord uitlegt. David wordt gesterkt in zijn sociale vaardigheden, nu hij zich niet langer verstopt en zich in groep durft te tonen.
En wij worden als kerkgemeenschap gesterkt door aan de oproep van Jezus in het Evangelie gehoor te geven. Zo gaan we samen op weg met de armen op zoek naar Gods droom van een Koninkrijk van liefde en solidariteit. Zoekend, aarzelend, falend. Maar ook gedreven door Gods passie.
Armoede bestrijden is onrecht bestrijden Het is zien waar er mogelijkheden liggen en wat wij daar zelf aan kunnen doen. Gedreven door die grootse opdracht in het Evangelie: ‘Heb uw naaste lief als uzelf.’ Want het is lastig om Gods onvoorwaardelijke liefde te leren kennen in de afwezigheid van de zieken, armen en verdrukten… Want daar gebeurt het, daar wordt Gods liefde concreet zichtbaar.
Ook jouw steun kan een kansarm kind helpen
De vzw Pastorale Werking van het Dekenaat Aalst komt in aanmerking voor projectsubsidies door Caritas Hulpbetoon vzw.
Voor giften vanaf 40€ en meer, die op het rekeningnummer van vzw Caritas Hulpbetoon worden gestort, ontvangt de schenker een fiscaal attest, uitgereikt door Caritas Hulpbetoon vzw.
Hoe je gift overschrijven?
Je stort je gift op de bankrekening van Caritas Hulpbetoon vzw,
Liefdadigheidsstraat 39 te 1210 Brussel:
IBAN: BE80 7765 9023 3377
Als mededeling vermeldt u:
Voorkeur project N° 3051 JUBE KIDS
Wie geen gebruik wil maken van de fiscale vrijstelling, kan zijn gift storten op de rekening van de VZW pastorale werking.
VZW pastorale werking van het dekenaat Aalst
IBAN: BE68 7350 5351 9534
met de vermelding: gift JUBE KIDS
Eddy De Pauw,
namens de werkgroep diaconie in het dekenaat Aalst
