“Momenten van stilte tijdens de eucharistie zijn geen korte onderbrekingen, of pauzes. Tijdens een stilte wordt de eucharistie niet tijdelijk stopgezet. Zij gaat integendeel verder, en wel met het binnenbrengen van een stilte met een betekenis en een functie.”
Misschien heeft u zich wel eens afgevraagd waarom pastoor Johny – vooral na de communie – het een tijdlang stil maakt ! Ziehier, de achtergrond.
In de eucharistie komen diverse soorten van stilte voor. Niet alleen de stilte vóór het uitspreken van de gebeden is van belang. Het is eveneens belangrijk dat de priester stilte en rust binnenbrengt door de wijze waarop hij voorbidt. Indien hij de gebeden opdreunt, zonder enige spreekpauzes in te lassen, is er niet echt sprake van bidden. Enkele voorbeelden…
De stilte om tot inkeer te komen
In het begin van een eucharistieviering nodigt de voorganger de verzamelde gemeenschap uit om tijdens een moment van stilte tot inkeer te komen en de Heer persoonlijk om ontferming te vragen. Daarna volgt de algemene schuldbelijdenis, of klinkt de drievoudige aanroeping van de Heer Jezus in de kyrie-litanie.
De stilte voor de gebeden
Vóór het openingsgebed zegt de priester: Laten wij bidden. Hierna volgt een korte stilte, die de gelovigen de kans geeft om tot inkeer en persoonlijk gebed komen. Daarna bidt de priester het openingsgebed, de gelovigen antwoorden met een instemmend Amen.
Het openingsgebed wordt ook wel collectagebed genoemd. Deze benaming geeft weer dat de priester tijdens het gebed collecteert of verzamelt en samenvat wat de gelovigen voordien in stilte gebeden hebben.
Ook bij het gebed na de communie formuleert de priester de gebedsoproep Laten wij bidden. Hij kan een korte tijd van stilte laten voorafgaan aan het gebed na de communie.
Stilte tijdens de eucharistische liturgie Tijdens de eucharistische liturgie bidt de priester op verschillende momenten in volstrekte stilte. Tijdens deze ogenblikken worden de aanwezige gelovigen uitgenodigd om hun gebed met dat van de priester te verenigen. Ook het gebed bij de communie bidt de priester in stilte. Na het “Heer, ik ben niet waardig…”, zegt de priester in stilte: ‘Het Lichaam van Christus beware mij tot eeuwig leven’. Daarna neemt hij het brood tot zich. Vervolgens zegt hij in stilte: ‘Het Bloed van Christus beware mij tot eeuwig leven’, waarop hij uit de kelk drinkt. Deze ogenblikken bieden de gelovigen de kans om zich biddend en in stilte voor te bereiden op de communie die ook zij zullen ontvangen.
Het is zinvol om na de communie een stille tijd te voorzien: een goed moment om nogmaals tot persoonlijk gebed te komen en de Heer te danken voor zijn aanwezigheid.
Stille tijd … een prioriteit
Door stilte in het gesprek in te bouwen, laat je de ander, de Andere, aan het woord. Want het is daar, in de diepste stilte, dat God tot ons spreekt. Als wij zelf alles volpraten, dan kan de Gans Andere niet meer ter sprake komen, dan kunnen wij onmogelijk nog zijn stem horen. Daarom is rituele stilte belangrijk, ja zelfs prioritair om in relatie te kunnen treden met God.
