Sinds 14 februari, aswoensdag, dragen de meeste studenten van het Hoger Instituut voor Godsdienstwetenschappen in Antwerpen een smal wit siliconenbandje. ‘VAST WEL’ staat er in geprint. Het is een kleine aansporing om bewust met de vastentijd om te gaan. Niet, omdat de studenten dat anders niet zouden doen. Wel, omdat het zoveel meer goesting geeft om deze tijd werkelijk binnen te stappen. Zeker als je het bewust doet, en er samen in gaat.
Het bandje is dan niet alleen een aansporing, maar ook een stukje herkenning. Ha, jij doet ook mee! En er wordt zelfs druk overlegd: Waar ga jij veertig dagen op minderen? Of, nog eerder: Wat ga jij juist méér doen, in deze tijd?
Sommige uitdagingen zijn gelijk. Bij navraag blijkt dat bijna iedereen bewuster wil omgaan met voedsel en dingen. Een wat bescheidener leven, soberder, zegt men. ‘Ontspullen’ noemt iemand het. Oftewel: eens scherp kijken naar wat je zoal gebruikt op een dag. Wat het eten betreft hebben vele studenten een punt. Een enkeling maakt het streng voor zichzelf. Hij schaft veertig dagen lang koffie af, drinkt slechts water én vermindert de maaltijden met de helft. De meesten kiezen voorzichtiger. Ze minderen op vlees en zeker op alcohol, snoep en snacks en frituur. Chocola is een grote verleider blijkbaar. Velen beloven zichzelf om veertig dagen geen chocola te eten. Dat levert commotie op. Iemand had het op haar werk verteld. ‘En’, zei ze, ‘om mij te plagen gooien mijn collega’s in de pauze chocolade-eitjes naar me!’
Het geld dat bespaard wordt, gaat naar goede doelen. Broederlijk delen, een arme familie in de buurt, De Loodsen, een gezamenlijke actie op de school waar iemand les geeft, ouderenzorg. Er worden veel doelen genoemd.
Bewust minderen voor jezelf, heeft zo direct te maken met de ander.
Het gaat niet alleen om eten en spullen. Ook het gedrag wordt vrijwillig onder het vergrootglas gelegd. En daar komt nogal wat uitdagends uit. Algemene dingen: Meer tijd om God te ontmoeten in bezinning, stilte, gebed, kerkgang, Eucharistie, Bijbel, boeken, wandelingen. Minder GSM-tijd is zeker ook een keuze van velen. Ook meer bewegen en gezond leven, om energie te hebben voor gezin en werk. Soms zijn er specifieke keuzes, die zelfs ontroeren als je het leest. Bijvoorbeeld: meer aandacht geven aan de familie, niet roddelen, mijn collega meer welkom heten in haar nieuwe job, bidden voor iemand waar ik het moeilijk mee heb en positief over haar denken, meer ‘kwali-tijd’ voor mijn tante, die het zwaar heeft, meer luisterende uren voor mijn vriendin die vecht tegen kanker.
Onze studenten zoeken hun uitdagingen heel bewust in de ontmoeting, met zichzelf, met anderen en met God.
Vaker kiezen ze de uitdaging van ‘meer’ iets goed doen, boven het laten staan van bijvoorbeeld iets lekkers. Of het één komt ten goede aan het ander. Het is prachtig om te zien dat ze niet kiezen om zichzelf weg te cijferen, maar juist veel meer om zich terug te vinden, onder al wat hen in het afgelopen jaar overspoeld heeft.
Maar een Vlaming blijft gelukkig een Vlaming. En dat is te herkennen als onze ene student zegt: ‘Ik ga me minder opboeien in mensen en al hun commentaar’, en een andere student: ‘Ik ga veertig dagen niet zo bourgondisch leven. Tot Pasen. Daarna moet ik dat terug bekijken, dat kan ik nu nog niet zeggen!’
De vastentijd. Wij zijn er volop in gevlogen!
Martha Hoffenkamp,
directeur Hoger Instituut voor Godsdienstwetenschappen.
