De klimaattop in Katowice, Polen (COP24) van 3 tot 14 december 2018 is de belangrijkste top sinds COP21 (Parijs, 2015). De afspraken in het Akkoord van Parijs moeten nu echt hard worden gemaakt om het Akkoord te gaan uitvoeren vanaf 2020. Ook staat de eerste dialoog over ambitie op de agenda. En daarmee wordt bedoeld: een startschot geven aan de afspraak van Parijs om elke vijf jaar de ambitie te verhogen om méér inspanningen te doen voor het klimaat.
Een van de waarnemers op de top in Polen is Karel Malfliet, die deelneemt namens Ecokerk en Broederlijk Delen. Hij legt uit wat de belangrijkste punten zijn.
1) Vooreerst moeten alle afspraken verzameld worden in het zogenoemde ‘Paris Rulebook'. Dit is een 'handboek' met de uitvoeringsregels, die moeten zorgen dat vanaf 2020 iedereen dezelfde normen hanteert, op dezelfde manier meet en verslag uitbrengt, enz… Vanzelfsprekend is dit niet, want er zijn nog een aantal twistpunten, vooral tussen rijke en arme landen, in verband met de nationale klimaatplannen en thema’s als verlies en schade. Vanuit NGO-zijde dringt men er op aan dat ook het respect voor mensenrechten, voedselzekerheid en de rechtvaardige transitie in het Rulebook zullen beveiligd worden.
2) Een wezenlijk instrument van het akkoord van Parijs is de vijfjaarlijkse "Global Stocktake” – een vijfjaarlijkse stand van zaken over het verminderen van de uitstoot van broeikasgassen in de hele wereld. In Parijs bleek al dat de inspanningen die landen wilden doen niet in de buurt komen van wat nodig is om de limiet van 2° C te halen, laat staat de limiet van 1,5 ° te houden. De methode om de eerste oefening te doen, gaf men de naam ‘Talanoa Dialoog’, naar een traditioneel verzoeningsritueel in Fiji. Samen met het 1,5°C-rapport van het IPCC moeten die dialoog in Polen leiden tot een “politieke fase” met besluitvorming. Het zou in 2020 de eerste van de vijfjaarlijkse nieuwe -ambitieuzere- nationale klimaatplannen moeten opleveren.
3) Klimaatfinanciering is traditioneel een heikel punt. Vanaf 2020 tot 2025 moet de beloofde 100 miljard dollar per jaar in het Groen Klimaatfonds gestort worden, om de overgang naar een nieuw tijdperk te kunnen financieren, vooral om de armste landen in staat te stellen een eigen klimaatbeleid te voeren. Harde afspraken over wie het geld zal storten en hoeveel, voorspelbaarheid en eventuele alternatieve financieringsbronnen zijn er nog niet echt. Na 2025 zou het budget omhoog moeten. Sommigen willen dat de gesprekken daarover nu ook opstarten.
4) Een ‘Actieplan voor een rechtvaardige transitie’ moet zorgen dat het klimaatbeleid iederéén meeneemt in de creatie van een duurzame, klimaatvriendelijke samenleving. Dat betekent ook dat deze overgang naar een nieuw tijdperk tal van jobs oplevert en de vraag ook gesteld wordt of deze ‘groene jobs’ ook in alle landen van de wereld zullen worden gecreëerd.
Karel Malfliet legt het bevattelijk uit in onderstaand filmpje.