In april 2017 trok Robert Vanderostijne, lid van Ecokerk Bisdom -met de checklist van ecokerk in de hand - samen met vicaris Wim Selderslaghs op verkenning in vicariaatshuis voor de Kempen in Zandhoven, een kloostergebouw dat de Zwartzusters van Lier in 2015 overdroegen aan het bisdom.
Van het afdalen via een laddertje om de watermeter te kunnen aflezen, tot het doordringen in laatste zolderkamertje onder één van de puntdaken: geen enkel ruimte bleef onbestudeerd. De verkenning leidde tot het opstellen van een klimaatplan, dat in juli 2017 werd gepubliceerd op de website “klimaatnetwerk.be” in het kader van de campagne van Ecokerk: “Elke groep een klimaatplan”.
In 2019 ging Ecokerk opnieuw langs voor een gesprek over de genomen maatregelen, veranderingen en resultaten.
Bureelruimtes
Bij de opstart van het vicariaat werden in vier ongebruikte kamers telkens twee bureaus ondergebracht. Eén bureau is ter beschikking als flexplek. De gangen, in het driehoekige tweede deel van het gebouw, hebben geen centrale verwarming. In de winter worden daarom de deuren van de burelen gesloten gehouden. In de kamers werden de toiletten en bidets verwijderd. Lavabo’s bleven behouden. De sanitaire ruimtes worden nu gebruikt als bergplaats.
Een vijfde kamer werd het bureel van de vicaris, twee andere kamers werden ingericht tot vergaderruimte en refter voor het personeel. In die laatste kamer werd de badkamerinrichting vervangen door een afwaskeukentje met afwasmachine, microgolfoven en een nieuw extra energiezuinig koelkastje. Er wonen ook nog drie zusters in het gebouw.
In het brede stuk van de gang was er een binnentuin, met enkele grotere tropische planten. De tuin werd verwijderd en omgewerkt tot een ruimte waarop al het pedagogisch materiaal van de godsdienstinspecteurs lager onderwijs een nieuwe stek vond. Bij de aanpassingswerken bleken er geen leidingen te liggen onder de binnentuin. Leidingen van de centrale verwarming lopen onder de gangvloer.
Water
Bij de start van het vicariaatshuis bleek de waterrekening in 2016 ontzettend hoog: 351 m³ (een gemiddeld 4-persoonsgezin verbruikt 110 m³ per jaar). Alle leidingen werden zorgvuldig nagekeken op lekken. Op een totaal van 18 toiletten bleek dat een behoorlijk verlies te geven. Het verwijderen van een aantal toiletten en bidets leverde daarom ook onmiddellijk een grote besparing op de waterrekening op: 256 m³. In 2018 ging het verbruik terug omhoog, wat kan worden verklaard door de toename van het aantal medewerkers en vergaderingen.
Ook werd van flessenwater volledig overgestapt op leidingwater. De koffie is bovendien fair trade. Her en der in het huis werden zelfs info-bordjes aangebracht waarop de keuze voor kraantjeswater en fair trade koffie wordt toegelicht.
Warmte
In de ketelruimte staan twee gasketels opgesteld in cascade. Bedoeling is dat de tweede ketel aanslaat wanneer het vermogen van de eerste ketel ontoereikend is. Ook kan de tweede ketel als reserve worden gebruikt bij een mankement aan de eerste ketel. Beide ketels bleken echter regelmatig uit te vallen. Nader onderzoek bracht aan het licht dat de ketels aangesloten waren op dezelfde schouw, waardoor de tweede ketel bij het opstarten in feite de uitlaat van de andere ketel naar binnen trekt in plaats van lucht en vervolgens ook stil kan vallen. Dit grote gebrek werd opgelost door per ketel een schouw te voorzien. Ook bleek in 2017 de ketelruimte erg warm. Het beter isoleren van de leidingen kan daaraan verhelpen. Dat is nog niet aangepakt.
In de ruimte staan ook twee boilers. Deze installatie was zo opgebouwd dat er eerst werd gezorgd voor warm water, pas daarna voor verwarming. Ook dat werd aangepast. Eén van de twee boilers werd met behulp van kranen afgesloten. Eén voorraadketel blijkt meer dan voldoende. Zo is er ook daar minder energie nodig om het water op temperatuur te houden.
Dat leidde in 2017 tot een afname van het gasverbruik. De meter nam in 2016 toe tot 20348, in 2017 tot 14157. In 2018 werd een sterke stijging genoteerd tot 23553, wat een reden is om opnieuw te gaan uitzoeken hoe dit verbruik wordt gerealiseerd en kan worden verminderd.
Elektriciteit
Het energiecontract is nu mee inschoven in de raamcontracten die zijn afgesloten voor het katholiek onderwijs. Als het daar verschuift, verschuift het gewoon mee.
Toch is het goed om na te denken over de leverancier, met name ook over het aandeel groene elektriciteit dat de leverancier aanbiedt. 100% groene elektriciteit, dat zou natuurlijk meteen een grote impact hebben. Via het initiatief Klimaatscholen 2050 wordt precies daaraan gewerkt.
