Traditioneel vieren we op de zondag na Kerstmis het feest van de Heilige Familie. God toont ons dat Hij leeft bij gewone mensen, met hun blije, maar ook moeilijke dagen. Daarin herkennen wij ons.
Kan u zich een idee vormen van hoe het eraan toe ging, twintig eeuwen geleden, in een andere cultuur? De geboorte van een kind is - en was altijd - een ingrijpende gebeurtenis. Als alles goed gaat, overheerst een gevoel van dankbaarheid. Jozef en Maria beseffen ten diepste dat hun Kind een Gods geschenk is maar Hij zal zijn eigen weg gaan. Een weg die meestal verschilt van het pad dat de ouders voor ogen staat. Hoe dan ook, alle ouders hopen op een blijvende band met hun kroost, een band die op vertrouwen berust, die liefde laat ontluiken. Het gezin als een oase van geborgenheid, een plaats waar men op adem kan komen, waar men zichzelf kan zijn, waar men elkaar draagt en verdraagt. Een plek waarin God ook thuis mag komen. De Heilige Familie, een model voor elke hedendaagse familie.
Maar het traditionele gezin staat onder druk. Door allerlei maatschappelijke invloeden is het leven binnen het gezin er niet gemakkelijker op geworden: de bedrijven eisen steeds meer van hun werknemers. Soms is de jaarlijkse vakantie voor veel gezinnen de enige tijd dat ze samen dingen kunnen doen. Individuele gezinsleden hebben een eigen agenda met tal van nevenactiviteiten. Bovendien worden veel gezinnen al maanden geconfronteerd met de impact van corona waardoor huisgenoten, door thuiswerk en gewijzigde schoolregimes, al vele maanden op elkaar zijn aangewezen, ieders vrijheid beknot.
Ondertussen kent de maatschappij meerdere samenlevingsvormen; eenoudergezinnen, nieuw samengestelde gezinnen, gezinnen met twee moeders of met twee vaders. Gezinnen waarvan de samenstelling in de loop van de jaren verandert. Zonder een waardeoordeel hierover uit te spreken, kan niet ontkend worden dat nogal wat gezinnen moeite hebben om deze nieuwe patronen zonder kleerscheuren te integreren. Niet alle gezinsleden voelen zich comfortabel met ingrijpende veranderingen.
Ook waarden en normen verschuiven binnen gezinnen. Waar deze ijkpunten vroeger als een kompas fungeerden, staan ze meer dan ooit ter discussie. Het heeft geen zin halsstarrig vast te houden aan het verleden. Toch kan men zich ook hier niet van de indruk ontdoen dat de manier waarop en de snelheid van verandering, het gezinsleven danig beroert. Het gevaar dreigt dat gezinnen - alle goede bedoelingen ten spijt - overspoeld worden door onzekerheid, vragen, spanningen, 'de draad' kwijt geraken.
Het is niet toevallig dat Paus Franciscus heel recent een nieuwe apostolische brief heeft voorgesteld met als titel: Patris corde (Met het hart van een vader). Daarin beveelt hij de Heilige Jozef aan als een bijzonder rolmodel voor katholieken en als een gids in deze moeilijke tijden. Tegelijk wordt een heel jaar aan hem toegewijd. De paus looft de heilige, net zoals zovele stille en onbekende helden in deze coronapandemie, als een rolmodel van creatieve moed en bescheidenheid, gehoorzaamheid, tederheid en verantwoordelijkheid.
Mogen alle liefdevolle gezinnen, gesterkt door het voorbeeld van Jozef en Maria, standhouden te midden van de stormen van het leven en leren wij dat wij niet bang moeten zijn om het roer van onze boot aan God over te laten.
Luc Lowel,
pastoraal werker
(bron pauselijk schrijven:KerkNet)