11 augustus ~ feestdag Heilige Clara van Assisi

Wie was Clara van Assisi? (1194-1253)

• Auteur: Francine Demarsin
• Bron: www.franciscaansleven.be

Clara wordt in 1194 in Assisi geboren. Ze groeit in rijkdom op in een adellijke familie. Haar latere geschriften tonen dat ze een zeer goede opvoeding krijgt. Als haar stadsgenoot Franciscus zich bekeert en als arme en nederige dienaar van God door de straten van Assisi trekt, bereikt dit nieuws ook de jonge Clara. Zij zoekt contact met Franciscus. Waarschijnlijk helpen enkele van de eerste broeders hierbij. In de nacht van Palmzondag van 1212 vlucht Clara langs een achterpoortje in de tuin uit het ouderlijk huis. Ze wil leven zoals Franciscus.

Franciscus brengt haar naar een Benedictinessenklooster in de buurt. De familie van Clara probeert haar met geweld tot andere gedachten te brengen, maar dat is buiten de vasthoudendheid van Clara gerekend. Het monastieke leven van de volgelingen van Benedictus is niet wat Clara wil. Na enkele omzwervingen bij groepjes arme vrouwen in de buurt van Assisi, neemt Clara haar intrek in het opgelapte kloostertje van San Damiano. 

Heel snel volgen vrouwen uit Assisi het voorbeeld van Clara. Ook haar zus en later haar moeder  kiezen ervoor om in uiterst armoedige omstandigheden van het bescheiden kloostertje van San Damiano de Heer te dienen. In haar Testament omschrijft Clara de levenswijze van de Arme Zusters als:  ‘wij waren broos en zwak naar het lichaam maar wij wezen geen enkele ontbering, armoede, arbeid, verdrukking of onbeduidendheid, noch verachting van de wereld af maar wij achtten die juist zeer aantrekkelijk’.

In 1215 verordent het Concilie van Lateranen dat alle nieuwe kloostergemeenschappen een bestaande regel moeten volgen. Clara en haar zusters moeten de regel van Benedictus aannemen. Dat zint Clara niet. Ze bekomt van de paus het ‘Privilege van de Armoede’ waardoor zij het voorrecht verkrijgt zonder bezittingen te mogen leven. Met tegenzin draagt Clara de titel van ‘abdis’. De zusters blijven er zich in de getuigenverklaringen bij de heiligverklaring over verwonderen dat zij als abdis de WC-stoelen van haar zusters schoonmaakt, hen de voeten wast en arbeid verricht.

In de beleving van de armoede gaat Clara heel ver. De zusters zijn afhankelijk van wat de broeders voor hen bedelen. Clara wil de arme en nederige Christus volgen. Ze eet nauwelijks. Franciscus moet haar verplichten om elke dag een homp brood te eten. Ze put haar lichaam uit. Ze wordt ziek en is jaren bedlegerig.

Het verhaal van Clara heeft ons vandaag nog zoveel te bieden dat het meer dan de moeite waard is om zich in haar spiritualiteit te verdiepen. Wij worden geroepen om ons pure zelf te worden: krachtige mensen die het mooie in zich ontwikkelen en iets kunnen uitstralen in een wereld.

Clara blijft ijveren voor een eigen regel. Zij beroept zich hierbij op het voorbeeld van Franciscus die in 1226 overleden is en heilig verklaard wordt. De kerkelijke instanties schrijven voor haar verschillende levensvormen. Met de beste bedoelingen proberen ze Clara ervan te overtuigen bezittingen aan te nemen en zo het armoedige en risicovolle bestaan van de arme zusters te kaderen in het bestaande religieuze leven. Clara zet door. Ze moet en zal leven naar het voorbeeld van Franciscus, haar steun en toeverlaat en grote voorbeeld.

Op de dag voor haar overlijden in 1253 ontvangt Clara de bulle met de goedkeuring van haar regel. Clara zingt op het einde van haar leven haar eigen Zonnelied: ‘Gij Heer, die mij geschapen hebt, wees gezegend’. Daarmee beaamt ze haar kwetsbaar en eindig leven als gave van de Allerhoogste.

1. Meer over het leven en de spiritualiteit van de heilige Clara op www.franciscaansleven.be.
2. Meer over het leven en de spiritualiteit van de heilige Clara via de online school 'Spirituele meesters' van Kerknet.