Een naam is iets kostbaars. En niet alleen bij mensen. Ik werk wekelijks aan de teksten en het vieringenschema van ons parochieblad. In de zomer van 2016 werd de ‘nieuwe parochie in Eeklo-Kaprijke-Sint-Laureins’ boven de doopvont gehouden. Telkens er in dit blad een initiatief of viering te melden was voor gans de nieuwe parochie, moesten we er die lange technische werknaam tegenaan gooien. Vanaf 8 januari 2020 mogen we voortaan schrijven: ‘de parochie Heilige Clara van Assisi’. Prachtig, toch? Heb je trouwens al opgemerkt dat onze nieuwe parochienaam vanaf het nummer 3 in de kop van ons parochieblad Kerk en Leven staat vermeld? Ik ben heel blij met deze naam, om drie redenen:
- Het is een vrouwelijke heilige.
- Het is een heilige die samen met de H. Franciscus mijn volste eerbied en respect wegdraagt.
- In Eeklo loopt er een klein Clara’tje rond die sinds enkele weken naar school gaat, en die samen met haar drie broertjes een plaats heeft veroverd in ons grootouderlijk hart…
“Nomen est omen”, zeiden de Romeinen. “De naam is een voorteken.” Ik stel mijzelf de vraag: als onze parochie voortaan met de naam van Clara door het leven gaat, hoe kunnen wij dan waardige parochianen zijn in het voetspoor van onze patrones?
Daarom ging ik op zoek en vond in het boek ‘Heilig in de Lage Landen. Herschreven levens’ van Ludo Jongen een aangename beschrijving van het leven van de H. Clara. Ik licht er graag een paar voorbeelden uit die een antwoord kunnen bieden op mijn vraag.
- Clara werd rond 1194 geboren in een rijke familie in Assisi. Haar moeder bad aan het begin van haar zwangerschap om een voorspoedige bevalling. Tijdens haar gebed hoorde ze een hemelse stem:
Vrouw, wees niet bang. Alles zal goed gaan. Je zult van een dochter bevallen die als een nieuwe ster de hele wereld zal verlichten.
Daarom werd het meisje Clara genoemd. Het Latijnse ‘clarus’, vrouwelijk ‘clara’, betekent: ‘helder, klaar’. Vandaar het oude gebruik om eieren naar de clarissen te dragen om mooi weer te krijgen. Maar de betekenis van haar naam brengt mij tot dit antwoord: wij kunnen ook streven naar helderheid en klaarheid in ons woordgebruik. Zo kan iedereen, jong of oud, ongeschoold of geleerd, ons verstaan. Of wij kunnen helder en klaar zijn in onze daden. Handelen met een zuiver en oprecht hart verjaagt schijnheiligheid en schone schijn.
- Op achttienjarige leeftijd ontvluchtte Clara ’s nachts haar rijke thuis. Ze begaf zich naar Santa Maria degli Angeli, een klein kerkje net buiten de muren van de stad. Daar wachtten Franciscus en zijn gezellen haar op. Ze ontdeed zich van haar sieraden en chique kleren en trok een eenvoudig habijt aan. Franciscus zelf knipte haar haren af. Enkele vooraanstaande vrouwen uit Assisi, onder wie Clara’s zus, volgden haar voorbeeld. Na enkele weken bracht Franciscus de groep vrome vrouwen onder in San Damiano. Dat is het kerkje net buiten de stad waar het sprekende kruisbeeld hem had opgedragen zijn kerk te herstellen. Zo ontstonden de ‘Arme Vrouwen van San Damiano’, de clarissen.
Met tegenzin aanvaardde Clara het ambt van abdis. Dat maakte haar niet arrogant. Integendeel, ze werd er nog nederiger door. Geen enkele taak vond ze te min en ze hielp anderen vaak bij het werk. In de refter stond ze klaar om andere zusters te bedienen. De smerigste karweitjes knapte ze blijmoedig op. Misselijke zieken hield ze een spuugbak voor. Ze maakte etterende wonden schoon. Ze waste de vuile kleren en het beddengoed. Kortom, ze trok haar neus niet op voor om het even welke diensttaak. Ze was zeer zorgzaam en bezorgd voor het wel en wee van anderen. Voor zichzelf was ze zeer streng.
Hoe kunnen wij haar indrukwekkende voorbeeld volgen? Het doet me denken aan Witte Donderdag: elkaar de voeten wassen. En dit op zeer concrete wijze. Blijmoedig en nederig elkaar dienen tot in het kleinste. Clara ontwikkelde in haar leven een cultuur van: ‘anderen eerst’. Als abdis zat zij niet op de voornaamste plaats in de refter of elders, maar op de laatste plaats. Blijheid en nederigheid zijn haar uitgesproken kenmerken. Dit kon omdat er iemand in haar aanstekelijk werkte: de Geest van Jezus Christus.
Onze patrones Clara heeft ons vandaag nog zoveel te bieden dat het meer dan de moeite waard is om zich in haar spiritualiteit te verdiepen. Heilige Clara, bid voor ons. Help ons om naar uw voorbeeld groot te worden in nederigheid. Help ons om de blijheid van ons geloof in een liefdevolle God uit te stralen.
Marleen Van der Mast