Zussen en broers in Christus,
We hebben Pasen niet kunnen vieren zoals het hoort en we kunnen nog steeds niet aan de wekelijkse eucharistie deelnemen. Zelfs Pinksteren zullen we niet kunnen vieren in een volle H.-Carolus Borromeüskerk.
Vanaf wanneer zullen we opnieuw samen eucharistie kunnen vieren?
Vooraleer we vooruitkijken naar de terugkeer naar vroeger – en moet het allemaal wel terug zoals vroeger? – staan we beter eerst eens stil bij de vraag hoe we vandaag als christenen kunnen leven nu we slechts op afstand kunnen deelnemen aan de eucharistie. Die is volgens het Tweede Vaticaans Concilie toch hoogtepunt en bron van het christelijk leven.
De gedwongen isolatie waarin we leven, staat in felle tegenstelling tot de roeping die we met ons doopsel ontvingen.
We kunnen niet meer samenkomen als één grote familie over alle grenzen heen van familiebanden, huidskleur, leeftijd, afkomst, cultuur, … Het lijkt of de duivel ermee gemoeid is, want zijn naam betekent “verdeler”. De maatregelen tegen de pandemie doen ons een voorsmaak krijgen van de manier van leven waartoe het individualisme leidt: geen samen leven meer, maar leven op afstand van elkaar, ieder “in zijn kot”, zorgend voor zichzelf, zonder de ander nodig te hebben.
Maar juist de pandemie opent onze ogen voor de illusie van dit individualisme, de illusie die ons geloof in de vooruitgang door wetenschap en techniek ons voorspiegelt.
Ineens beseffen we dat we niet alles onder controle hebben, dat we kwetsbaar zijn en van elkaar afhankelijk, dat alleen solidariteit ons kan redden. “We zitten in hetzelfde schuitje”, zei paus Franciscus. En dat met alle mensen van de hele planeet.
In de drukte van ons leven was onze christelijke praktijk vaak beperkt tot een wekelijkse mis en tot het leven volgens de “christelijke waarden”. Nu we niet meer kunnen samenkomen om in de eucharistieviering te luisteren naar Gods Woord beseffen we dat het vandaag een gunstige tijd is om te bidden, ieder afzonderlijk of samen in de beperkte huiskring.
Laten we terug leren bidden beginnend met het luisteren naar wat God ons te zeggen heeft.
Verbonden met heel ons bisdom kan dat door dagelijks te lezen in het Bijbelboek Handelingen van Apostelen, dat in deze paastijd in de eucharistie gelezen wordt.
Zoals wij vandaag stellen de toehoorders van Petrus in de eerste lezing van de vierde zondag van Pasen de vraag: “Wat moeten wij nu doen?” Petrus antwoordt met twee aanbevelingen. Eerst: “Bekeer u” (Hnd 2,38). Met andere woorden: verander uw manier van leven. Vervolgens: “laat u redden uit dit verdorven geslacht” (Hnd 2,40). “Verdorven” wil zeggen: niet meer leven volgens onze roeping als mens.
Onze samenleving – of ons gebrek aan samen leven – sleurt ons mee in een hels ritme dat leidt tot burn-out, tot echte “social distancing”, tot vereenzaming, ontbinding van familiebanden, opsluiting van ouderen in instellingen, tot autonomie en zelfbeschikking waarin ieder voor zichzelf moet zorgen. Maar wat met hen die dat niet kunnen? Misschien wordt het wel tijd om niet terug te keren naar onze levenswijze van voor de veertigdagentijd. Om ons echt af te vragen waarmee de ware God gediend is, die God die ons het ware leven schenkt: samen leven met al zijn schepselen.
Hendrik Hoet, pastoor