In vorige nummers van KERK & leven en op de website Otheo vind u uitgebreide verslagen van het bezoek van Paus Franciscus aan ons land ter gelegenheid van de 600ste verjaardag van de KU Leuven en UC Louvain. Ik beperk mij hier tot mijn ervaringen: zijn bezoek aan de Basiliek van Koekelberg en de eucharistieviering in het Koning Boudewijnstadion. Zie ook het fotoverslag .
Een week aan voorbereiding in de Basiliek.
Een week lang was de Basiliek gesloten. Camera’s, grote televisieschermen en geluidsinstallatie werden geplaatst en uitgetest. En dit door een productiehuis die er ook voor zorgde dat de eucharistieviering vanuit het Koning Boudewijnstadion te zien was op grote schermen. Bezoek aan de Basiliek, de dagelijkse eucharistieviering en de gedurende aanbidding konden die week er niet plaatshebben. Er werd uitgeweken naar de Sint-Martinuskerk te Ganshoren voor de eucharistieviering om 9 uur en ook de altijddurende aanbidding vond er plaats in de zijkapel. Dat alles verliep prima en ook veilig. Een tijdelijke deurbel werd geïnstalleerd zodat de nachtaanbidding kon doorgaan zonder dat onverwachte en ongewenste gasten de kerk zouden binnenkomen. Op vrijdagvoormiddag was er een viering met de kinderen van de Sint-Lutgardisschool van Ganshoren en op dat moment had de aanbidding plaats in de jeugdkapel die zich bevindt in de onderste verdieping van de kerk. De aanbidders genoten er -hopelijk – van de enthousiaste gezangen van de kinderen, want de Sint-Martinuskerk heeft geen geluidsisolatie die het mogelijk maakt dat tegelijk in de zaal en in de kerk bijeenkomsten plaatshebben.
Met een badge van de Basiliek en een polsbandje van de veiligheidsfirma kregen pastores en personeel in die week toegang tot de Basiliek. Uit pure nieuwsgierigheid ging ik enkele keren kijken hoe alles werd opgesteld en voorbereid. En dat was wel indrukwekkend zoals je kan zien in bijhorende fotoverslag. Ook de parking werd volledig ontruimd en de grasvelden en de beplantingen rond de Basiliek kregen een snoeibeurt.
Pausbezoek via televisie en de website Otheo.be
Zijn aankomst in België volgde ik via de televisie. En op vrijdag keek ik via de website Otheo naar het begin van de ontvangst van Paus Franciscus op het Koninklijk Paleis en in de late namiddag naar zijn bezoek aan Leuven. Prachtige beelden en opnames waren het. En het blijft de moeite om de toespraken van en aan Paus Franciscus te herlezen via Otheo.be.
Naar de Basiliek
Tijdig vertrok ik zaterdag 28 september naar de Basiliek voor de ontmoeting van de paus met de pastorale verantwoordelijken. De indrukwekkende sleutelbos van de Basiliek liet ik thuis liggen – ik zou er wellicht niet binnen mogen met zoveel metaal. Ik zou met de tram naar de Basiliek gaan, maar tram 9 was geannuleerd, dus dan maar te voet. En dan zoeken naar de juiste toegangspoort, samen met een collega met wie ik jarenlang in het seminarie van Leuven zat. Toen ik – via de beveiligde poorten – in de Basiliek kwam, waren alle stoelen in het nationale gedeelte reeds benomen en zocht ik een plaats in het parochiale gedeelte. Daar was ook priester Paul Peeters. De paus heb ik in de Basiliek enkel gezien op de televisieschermen. Het werd een boeiende bijeenkomst met zes personen die een kernachtige vraag stelden aan paus Franciscus. Zijn antwoord – dat u elders kon lezen – kan samengevat worden met drie kernwoorden: evangelisatie, vreugde en barmhartigheid. En op de middag keerde ik te voet terug naar Sint-Agatha-Berchem.
Zondag 29 september
Het was nog pikdonker als ik om 6.30u met de fiets naar het Koning Boudewijnstadion reed. En eenmaal aangekomen was het wat zoeken om de zogezegde fietsparking te vinden aan het Atomium. En al zoekend naar ‘Parking 2’ van de Trademarkt kwam ik enkele collega’s tegen om samen te zoeken waar de plaats van afspraak was. Daar werden wij met busjes gevoerd naar de hoofdingang van het stadion waar in één van de ontvangstruimten een ‘sacristie’ werd geïnstalleerd. We kregen er een ontbijt en konden daar de albe en stola aantrekken en dan plaatsnemen in het stadion. En wat een enthousiasme tijdens de viering, dat was wel aangrijpend. Als supporter van RWDM heb ik al enthousiaste momenten meegemaakt bij een doelpunt en een overwinning. Maar dit enthousiasme met Paus Franciscus was bijzonder en doorleefd. Het was – zoals nieuwszender Bruzz schreef in een verslag met als titel ‘hoe Paus Franciscus een thuismatch speelde in het Koning Boudewijnstadion. In zijn homilie ging hij in op de strenge waarschuwing van Jezus om geen struikelblok te zijn 'voor een van deze kleinen die in mij geloven' (Marcus 9,42). Hij deed dat aan de hand van 3 sleutelwoorden: openheid, gemeenschap en getuigenis. Tussendoor was er een chorografie van kinderen en jongeren op het voetbalveld. Zij waren de enigen die het veld mochten betreden.
Het was al middag toen de viering ten einde was. Van de 20 deelnemers uit onze pastorale eenheid heb ik – tussen 39 000 aanwezigen – niemand gezien. In de ontvangstruimte met de geïmproviseerde sacristie was er na de viering drank, soep en broodjes. Maar dat liet ik aan mij voorbijgaan . Want met de deelnemers aan deze viering uit Sint-Jans-Molenbeek hadden we afgesproken op een barbecue in Sint-Jans-Molenbeek.
Terug fietsend naar Sint-Jans-Molenbeek viel het mij op dat er heel wat autocars uit Wallonië waren. En de collega’s die ik sprak bevestigden dat de aanwezigheid uit Franstalig-België groter was dan de Nederlandstalige aanwezigheid, ook en vooral op de ‘Hope-happening ‘op zaterdagavond waar 5 500 jongeren op zaterdagavond bijeenkwamen. Dat toont nog eens aan dat de secularisatie en ontkerkelijking veel groter is in Vlaanderen dan in Wallonië.
Het was een unieke belevenis, vol van hoopvolle momenten. En er is werk aan de winkel om ook bij ons om een aantrekkelijke kerk te zijn die zoekende mensen aanspreekt. De sleutelwoorden van Paus Franciscus kunnen ons daarbij helpen.
Johan Dobbelaere