Pinksteren 2020
Goede mensen,
Vandaag is het Pinksteren. Een hoogdag. Of toch niet helemaal? Soms lijkt Pinksteren wat op de ‘mindere derde’, zo na Kerstmis en Pasen. En dit jaar al helemaal. Er zijn geen communies en vormsels. Geen inspirerende woorden. Geen volle kerken. Geen feestjes. Geen normale zomervakantie nadien. Corona doorbreekt en verdeelt onze samenleving: arm en rijk, jong en oud, mensen die van rust genieten en mensen in zware zorgen. Een ‘hoogdag’, hoezo? Wat valt er dan te vieren?
En toch. In de gebroken wereld van vandaag kunnen we misschien stilstaan bij de diepere betekenis van Pinksteren. Waar het echt om gaat. In alle bescheidenheid, en in verbondenheid met elkaar. Want Pinksteren is zoveel meer dan een gelukzalig en feestelijk plaatje.
Dan beginnen we best bij het begin, de bron. Dat is het Pinksterverhaal in de Bijbel, namelijk in het boek Handelingen van de Apostelen. Ik deel met jullie graag drie gedachten over Pinksteren, toen in de Bijbel en nu vandaag. Het zijn als het ware ‘weilanden’, waarin je veel ruimte hebt om te bewegen en je eigen sporen te trekken.
Het begin van de Geest. In Pinksteren komt een belofte uit. Namelijk de belofte van Jezus na zijn verrijzenis aan zijn leerlingen beloofde: ‘kracht van boven’. En hoe! De Geest trekt – letterlijk – de monden van de leerlingen open om te spreken. Hij vuurt hen – letterlijk – aan om eropuit te gaan. De weg van het evangelie is begonnen. De boodschap moet én zal in alle talen klinken.
Het is een patroon in de Bijbel: de Geest trekt zaken op gang. In de verhalen van de schepping staat Hij aan het begin van de wereld en de mens. En als Jezus gedoopt wordt, komt de Geest als een duif. Later brengt de Geest de leerlingen tot allerlei doorbraken. In het boek Handelingen, bij Petrus en Paulus, en ook vandaag.
In ieder van ons schuilt een originaliteit, een drang om te leven en op weg te gaan. Daar is de Geest aan het werk. Wie voelt er zich soms niet ‘geroepen’ om zijn of haar talenten te ontplooien en om te herbeginnen. Want God wil dat we worden wie we werkelijk zijn, wie we bedoeld zijn te zijn. Pinksteren is een feest van creativiteit.
Allen samen. Wie Pinksteren zegt, zegt de twaalf apostelen. Dat is juist, maar ook onvolledig. In zijn toespraak na de Pinksterscène legt Petrus uit dat de Geest eigenlijk op ‘alle mensen’ neerdaalt. Ja, hij kijkt zelfs verder vooruit. Hij belooft de gave van de Geest aan allen in de toekomst. Ook wij dus, en de generaties na ons, onze kinderen en kleinkinderen. We zijn van meet af aan in het vizier.
Zo’n belofte doet iets met ons, en wij willen er ook iets mee. Logisch dus de omstaanders aan Petrus vragen: ‘wat moeten wij doen?’ Zijn antwoord is helder: keer om en laat u dopen. En die dag is er al een groep bijeen van drieduizend mensen. ‘Allen’ wordt nu ‘samen’. Gedragen door de universele God, waarvan Paulus op de Areopaag zegt: ‘In hem bewegen, leven en zijn wij.’
‘Allen’ en ‘samen’. Universeel en collectief. ‘Katholiek’ en ‘kerk’. Katholiek is ‘voor allen’. Kerk is letterlijk ‘uit-of opgeroepen’, en draagt ook de betekenis van ‘samengeroepen’. Pinksteren is een feest van relatie, voor elke christen en elke mens.
Gemeenschap vanuit Jezus. Pinksteren is een scharniermoment. De Paastijd komt tot voltooiing en tegelijk klinkt het startschot voor de gemeenschap van christenen. Zo brengt de heilige Geest Jezus terug in de wereld binnen, ook al is hij is fysiek niet meer onder ons. Door de Geest blijven we met Jezus verbonden.
Zoals alle verhalen in het Nieuwe Testament, is Pinksteren dus ook een verhaal over Jezus. Of eerder: vanuit Jezus. Dat zie je al in de prille gemeenschap die op de dag van Pinksteren ontstaat. 3000 mensen? Ja, want het evangelie is niet voor een beperkt, elitair clubje. En de idealen van de gemeenschap vloeien voort uit het leven van de man uit Nazareth: leren, bidden, samen eten en drinken en, wat nog de grootste nadruk krijgt, in de behoefte van eenieder voorzien. Pinksteren is een feest van navolging van Jezus.
Goede mensen, we kunnen Pinksteren dit jaar niet in kerken of rond tafels vieren. Maar toch mogen we dit feest van creativiteit, relatie en navolging niet aan ons voorbij laten gaan. We hebben het vandaag o zo nodig. Laat we openstaan voor de Geest van het nieuwe begin in ons leven. Niet alleen vandaag, maar het hele jaar door. Zalig Pinksteren!
David Godecharle, parochieassistent van onze Pastorale Eenheid Mozes
