Beste aanwezigen en heel in het bijzonder vertegenwoordigers van de familie Goethals, welkom op dit toch wel bijzonder moment.
Velen denken dat het bronzen beeld op het Sint-Maartenskerkhof onze kerkpatroon uitbeeldt. Fout… Het betreft een eerbetoon aan missionaris Paul Goethals, eerste aartsbisschop van Calcutta in het verre Indië, een telg uit de bekende Kortrijkse familie.
Paul Goethals ziet het levenslicht in 1832 en al vrij jong toont hij interesse in een religieus getinte toekomst. Uiteindelijk belandt Paul in Drongen, in het noviciaat van de Jezuïeten.
In 1866 draagt hij zijn eerste mis op, hier in deze kerk, ter gelegenheid van de uitvaart van Thérèse Bisschof, zijn moeder. Sterk … Als priester maakt Paul snel carrière.
Zo wordt hij reeds in 1870 Provinciaal van de Belgische Jezuïeten en komt op die manier in contact met nogal wat confraters die als missionaris werkzaam zijn op het Indische vasteland.
Zijn kwaliteiten blijven niet onopgemerkt en in 1876 vertrouwt de paus hem de leiding toe van een uitgestrekt diocees in Bengalen. Twee jaar later volgt de aanstelling van titulair aartsbisschop van Hieropolis. Onze Sint-Maartenskerk vormt het feestelijk decor van de plechtige bisschopswijding.
Enkele maanden later reist de bisschop naar Calcutta waar hij feestelijk wordt onthaald. Het diocees wordt achtereenvolgens verheven tot bisdom West-Bengalen en kort daarop tot aartsbisdom Calcutta.
Mgr. Goethals is een gedreven man en steekt boordevol initiatief. Onderwijsinstellingen, kerken en seminaries worden gesticht, uitgebreid en bezocht. De aartsbisschop geniet veel aanzien, hij weet diplomatisch op te treden en de contacten met de Engelsen en protestanten optimaal te houden. Hij blijft echter zijn missionarissen onvermoeid steunen, soms in moeilijke omstandigheden.
Op 2 februari 1900 legt Mgr. Goethals de eerste steen van de kapel van de Kleine Zusters der Armen. Een fait-divers in het leven van de bisschop, maar relevant voor dit moment. De 'Petites Soeurs des Pauvres' is een Franse congregatie die zich inzet voor armen en zieken. In 1882 vestigen enkele zusters zich in Calcutta. De bouwfirma Macintosh Burn & Co schenkt bij die gelegenheid een mooi zilveren truweel dat het wapenschild van Goethals draagt met het devies “Quae cumque Bona” of “In alles goed”.
Zijn drukke agenda, het vele reizen en vooral het bijwijlen hete klimaat teisteren de gezondheid van de prelaat. Hij veroudert snel en bezwijkt uiteindelijk op 4 juli 1901 aan een slopende ziekte. Hij krijgt een laatste rustplaats in ‘zijn’ kathedraal.
Vandaag schenkt de familie het schitterend truweel aan Sint-Maarten. Het gebaar past in een lange traditie van giften en steun door leden van de familie Goethals.
Tegenwoordig nog zichtbaar zijn o.a.
- Het verguld kopen neogotisch (hoog)altaar wordt in belangrijke mate bekostigd door Mathilde en Marie, beiden zusters van de aarsbisschop.
- Marie Goethals betaalt de communiebank en het houten beeld van Sint-Maarten (zuidbeuk).
- Het echtpaar Charles Vercruysse – Sophie Goethals schenkt in 1894 de beeldengroep van de H. Familie, ter gelegenheid van hun gouden huwelijksjubileum.
- Ca. 1906 vinden kelk en monstrans van P. Goethals de weg naar Sint-Maarten, thans geëxposeerd in de schatkamer.
- In 1924 plaats glazenier Ganton het glasraam met de profetie van Simeon (naast het verdwenen altaar van Onze-Lieve-Vrouw van Smarten), op kosten van het echtpaar Ernest Goethals-Mols.
Deken Geert Morlion houdt er aan om de familie Goethals te danken voor de betrokkenheid en aanhoudende sympathie. De kerkfabriek sluit zich daar volmondig bij aan.
Mag ik de familie Goethals uitnodigen voor een korte oversteek naar de Sint-Elooiskapel om zo het zilveren truweel officieel aan het publiek voor te stellen.
Hartelijk dank
Carlos Devos
Kerkfabriek Sint-Maarten
