Engageer u, in gesprek met dr. Reginald Moreels

Op vrijdag 27 oktober verwelkomen we in De Zindering dr. Reginald Moreels. We gaan in gesprek met hem over zijn mateloze engagement voor oorlogsslachtoffers in Oost-Congo (Beni).

Wie is dokter Moreels

Dokter Reginald Moreels is heel bekend door zijn werk als chirurg in oorlogsgebieden. Geboren in Gent, vestigde hij zich als jonge chirurg in Oostende en richtte de Belgische afdeling mee op van Artsen Zonder Grenzen (AZG). Hij was van 1986 tot 1994 voorzitter van AZG.

Hij werkte zijn hele leven als chirurg in verschillende oorlogsgebieden. Plekken waar het gruwelijkste geweld aan mensen werd aangedaan : in Rwanda, Angola, Cambodja, Syrië en Irak: “Mosul was verschrikkelijk, we kregen meer dan negenhonderd gewonden in drie weken tijd binnen.”

De laatste jaren focust hij zich vooral op stad Beni in Oost-Congo, niet ver van het Virunga-park. Het conflict in Oost-Congo komt nauwelijks in het nieuws. Maar het conflict is bijzonder bloedig. Dat geweld duurt al ruim achttien jaar en heeft miljoenen doden gekost, de genocides in Rwanda meegerekend.  Er zijn meer dan honderd rebellengroepen actief in de regio. Ze richten zich zowel op het leger als op de burgers.

In deze conflicthaard wil dr. Moreels nu het verschil maken. In de Oost-Congolese stad Beni bouwde hij een chirurgische- en verloskundige eenheid. Maar ook een opleidingscentrum voor lokale jonge chirurgen. We zagen hem daar betrokken en volhardend aan het werk in de serie Topdokters.

Zijn leven is getekend door engagement voor mensen die zwaar getekend worden door oorlogsgeweld.  Door de wil om het leven hier en nu voor mensen beter te maken.  Door het besef dat verontwaardiging en inzet hand in hand gaan en noodzakelijk zijn.  Daarom blijft hij aan het werk, ook lang na zijn pensioen.

In een interview zegde hij het als volgt : “Tijdens mijn verblijven in Beni (oost-Congo) doe ik op vraag van het Rode Kruis regelmatig operaties in het lokale ziekenhuis. Ik ben meer dan ooit en forme om te opereren. Zolang mijn handen goed zijn, doe ik voort. Er zit iets in mij dat zegt: blijven gaan.” 

Waarom nodigt De Zindering dr. Moreels uit ?

Over dat “blijven gaan” schreef hij recent een essay met als titel “En-ga-geer u”. Het woord “ga” in het midden van de titel trekt alle aandacht.  Engagement is een antwoord van een mens die (ervoor) gaat, na een appel van mensen die een ander nodig hebben. 

Dr. Moreels wil reflectie over engagement stimuleren en verdiepen.  Hij stelt vast dat er weinig literatuur is waarin dieper wordt ingegaan op wat “engagement” inhoudt. Er zijn getuigenissen te vinden, er zijn beschrijvingen van specifieke vormen van engagement maar de diepere beweegredenen van mensen om zich te engageren blijven, naar zijn oordeel, onderbelicht.  Zijn persoonlijk engagement stoelt op ontmoetingen, op zich laten raken door het leed van de andere. Maar ook op deskundigheid en professionalisme.  Naar het woord van Maarten Luther King : “a tough mind and a tender heart”.  Dit engagement is een deel van een zoektocht naar zingeving en heeft voor dokter Moreels ook een (kritische) religieuze dimensie. Het engagement situeert zich in het spectrum van lijden en hoop, van wanhoop tot een belofte dat het beter wordt”. 

Dit  thema vormt een van de rode draden in de programmatie van De Zindering.  We werkten al enkele jaren geleden met het thema “De onverschilligheid voorbij”, aan reflecties over duurzaamheid en ecologie. 

Enkele citaten :

Er bestaat geen engagement zonder revolte.  Ontbreekt revolte tegen wantoestanden, dan wordt engagement banale liefdadigheid.

Engagement is geen deugd.  Het is een methode om beter mens te worden.

Engagement blijkt uit wederkerigheid. Geven en ontvangen zijn een duo.

Engagement drukt zich altijd uit in een relatie: met de Andere en met al het Andere. 

Voor de wereld waar ik van droom wil ik me engageren en daar wil ik andere mensen in meetrekken. Mij sociaal engageren blijft de rode draad van mijn leven en dat is voor vele anderen hetzelfde. Engagement wordt een gewoonte, een combinatie van actie, reflectie, vallen en opstaan.

Mijn leven was en blijft een op en neergaande golf van momenten van geluk maar meer nog van verdriet en kwelling. … Het lijkt een cirkel die zich sluit met koerswijzigingen die meestal uitgingen een appel, een ingeving, een advies van mijn echtgenote of kind …

Mijn eeuwige twijfel is voor mij een signaal dat ik een ziel  heb. Me oefenen in twijfelen zie ik als een spiritueel engagement. Mijn geloof in het ongelooflijke, het onzichtbare, onhoorbare, ontastbare, onbewijsbare, het onnoembare eindigt in de grote Onzekerheid die ik God noem.

Praktisch

Welkom op 27 oktober om 19 uur 30 in De Zindering. We ronden stipt om 21 uur 15 af. Nadien is er de kans om na te praten bij een drankje.

Inkom: 10 € (we delen de opbrengst met dr. Moreels).

Inschrijven via Zinderingkortrijk@gmail.com