Op zaterdag 2 maart 2019 brak Vlaams minister van Toerisme Ben Weyts de eerste tegels uit in de crypte als symbolische start van de bouwwerkzaamheden aan het vernieuwde bezoekerscentrum voor het Lam Gods in de Sint-Baafskathedraal dat in de zomer van 2020 zijn deuren opent. Hielpen ook mee: eerste provinciegedeputeerde Kurt Moens, de schepenen Sami Souguir (Cultuur) en Bram Van Braeckevelt (Toerisme), bisschop Luc Van Looy en Peter De Wilde, administrateur-generaal Toerisme Vlaanderen.
Het nieuwe bezoekerscentrum is naast de overzichtstentoonstelling Van Eyck. An Optical Revolution in het MSK (01.02 tot 30.04 2020) dé blikvanger van het Van Eyck-jaar in 2020.
Deze grootse bouwcampagne heeft tot doel:
- plaats bieden aan het ‘Onthaalcentrum Lam Gods/Sint-Baafskathedraal’,
- de kathedraal toegankelijker maken voor minder validen,
- de vijf kranskapellen van de kooromgang restaureren
- en de mogelijkheid creëren om het ‘Lam Gods’ op te stellen op een nieuwe locatie, met name in de Sacramentskapel.
Het hele initiatief kadert in de lopende restauratie van het Lam Gods, in het Project Vlaamse Meesters dat in 2020 Van Eyck in de kijker plaats en in de hefboomprojecten van Toerisme Vlaanderen dat dit initiatief honoreerde.
Vlaams minister van Toerisme Ben Weyts:
We investeren via Toerisme Vlaanderen 4.3 miljoen euro in dit nieuwe bezoekerscentrum voor het Lam Gods en in totaliteit 6.5 miljoen euro in het Van Eyck jaar.
Het wereldberoemde altaarstuk zal na de bouw van dit hedendaagse bezoekerscentrum te bewonderen zijn in het hart van de Sint-Baafskathedraal, de Sacramentskapel, en schept zo ruimte voor extra bezoekers in de toekomst. Vlaanderen is klaar om kunstliefhebbers uit de hele wereld te ontvangen. Het nieuwe bezoekerscentrum zou op termijn 400.000 bezoekers per jaar moeten aantrekken.”
Vlaams minister van Erfgoed, Geert Bourgeois:
Dankzij een erfgoedpremie van 5 miljoen euro kunnen de kranskapellen en de crypte van de Sint-Baafskathedraal gerestaureerd worden.
De crypte is een onderdeel van het bezoekerscentrum. Zo kan het grote publiek vanaf juni 2020 het Lam Gods in al zijn glorie bewonderen en ook de majestueuze Sint-Baafskathedraal beleven. Virtual reality gidst de bezoeker door de geschiedenis van het altaarstuk. Een mooie combinatie van innovatieve technologie en eeuwenoud vakmanschap."
Bouwheer is de Kerkfabriek van de Sint-Baafskathedraal. Architectenbureau Bressers van Gent leidt de werken. Uitvoerder is de groep Artes.
De financiering van heel het dossier wordt gedragen door de Vlaamse Overheid, Agentschap Onroerend Erfgoed, Agentschap Kunsten en Erfgoed, Toerisme Vlaanderen en het Provinciebestuur Oost-Vlaanderen.
Het project omvat twee grote luiken: een bouwkundig en een inhoudelijk luik.
Bouwkundig luik
Om de toegankelijkheid van de kathedraal te optimaliseren en de vier niveaus (benedenkerk, crypte, hoogkoor met kooromgang en de vijf kranskapellen) voor iedereen te ontsluiten wordt op de koer tussen sacristie en tuin van het bisschopshuis een circulatietoren gebouwd in glas met lift en trap die de vier niveaus van de kathedraal bereikt en meteen ook de zolder waar vergaderruimte wordt voorzien. In dat circulatievolume komen ook aangepast sanitair en aansluitend een personeelsruimte en een keuken.
In de crypte worden een klimaatinstallatie voorzien, nieuwe verlichting en een nieuwe vloer die duidelijk het tracé van het romaanse gedeelte zal aanduiden. De vijf kranskapellen worden grondig gerestaureerd en in de sacramentskapel wordt een glazen volume opgetrokken waarin het Lam Gods zijn plaats zal krijgen.