Misschien heeft u hem al ontmoet, misschien heeft u die kans nog niet gehad maar dan zal dat binnenkort zeker gebeuren want de nieuwe werkkracht uit Nederland is al volop aan het werk en maakt een hele tournee door onze Paulusgemeenschappen: Tijmen Schouws.
M
ijn klassieke startvraag of je al dan niet geboren Brusselaar bent, is dus niet aan de orde.
Tijmen: ik ben geboren en getogen in Amsterdam. Daar ben ik opgegroeid. Mijn bachelor heb ik behaald in Utrecht maar ik ben altijd in Amsterdam blijven wonen. In 2021 ben ik naar Leuven gekomen voor een master in Kerkelijk recht. Nu woon ik voor het tweede jaar in Brussel. Eerst in het centrum, in een zijstraat van de Nieuwstraat en sinds kort in de pastorie in Evere.
Kom je uit een klein of een groot gezin?
Tijmen: ik heb één zus van bijna 21 jaar. Ik ben katholiek opgevoed. Op mijn 10e ben ik gedoopt samen met mijn zusje. Daarna ben ik acoliet, misdienaar dus en lector geworden en nam ik deel aan comités en andere engagementen in de gemeenschap.
Mijn vormsel heb ik gedaan bij de Jezuïeten in Krijtberg, dat is de Jezuïetenkerk in Amsterdam. Op zaterdagavond was er familie- of kinderviering waar wij regelmatig aan deel namen. Ik ging naar een katholieke middelbare school, vroeger de ‘nonnenschool’ waar vroeger jonge dames een degelijke opvoeding kregen.
Vanwaar kwam het idee om theologie te studeren?
T.: in het derde middelbaar moesten we een test afleggen om ons een idee te geven in welke richtingen we konden verder studeren. Theologie stond bovenaan het lijstje. Geleidelijk aan ben ik er naartoe gegroeid. Zo was ik de enige van mijn leerjaar die zowel Latijn als Grieks studeerde. Grieks deed ik in mijn vrije tijd. Dat heeft me enorm geholpen toen ik voor mijn bachelor theologie ging. Het gaf me de mogelijkheid om dan ook Italiaans te volgen.
De keuze voor een master in Kerkelijk recht was voor mij een bewuste keuze. Kerkelijk recht klinkt vrij stijf en velen zullen een aversie hebben tegen al die regels en wetten maar ik vond het heel interessant om te studeren. Bijvoorbeeld alles wat we nu te horen krijgen over machtsmisbruik, het is interessant om de hele ontwikkelingen daarover te bestuderen. Vanwaar komt het? Wat wordt er tegen gedaan?
Kerkelijk recht is een theologische discipline. Wat mij erin interesseert: hoe kerkelijke gemeenschappen de kansen krijgen om te ademen en niet hoe ze door de vele wetten zouden verstikken. Doordenken over synodaliteit, de positie van de vrouw en ook de LGBTIQ+-gemeenschap… Daarover nadenken als theoloog en als kerkjurist is heel interessant.
Bijvoorbeeld het synodaal proces: hoe kunnen we iedereen betrekken bij wat er in onze gemeenschappen gebeurt, met name de besluitvorming?
Wat betekent parochie of gemeenschap voor jou?
T.: het is de plaats bij uitstek waar geloof tot bloei komt. Christen zijn is geen individueel gebeuren. De liefde van God ervaren komt vooral tot uiting in gemeenschap; God werpt zijn blik op ons. Daar is de parochiegemeenschap de emanatie van. Hij ziet alles en iedereen afzonderlijk en als geheel tegelijk. Ik voel me zelf ook ‘gevangen’ in die blik van God net als de andere mensen. ‘Gevangen’ bedoel ik positief als in “opgevangen”.
Hoe ben je in Brussel terecht gekomen?
T.: Leuven was voor mij te beperkt. Het is maar een provinciestadje. Ook tijdens mijn studies in Leuven kwam ik al regelmatig naar Brussel. De stedelijke ambiance en de multi-culturaliteit trekken me aan. Ik voelde me hier direct thuis.
Misschien omdat je Amsterdam mist?
T.: mijn familie en mijn vele goede vrienden mis ik natuurlijk maar ik zie hen regelmatig omdat ik af en toe naar Amsterdam terug ga. Vorige zomervakantie heb ik bijvoorbeeld gezorgd voor de kat van mijn zusje. Ik ben in Brussel gekomen door de leiding van de Heilige Geest. Ik had dat nooit gedacht dat ik hier zou komen maar ik heb hier wel al veel interessante mensen ontmoet. En het voelt goed en juist!
Je werkt nuop het Vicariaat. Wat zijn jouw belangrijkste taken?
T.: Voor het vicariaat zal ik vooral bezig zijn met geloofsvorming meer bepaald met het catecheseproject en het catechumenaat. We ontwikkelen een nieuwe catechese samen met een inspiratiegroep ; voor het catechumenaat heb ik ook vorig jaar al iemand begeleid. Ik maak ook deel uit van het pastoresteam van de Paulusgemeenschappen in Brussel. Als pastor mag ik mee voorgaan in vieringen of zelfstandig voorgaan in woorddiensten. Ook ga ik voor in uitvaartdiensten. Deze morgen nog in de Sint Vincentiuskerk in Evere. Verder werk ik mee aan de verdere invulling van het pastorale beleid. Hoe dat verder loopt, daaraan mogen meewerken… het is mooi om te mogen dienen, die dienstbaarheid dat ligt me wel. Ik heb vijf jaar met mijn neus in de boeken gezeten. Nu ben ik meer met mensen bezig.
Onlangs was er het bezoek van de paus. Wat vond je daarvan?
T.: het pausbezoek is voor mij heel inspirerend geweest. Maatschappelijk kreeg de paus wel een koele ontvangst, zeker door de media die de nadruk bleven leggen op het feit dat de kerk schuldig is aan leed aan veel mensen. Hetgeen ook benoemd dient te worden. Maar er was tegelijkertijd een heel hartelijke ontvangst door de geloofsgemeenschap. Zowel in Koekelberg als in het Boudewijnstadion was het een heel vreugdevolle ontmoeting met jong en oud, Frans- en Nederlandstaligen, zelfs Duitstaligen, en alle sociale klassen kwamen er samen. Dat is een hele opsteker geweest.
Hoe zie je de toekomst van de Brusselse Kerk?
T.: er is toekomst voor de Nederlandstalige Brusselse kerk. Ze zal misschien nog wel kleiner worden, op sommige plaatsen misschien zelfs verdwijnen en er moet ruimte zijn om te rouwen. Want we moeten afscheid nemen van veel gebouwen die ons dierbaar zijn. Belangrijker is: wat betekent gemeenschap zijn? Als gelovigen er onze schouders onder zetten om elkaar te bemoedigen. We mogen geen Nederlandstalige eilandjes apart van elkaar worden maar juist in verbondenheid blijven door ons geloof. Hoe? Ik durf niets specifieks te voorspellen. Het is een spannende tijd en samenwerken is soms lastig maar de Brusselse Kerk is ook een gevoelige gemeenschap. Alle mensen die ik tot nu toe hier heb ontmoet voor onder andere het catecheseproject geven me veel moed. We mogen ons niet laten vervreemden van de samenleving. Net zoals Jezus moeten we tussen de mensen blijven en luisteren naar de maatschappij ook de seculiere maatschappij. Zij kan ook ons wat te vertellen hebben…
Heb je ideeën of voorstellen voor de Paulusgemeenschappen?
T.: er is het nieuw catecheseproject natuurlijk waar we gezamenlijk aan werken. Die methode is wennen voor iedereen. Waar het zal uitmonden kunnen we nog niet preciseren. We moeten onze jeugd initiëren in het geloof, de jeugd moet betrokken blijven en dat is al een hele uitdaging. We moeten luisteren naar de noden van de jongeren.
Maar er zijn nog andere initiatieven: veel ouderen zijn eenzaam. Hoe kunnen we projecten ontwikkelen zoals bijvoorbeeld een gewone koffieklets waar er tijd is voor ontmoeting en we kunnen uitwisselen hoe het gaat in het leven.
Naast de Eucharistievieringen zijn er ook de woorddiensten. Die zijn ook heel waardevol want we komen samen en er is ontmoeting. We mogen niet blijven stilstaan. We moeten nieuwe dingen proberen!
Heb je nog tijd voor hobby’s?
T. : veel tijd gaat naar lezen want ik lees graag, vooral theologie en geschiedenis maar ook wel romans maar dat is eerder in de vakantie. Ook klassieke concerten kan ik enorm appreciëren. Ik ben ook hardloper. Maandelijks ga ik terug naar Amsterdam om mijn familie en vrienden terug te zien.
Beste Tijmen, van harte dank voor je verhaal! We wensen jou héél veel succes in al je nieuwe taken en dat je ons door de kracht en hulp van de Heilige Geest mag inspireren en helpen in de zoektocht waar de Paulusgemeenschappen in Brussel nu volop mee bezig zijn.
Ria V.A.
