Op 25 maart, precies negen maanden – de tijd van een zwangerschap – vóór 25 december, Kerstmis, vieren we het hoogfeest van de ‘Aankondiging van de Heer’ of ‘Maria-Boodschap’. De twee namen maken al duidelijk dat het zowel om een Christusfeest als een Mariafeest gaat. We gedenken hoe Maria volgens het evangelie van Lucas (1, 26-38) van de engel vernam dat zij moeder van Gods Zoon zou worden.
Eigenlijk zou je dit feest eerder verwachten tijdens de advent, in de aanloop naar Kerstmis. En inderdaad, op de vierde adventszondag van het B-jaar (dus volgend jaar) wordt het evangelie van de aankondiging van de Heer in de liturgie gelezen. Bovendien wordt het ook elk jaar gelezen op 20 december, als dit een weekdag is.
Maar toch wordt dit feest al sinds de zesde eeuw in het Oosten en sinds de zevende eeuw ook in het Westen gevierd op 25 maart. Dat is ofwel in de vastentijd, ofwel in de Paastijd. Als 25 maart in de Goede Week of de Paasweek valt, wordt de viering verplaatst naar de maandag na Beloken Pasen.
We vieren dus eigenlijk een feest dat naar Kerstmis verwijst in de tijd van voorbereiding op Pasen – zoals dit jaar – of in de Paastijd zelf. En dat heeft een diepe zin: terwijl onze aandacht gericht is op het Paasmysterie – het lijden, sterven en verrijzen van Jezus en onze doortocht met Hem naar nieuw leven – vieren we dat dezelfde Jezus “ontvangen is van de heilige Geest en geboren uit de Maagd Maria”, zoals we in de geloofsbelijdenis zeggen. En zo wordt ons duidelijk dat het Kerstmysterie en het Paasmysterie samen horen. Ze mogen niet los van elkaar gezien en beleefd worden. Ze behoren samen tot het ene ‘Christusmysterie’. Die samenhang wordt treffend beschreven in Paulus’ brief aan de christenen van Filippi (2, 5-11), het epistel van Palmzondag dat we binnenkort weer zullen horen:
“Hij die bestond in goddelijke majesteit
heeft zich niet willen vastklampen
aan de gelijkheid met God.
Hij heeft zich van zichzelf ontdaan
en het bestaan van een slaaf aangenomen.
Hij is aan de mensen gelijk geworden.
En als mens verschenen
heeft Hij zich vernederd,
Hij werd gehoorzaam tot de dood,
tot de dood aan een kruis.
Daarom heeft God Hem hoog verheven…”
Jezus Christus, de Zoon van God, is in de wereld gekomen. Hij heeft ons menselijk bestaan gedeeld. En dat is uiteraard gebeurd met een bedoeling: God heeft zijn Zoon gezonden, opdat wij door Jezus God zouden leren kennen en opdat Jezus ons naar de Vader toe zou kunnen leiden. In de tweede lezing van dit feest (Hebreeën 10, 4-10) worden dan ook de woorden van de psalm in de mond van Christus gelegd: “Ik ben gekomen om uw Wil te doen”. Gods Wil, Gods bedoeling is het dat wij zijn liefde zouden kennen en ons leven op Hem zouden richten om het ware geluk, het eeuwig geluk, te vinden.
Aan die Wil van God is Jezus trouw gebleven tot in de dood op het kruis. Door zijn dood en verrijzenis is gebleken dat God óns trouw blijft, zelfs over de dood heen. En zo weten wij, die door ons doopsel met Christus verbonden zijn, dat ook onze weg gaat van dood naar leven: reeds in dit bestaan – doorheen het sterven aan onze ikzucht om echt leven te vinden – en over de dood heen. Van heel dat ‘heilsgebeuren’ vieren wij het begin op het feest van de ‘Aankondiging van de Heer’ of ‘Maria-Boodschap’. Gods Zoon is mens geworden in de schoot van Maria. Hij is ons menselijk bestaan komen delen, Hij is naar ons toegekomen om ons op God te richten.
In Maria wordt ieder van ons aangesproken, uitgenodigd om open te staan voor Gods liefde die ons is duidelijk geworden in Jezus, en met name in zijn dood en verrijzenis. Moge ons antwoord luiden zoals dat van Maria:
“zie de dienstmaagd van de Heer; mij geschiede naar uw woord”.
Pastor Benno
