Download hier een pdf-versie
Titel 1. Doel en bevoegdheid
Art. 1.
De Priesterraad is de vergadering van de priesters die het presbyterium vertegenwoordigt en die de bisschop in het bestuur van het bisdom helpt om het pastorale welzijn van de hem toevertrouwde gelovigen zo goed mogelijk te bevorderen en hem bijstaat in zijn zorg voor het dienstwerk en het leven van de priesters (canon 495 § 1).
Daartoe biedt de Priesterraad een institutioneel kader voor een werkelijke dialoog tussen de priesters en de bisschop.
Art. 2.
De Priesterraad heeft een raadgevende bevoegdheid. De bisschop moet de Priesterraad horen in aangelegenheden van groter belang. Hij heeft de toestemming van de Priesterraad enkel nodig in de door het recht uitdrukkelijk vastgestelde gevallen (canon 500 § 2).
Titel 2. Samenstelling
Art. 3.
De Priesterraad wordt samengesteld uit de volgende drie categorieën (canon 497):
- verkozen leden,
- leden van rechtswege,
- enkele door de bisschop vrij benoemde leden.
Art. 4.
Hebben actief en passief stemrecht (canon 498):
- alle priesters die in het bisdom geïncardineerd zijn
- alle seculiere en reguliere priesters die in het bisdom gedomicilieerd zijn én er een of andere erkende bediening uitoefenen.
Art. 5.
Het aantal verkozen leden bedraagt zestien, waarvan vier priesters die de leeftijd van vijfenzeventig jaar hebben bereikt.
Art. 6.
§ 1 De Priesterraad wordt verkozen in twee stembeurten.
Aan alle stemgerechtigden worden twee namenlijsten bezorgd: een eerste met de namen van de priesters die de leeftijd van vijfenzeventig jaar niet hebben bereikt op het einde van het kalenderjaar waarin de verkiezing wordt gehouden en een tweede met namen van de priesters die de leeftijd van vijfenzeventig jaar hebben bereikt op het einde van het kalenderjaar waarin de verkiezing wordt gehouden.
§ 2 Voor de eerste stembeurt worden aan alle stemgerechtigden twee kiesbrieven bezorgd: een eerste waarop zij maximaal twaalf namen van priesters beneden de vijfenzeventig jaar kunnen schrijven, een tweede waarop zij maximaal vier namen van priesters boven de vijfenzeventig jaar kunnen schrijven.
§ 3 Vooraleer de tweede stembeurt wordt gehouden vraagt de bisschop aan de vierentwintig priesters beneden de vijfenzeventig jaar en aan de acht priesters boven de vijfenzeventig jaar die in hun leeftijdscategorie de meeste stemmen hebben behaald of zij ermee instemmen dat hun naam wordt opgenomen in de kiesbrieven voor de tweede stembeurt. Die raadpleging gebeurt schriftelijk. Wie binnen de tien dagen niet geantwoord heeft wordt geacht kandidaat te zijn.
§ 4 Voor de tweede stembeurt wordt aan alle stemgerechtigden een kiesbrief bezorgd met de namen van de vierentwintig kandidaten behorend tot de groep van de priesters beneden de vijfenzeventig jaar die in de eerste ronde het meeste stemmen behaalden. Uit die lijst moeten zij dan maximaal twaalf namen aanduiden. De twaalf kandidaten behorende tot deze groep van priesters die in de tweede ronde het meeste stemmen behaalden, zijn verkozen. Bij gelijkheid van stemmen is de jongste kandidaat in leeftijd gekozen.
Voor de tweede stembeurt wordt tevens aan alle stemgerechtigden een kiesbrief bezorgd met de namen van de acht kandidaten behorend tot de groep van de priesters boven de vijfenzeventig jaar die in de eerste ronde het meeste stemmen behaalden. Uit die lijst moeten zij dan maximaal vier namen aanduiden. De vier kandidaten behorende tot deze groep van priesters die in de tweede ronde het meeste stemmen behaalden, zijn verkozen. Bij gelijkheid van stemmen is de jongste kandidaat in leeftijd gekozen.
§ 5 De lijsten van de andere twaalf priesters beneden de vijfenzeventig jaar en van de andere vier priesters boven de vijfenzeventig jaar worden bijgehouden om eventueel als plaatsvervangers te kunnen optreden bij weigering, ontslag, of overlijden van één of meer van de verkozenen in de respectieve groepen.
Art. 7.
Zijn van rechtswege lid van de Priesterraad:
- de vicaris-generaal
- de verantwoordelijke voor de priesteropleiding
- een vertegenwoordiger van het kathedrale kapittel (Belgische Bisschoppenconferentie, decreet 26 maart 1985)
- de jongste van de priesters belast met de zorg voor de priesters.
Art. 8.
Naast de verkozen leden en de leden van rechtswege kan de bisschop vrij enkele leden benoemen om een beter evenwicht te bekomen in de vertegenwoordiging van het priesterkorps.
Titel 3. Duur van de ambtstermijn
Art. 9.
De leden van de Priesterraad worden verkozen of aangeduid voor een termijn van vijf jaar.
Art. 10.
Het mandaat van alle leden vervalt bij het vacant worden van de bisschopszetel. De taken van de Priesterraad worden dan door het College van consultoren overgenomen (canon 501 § 2).
Art. 11.
De bisschop kan, na overleg met de metropoliet, de Priesterraad ontbinden wanneer deze hem toevertrouwde taken niet uitoefent tot het welzijn van het diocees of wanneer de raad zijn mandaat misbruikt (canon 501 § 3).
Art. 12.
Het lidmaatschap van de verkozen of benoemde leden neemt een einde door:
- het vrijwillig ontslag,
- het verlies van het ambt of de dienst op grond waarvan iemand lid is geworden
- voor de verkozenen behorend tot de groep van priesters beneden de vijfenzeventig jaar door het bereiken van de leeftijd van vijfenzeventig jaar,
- een jaar ongemotiveerde afwezigheid.
Art. 13.
Het veranderen van pastorale functie heeft niet het ontslag tot gevolg, tenzij voor de leden van rechtswege.
Art. 14.
Bij beëindiging van het lidmaatschap of overlijden van een lid wordt deze vervangen door de eerste plaatsvervanger uit de lijst van de twaalf respectievelijk vier overgebleven kandidaten die bij de tweede stemronde niet verkozen werden (art. 6).
Titel 4. Werking
Art. 15.
Het komt de bisschop toe de Priesterraad bijeen te roepen, deze voor te zitten en de onderwerpen die daarop behandeld moeten worden vast te stellen, of door de leden voorgelegde onderwerpen te aanvaarden (canon 500 § 1).
De Priesterraad kan nooit handelen zonder de bisschop (canon 500 § 3).
Hij kan wel vergaderen onder voorzitterschap van iemand die door de bisschop gemandateerd is.
De Priesterraad houdt jaarlijks minstens driemaal een vergadering.
De Priesterraad kan beslissen om via digitale weg te overleggen en beslissingen te nemen.
Art. 16.
Het bureau van de Priesterraad wordt samengesteld als volgt:
- een vaste vertegenwoordiger van de bisschop,
- de moderator,
- de secretaris,
- twee verkozen leden.
Art. 17.
Op de eerste vergadering van een werkperiode kiest de Priesterraad een moderator, een secretaris en twee leden als lid van het bureau. In de eerste stemronde is een absolute meerderheid vereist, in de tweede stemronde volstaat een gewone meerderheid van stemmen.
Art. 18.
Het bureau heeft als opdracht:
- het bundelen van voorstellen en bedenkingen,
- het opmaken van de agenda en de werktiming,
- een permanent contact met de bisschop verzekeren.
Art. 19.
De agenda van de vergadering wordt door het bureau opgemaakt volgens de suggesties van de bisschop en van de leden van de Priesterraad. De bisschop keurt de agenda goed.
Variapunten moeten bij het begin van de vergadering door de aanbrenger aangekondigd worden ter aanvaarding.
Art. 20.
De leden van de Priesterraad worden minstens een week voordien schriftelijk uitgenodigd tot het bijwonen van de vergadering. Deze uitnodiging deelt tevens de agenda mee.
Art. 21.
Na elke plenaire vergadering wordt door de secretaris een verslag opgesteld. Het wordt besproken door het bureau en ter goedkeuring aan de bisschop voorgelegd waarna het aan alle leden wordt gezonden.
Art. 22.
Wie niet kan aanwezig zijn op de vergadering moet de bisschop, de moderator of de secretaris vooraf verwittigen.
Art. 23.
Om zich te vergewissen in welke mate een oordeel of een voorstel de opinie of de wens van de leden vertolkt, kan worden overgegaan tot een openbare of geheime stemming. Dit zowel om de adviserende waarde ervan te kennen als om de bespreking te oriënteren.
De bisschop of de moderator kunnen, telkens als zij het nuttig oordelen, om een stemming vragen waarvan zij het voorwerp zelf omschrijven. Een derde van de aanwezige leden kan eveneens een stemming vragen waarvan zij het voorwerp zelf omschrijven.
De voorzitter of de moderator oordeelt over het geschikte ogenblik tijdens de bijeenkomst voor het houden van een stemming.
Titel 5. Opdrachten van de Priesterraad
Art. 24.
De bisschop moet de Priesterraad horen
- in aangelegenheden van groter belang (canon 500 § 2)
- bij de beslissing om een diocesane synode samen te roepen (canon 461 § 1),
- bij de oprichting, de opheffing of de grenswijziging van parochies (canon 515 § 2),
- bij het vaststellen van voorschriften betreffende de verdeling van de giften van de gelovigen en de vergoeding van de geestelijken bij de vervulling van bepaalde parochiale diensten (canon 531)
- bij het oprichten van parochiale pastorale raden (canon 536 § 1)
- bij het bouwen van een nieuwe kerk (canon 1215 §2)
- bij het terugbrengen van een kerk tot het profaan gebruik (canon 1222 § 2)
- bij het opleggen van een diocesane belasting (canon 1263).
De leden van de Priesterraad zijn verplicht tot deelname aan een diocesane synode (canon 463 § 1, 4°).
In geval een provinciaal concilie wordt gehouden, dient de Priesterraad twee van zijn leden af te vaardigen die slechts raadgevende stem hebben (canon 443 § 5).
Art. 25.
De Priesterraad kan voor de aangelegenheden waarover hij gehoord moet worden zijn adviserende bevoegdheid delegeren aan het bureau of aan een bepaalde groep van leden.
Titel 6. Verplichte raadpleging van een beperkte groep
Art. 26
De Priesterraad stelt, op voorstel van de bisschop, een vaste groep van pastoors aan waarvan telkens twee dienen betrokken te worden in de procedure van de verwijdering of de verplaatsing van een pastoor overeenkomstig de canones 1740 – 1752.
Titel 7. Het consultorencollege
Art. 27.
De bisschop kiest uit alle leden van de Priesterraad vrij enkele priesters die voor de duur van vijf jaar het College van consultoren vormen. Hun aantal mag niet minder dan zes en niet meer dan twaalf bedragen (canon 502 § 1).
Art. 28.
De werking en de bevoegdheid van dit college worden bepaald door het recht.
Art. 29.
Wanneer de bisschoppelijke zetel vacant wordt, gaat het bestuur van het bisdom, bij gebreke aan een hulpbisschop, tot aan de aanstelling van een diocesaan administrator over op het College van consultoren (canon 419).
Deze statuten van de Priesterraad van het bisdom Gent werden afgekondigd door bisschop Lode Van Hecke op 1 oktober 2020, feest van de heilige Bavo, en zullen van kracht worden door publicatie op de diocesane website van Kerknet. Zij dienen ook gepubliceerd te worden in het diocesane tijdschrift Kerkplein.
+ Lode Van Hecke
Bisschop van Gent
Aldus opgesteld
Ludo Collin
kanselier