CCV Brugge

De vliegende reporter op Geestig, inspiratiedag voor de catechese

icon-icon-artikel

Gepubliceerd op zaterdag 5 oktober 2019 - 9:51

Vandaag, 5 oktober, komen 120 vormselcatechisten samen op Geestig. Een lid van de CCV ploeg volgde voor ons de gebeurtenissen van de dag.

8u.00 De medewerkers verzamelen zich...

De eerste medewerkers lopen binnen. Dienstenhuis Groenhove maakt zich klaar om 120 catechisten te ontvangen. Doorheen de dag worden zij uitgenodigd om 3 workshops te kiezen, over allerhande thema's. De workshops zijn toegespitst op iedereen die met catechese te maken heeft. Begeleiders van de doopcatechese, de voorbereiding op de 1e communie, de vormselcatechese, huwelijkscatechese of begeleiders van een jongerengroep.

8u.45

Het loopt hier al aardig vol, leuk om catechisten terug te zien, er is tijd om even goeiedag te zeggen bij een tas koffie. Iedereen is druk in de weer met het kiezen van de workshops.

Vorige Volgende

9u.30: De eerste workshop

De eerste workshop die ik gekozen heb, is "Omgaan met (ongewenst) gedrag van kinderen in groep." We gaan aan de slag met enkele casussen (in de context van vormselcatechese) die we als leiddraad gebruiken voor ons gesprek. De catechisten schetsen dat een aantal vormelingen hun vormsel eigenlijk niet willen doen. Ze worden gepushed vanuit hun omgeving (ouders, grootouders) en zijn niet enthousiast om de voorbereiding mee te volgen. In sommige situaties leidt dat tot ongewenst en storend gedrag. Hoe gaan we daar mee om?

Eva Cornelis geeft ons heel wat tips die vertrekken vanuit een ABC methodiek. Het kind verlangt:

Autonomie: vrijheid om keuzes te maken
Verbondenheid: een hechte band met anderen, gezien en gehoord worden.
Competentie: iets kunnen realiseren, daarvoor gewaardeerd en erkend worden.

Catechisten verwachten medewerking eens een vormeling ingeschreven is, hij of zij komt in een context terecht waar autonomie en competentie al niet opgaat. Ze moeten komen, ze komen in een situatie die vreemd voor hen is. Kunnen we dit ombuigen? Enkele tips die geklonken hebben:

Blijf rustig. Benoem het gewenste gedrag, herhaal de afspraken, discussieer niet in de groep. Verwijs naar een sanctie als het gedrag zich herhaalt.
Erken en benoem ook jouw emoties. Nadien roep je het kind apart voor een herstelgesprek.
Kunnen we onze energie gebruiken voor de kinderen die meewerken en het ongewenst gedrag negeren.
Kunnen we hen toch nog keuzes geven? (moment van catechese, flexibel switchen van groep)
Heel helder zijn in de communicatie die we brengen. (kan je niet aanwezig zijn, wordt er een inhaalbeurt georganiseerd).
In gesprek gaan als de situatie om conflicten te hanteren: benoem het gedrag, niet de persoon. Benoem de verwachting naar het kind of de ouder toe.
Oefen bepaalde situaties met de kinderen, zodat ze zich meer op hun gemak voelen.
Na een conflict, bouw een herstelperiode in. Ga in gesprek hoe je nadien opnieuw de band kan herstellen. Zowel van het kind uit als van de catechiste.
Concentreer u niet alleen op de inhoud van de vormselcatechese, spendeer voldoende tijd aan de groepsdynamiek.

Omgaan met (ongewenst) gedrag bij kinderen.

10u30: De tweede workshop

Het gaat hard, al een tweede workshop. Ik koos voor de workshop rond het vertellen van Bijbelverhalen. Charlotte Vandenberghe neemt ons mee in de wondere wereld van de vertelkunst. Charlotte stak van wal met het verhaal van Zacheüs. Ze verhaalt het op een bijzondere manier, ze vertrekt vanuit de personen die figureren in het verhaal, Zacheüs, Jezus, de menigte... Ze neemt de tekst niet letterlijk maar wel waarheidsgetrouw. Deze bijzondere ontmoeting van Zacheüs krijgt een nieuwe dimensie, door:

Aandacht hebben voor de vertelsfeer. Je brengt de toehoorders binnen in een bepaalde wereld bijvoorbeeld door een vraag te stellen, een situatie uit hun leefwereld op te rakelen, een afbeelding te tonen, de setting aanpassen aan het verhaal...
Vertellen met heel je lijf, het verhaal beleven met alle zintuigen. (spelen met je stem, een geluid binnenbrengen, werken met geuren, interactie met de groep opwekken...)
Durf emoties te verwoorden die je zelf voelt in het verhaal, ook al staan die niet letterlijk. (bv. de vreugde van Jezus als Zacheüs hem wil ontvangen).
Gebruik een verteltafel die ergens in de vertelruimte aanwezig is, die enkele elementen uit het verhaal bevat.
Vertel het verhaal met een kamishibai, een verteltafel met een aantal prenten.
Verwerk het verhaal achteraf met prenten die men kiest uit het verhaal.
Laat de toehoorders positie innemen in het verhaal, wat deed het met je, hoe ging je er mee om. Helpt om je verhaal te bekijken vanuit een verschillend perspectief.

Een aantal tips die je verhaal echt doen leven! Je krijgt zin om er onmiddellijk mee aan de slag te gaan.

11u30: Middaggebed met de catechisten

In het middaggebed komt vooral het vertrouwen ter sprake, vertrouwen op God, vertrouwen op elkaar om de catechese kleur te geven, jongeren mee op weg te helpen. Niet altijd met onmiddellijk resultaat. De bisschop sprak zijn waardering uit naar alle catechisten die aanwezig zijn en die zich blijvend inzetten voor onze kerk in ons bisdom. We zongen het uit in de kapel: op U vertrouwen we, ik ken geen angst.

12u30: Tijd voor een aperitiefje en ontmoeting

Na het gebedsmoment verzamelen alle catechisten buiten voor een groepsfoto. We proberen het thema van onze affiche te verwerken in de foto. Daarom kreeg iedere catechist een bellenblazer in de handen gedrukt. De belevenissen om een foto te maken, de juiste positie te houden, bellen te blazen op het juiste moment, zie je hieronder.

Na de groepsfoto nemen we ruim de tijd om met mede-catechisten rond de tafel te zitten. Met een broodje en een bord soep, komen de verhalen los. Hoe loopt dit voor jullie? Hoe pakken jullie dat aan? Tijdens het middageten wordt er voornamelijk gebabbeld, uitgewisseld, gelachen, contacten gelegd...

13u.30 Derde workshop: App'en met God

App-en met God, een metafoor waar je jongeren toch mee triggert. Een rechtstreekse verbinding met God, zonder datapack, zonder dat het netwerk uitvalt, een spiritueel contact dat altijd bereikbaar is. Een metafoor waar je de taal van jongeren mee spreekt. Tom Vandamme, catechist in Lauwe-Rekkem neemt ons mee in de catechesebeurt die hij maakte om bidden uit te leggen aan de vormelingen

Bidden is een moeilijk begrip, actie, die je op een bepaalde manier invult. Hij reikt een aantal manieren aan in de catechese, maar zegt ook dat dit niet heiligmakend is.
Eerst moet je leren voor wie je kan bidden, waarvoor je kan bidden, welke houding je kan aannemen,... Ter inleiding geeft hij het vijfvingersgebed mee van paus Franciscus, waar je per vinger voor iemand anders bidt

De duim, voor je meest dierbaren.
De wijsvinger, voor wie ons richting wijst.
De middelvinger: voor wie leiding geeft aan ons land.
De ringvinger: voor de zwakken in de maatschappij.
De pink: voor onszelf.

Er wordt stilgestaan bij de worstelingen die nu leven bij de kinderen. Heeft iemand ruzie, is er verdriet, mis je iemand? Wat houd je bezig?
Hij leert ook de kinderen om stil te vallen, in een bepaalde setting, even stil, mediterend samen te zijn met een stuk muziek op de achtergrond.

Na deze inleiding probeert hij de kinderen mee te nemen in gebed. Niet dat er veel kinderen de moed hebben om luidop te bidden, maar aan de houding van de kinderen zie je dat het een enorme indruk maakt. Belangrijk is dat je iedereen dankt na het gebedsmoment. Met de presentatie en de filmpjes, muziek kunnen we aan de slag om van deze vormselbeurt een succes te maken.

14u.30 Piet Raes sluit Geestig af!

Binnen de catechese ontmoeten we heel wat kinderen, jong-volwassenen die zich voorbereiden op hun sacrament. Als catechisten hebben we soms nogal wat verwachtingen? We gaan er vanuit dat ze enthousiast meewerken, dat ze bij alle bijeenkomsten bijwonen, ... Maar kunnen we daar zo maar vanuit gaan? Kunnen we dit verwachten van iemand die niet ondergedompeld is in de kerk? Moeten we hen niet eerst voorbereiden op wat komen gaat? We moeten duidelijk communiceren, hen meenemen in het christelijk verhaal maar ook wat er allemaal bij komt kijken.

Maar wat verwachten jongeren van onze kerk? Ons bisdom zal dit werkjaar peilen bij de jongeren wat hen bezig houdt, wat hun zorgen, vragen en bekommernissen zijn. Dit gaan we doen door de boer op te gaan, hen vragen te stellen, hen te beluisteren. Piet Raes wou een zelfde proces gaan, kleinschalig welliswaar inzake catechese? Hij stelde de vraag aan zijn 3 zonen, wat hun verwachting is of was inzake de vormselcatechese.

Jongste zoon: dat de uitleg zou gebeuren tijdens een spel, dat we niet te lang moeten stilzitten. En dat de uitleg op een leuke manier gebeurt. De verhalen trekken me aan omdat ze zo oud zijn, zo lang al verteld worden.
Middelste zoon: Hoe anderen hun geloof kunnen beleven, ook een internationale beleving, internationaal geloof. De kerk moet niet stil en rustig zijn, maar moet met moeite verkondigen. God moet verbinden in een groep, een groep die voor hetzelfde doel gaan.
Oudste zoon: Ik herinnerde de viering, het samen zijn, samen dingen doen.

Jongeren zijn misschien ver van de kerk maar God staat dicht bij hen. Ze zijn oprecht geïnteresseerd in het geloof. Maar we moeten hen meenemen in de catechese, samen beleven, samen aandacht geven. Dan kan die ontmoeting openbloeien en kunnen we de schat blootleggen die diep in hun hart schuilt!

15u.15 - Terug naar huis

Met vele impulsen, indrukken en materiaal ga ik naar huis terug. Ik heb natuurlijk maar enkele workshops toegelicht, er waren nog heel wat meer te beleven. Het materiaal van Geestig wordt naderhand verzameld en doorgegeven aan het CCV. Zij publiceren alle presentaties en input naderhand op Kerknet of catechesebrugge.be.