In mei organiseerde CCV Brugge drie leesavonden, begeleid door Dirk Boone, over de persoonlijke geschriften van Moeder Teresa. Deelnemers Pieter Busschaert en zr. Lut Vercruysse blikken terug:
Het boek (Brian Kolodiejchuk, Moeder Teresa, Kom wees mijn licht. De persoonlijke geschriften van ‘De Heilige van Calcutta’, 2008) ligt al even op mijn nachtkastje stof te vergaren. Hoewel moeder Teresa geen onbekende heilige is, blijft de zweem van controverse een barrière om aan haar geschriften te starten. Dat het werk over haar persoonlijke geschriften meer dan 300p tellen speelt ook niet in haar voordeel. Als jonge papa is het niet vanzelfsprekend om tijd te maken om mij hierdoor te ploegen. Toen ik deze lezingenreeks zag verschijnen heb ik dan ook niet lang getwijfeld (en achteraf gezien maar goed ook).
Hoewel we tijdens de lezingen eerder een chronologische lezing hielden van de geschriften moet ik eerst kwijt dat de rode draad vooral de extra info was die door Dirk Boone werd voorzien. Zowel de persoonlijkheid van moeder Teresa als een zoeken naar wat ze bedoelt met haar roeping (binnen de roeping) was zeer boeiend. De vergelijking om het einde met de geschriften van Thérèse was een enorme meerwaarde. De gelijkenissen tussen de verschillende figuren deed mijn blik verruimen.
Maar wat mij vooral zal bijblijven is hoe haar innerlijk leven dat ze zelf beschrijft als een “duisternis sinds ze Het Werk opneemt” in schril contrast staat met het succes dat de congregatie beleeft in de wereld. Dat deze geschiften pas na haar dood werden gepubliceerd is dan ook geen verrassing gezien de moeilijke, stevige twijfel en dat blijkt uit haar veelvuldige briefwisselingen. De kwetsbaarheid van zo’n sterk figuur, haar breekbaarheid die ze aan de dag legt ten opzichte van haar bisschop en geestelijk leider hebben me een heel ander beeld laten krijgen van haar. Hoe ze de opslag maakt naar een koesteren van die duisternis, is voor mij een trigger om verder te zoeken en misschien toch het boek helemaal te lezen. Maar zo gaat dat bij goede lezingen en goede sprekers, ze zetten aan tot meer…
Pieter Busschaert
‘Hoe is het mogelijk dat iemand zoveel dynamiek, begeestering en energie uitstraalt en zich innerlijk duister, verworpen en onbemind door God voelt?’ Die vraag drong zich op tijdens de leesavonden uit de persoonlijke geschriften van moeder Teresa. Wel kreeg ik een totaal andere kijk op haar leven door de inkijk in haar merkwaardige spirituele weg.
Naarmate we meer over haar innerlijke leven lazen leek het mij alsof God door haar aan het werk was ondanks haarzelf. Dat ze zelf zo transparant was geworden dat zijzelf God niet meer kon zien. Het goddelijke licht was haar zo dicht genaderd, zo fel dat het duister leek. Iets wat Dirk Boone ook aanhaalde uit het geloofsgetuigenis van Johannes van het Kruis en van Theresia van Lisieux, die in hun geschriften getuigen van een donkere nacht in hun geloof.
Toen moeder Teresa ertoe kwam deze duisternis te aanvaarden zag ze het als een uitnodiging om zich helemaal te vereenzelvigen met de mensen waarvoor ze haar congregatie had gesticht. De verworpenen, de uitgestoten, de onbeminde mensen van de sloppen. Doordat ze zichzelf zo intens verworpen voelde door God werd ze één van hen, één met hen. Niet de non die kwam ‘goed doen’ vanuit een soort overdaad aan liefde, maar vanuit een diep besef dat ze zelf zo hunkerde naar liefde. Ik zou het vergelijken met pater Damiaan die melaats werd met de melaatsen. Bij hem drukte de eenwording zich fysiek uit, bij moeder Teresa geestelijk.
Wat ik hoop verder mee te dragen is wat Dirk Boone aanhaalde uit een toespraak van haar in 1980: ‘Onze armen zijn prachtige mensen, heel beminnelijke mensen. Zij hebben ons medelijden en ons beklag niet nodig. Wat zij nodig hebben is onze begrijpende liefde en ons respect. Wij moeten de armen zeggen dat zij voor ons iemand zijn, geschapen om lief te hebben en bemind te worden.’ Ik zie veel armen in mijn omgeving maar geef ik hen mijn begrijpende liefde en respect? En ben ik niet zelf die arme die zoveel begrijpende liefde en respect nodig heeft?
