In onze reeks over gebed kwamen tot nu toe vooral specifieke gebeden en gebedservaringen van mensen ter sprake. We hadden nog geen aandacht voor gebedsplaatsen. In dit artikel willen we dat goed maken. Mensen kunnen op allerlei plekken tot gebed komen. Toch vallen de vele Mariakapellen in het landschap van Vlaanderen op. Naast de grote mariale bedevaartplekken in Limburg, verdienen ook deze kleine gebedsplaatsen onze aandacht.
Duizend namen
Maria is doorheen de geschiedenis niet alleen op ontelbare manieren afgebeeld, maar wordt ook onder verschillende namen en titels vereerd. Vaak zijn Mariakapellen verbonden met zo’n specifieke Mariatitel, die teruggaat op een element uit Maria’s leven of devotie. Zo refereert de benaming Onze-Lieve-Vrouw van Smarten naar het lijden van Maria om haar Zoon. Een titel als Onze-Lieve-Vrouw van de Rozenkrans verbindt Maria dan weer met haar overgave en volhardend gebed.
In die verbindingen met diverse aspecten van Maria’s spiritualiteit liggen veel kansen om Mariakapellen ook vandaag terug een plek te geven in ons geloofsleven. Meer nog, ze kunnen ook toevallige voorbijgangers raken die er niet omwille van geloofsredenen passeren. Want wie heeft er nog nooit verdriet en angst gekend en vindt misschien wel wat troost en vertrouwen bij Onze-Lieve-Vrouw van Bescherming? Hoeveel mensen zoeken vandaag niet naar richting en hoop, en houden misschien wel even halte bij een kapel voor de Sterre der Zee, Onze-Lieve-Vrouw van Goede Raad of Zetel der Wijsheid?
Verbindend: ook vandaag
De kleine, misschien wat schamele, kapel op de hoek van je straat of de veldkapel in je lindeboom staat of hangt er wellicht al een hele tijd. Ze zijn als bakens van vertrouwen te midden van een altijd wisselend toneel dat zich doorheen de tijd rondom hen heeft afgespeeld. Het zijn plekken die verleden, heden en toekomst met elkaar verbinden. Het zijn plekken die ook vandaag voor verbinding kunnen zorgen: tussen mensen onderling, maar ook tussen God en mens.
Zo mocht ik onlangs getuige zijn van de droom van enkele pastores die werkzaam zijn in de psychiatrie. Tijdens de coronatijden had een vergeten veldkapel op hun domein een grote betekenis gekregen voor patiënten en personeel. Ze dromen er nu van om deze plaats herop te waarderen als ‘Pleisterplek’ voor mensen van binnen en buiten het ziekenhuis, voor gelovigen en voor mensen die zich niet meteen iets kunnen voorstellen bij de figuur van Maria.
In de maand mei krijgt Maria veel aandacht. Misschien is dat moment ook wel een kans om je vanuit je geloofsgemeenschap eens bewust te worden van de Mariakapellen in je buurt. Blijven het stille getuigen van een ver verleden? Of mogen ze ook vandaag nog spreken en appelleren? Om iets van houvast te herwinnen. Om aan hernieuwd vertrouwen te bouwen te midden van alle woeligheid die het leven kan binnensluipen. Zodat er iets goddelijks kan ontluiken in hele concrete mensenlevens. Bij de Moeder van God. Bij de Moeder van alle mensen.
Wist je dat…
- PARCUM alle Mariakapellen in Vlaanderen wil inventariseren (https://www.kapelletjes.be)?
- CCV samen met Koor&Stem tien Marialiederen herbewerkte voor de doelgroep van (dementerende) ouderen (https://marialiederen.ccv.be)?
- CCV en Ferm een Mei-moment uitwerkten dat je kan gebruiken voor een bezinning rondom een Mariakapel (https://meimoment.ccv.be)?
- CCV en Ferm werken aan vijf luisterverhalen die Maria’s spiritualiteit verbinden met de vragen en zorgen van mensen vandaag (beschikbaar vanaf volgend werkjaar)?
Dit artikel werd ook gepubliceerd in bisdomblad Samen 3/2023.
