“Levensbeschouwelijke verschillen tussen mensen zouden geen drempel mogen vormen om samen te leven. Maar toch zien we vaak samenlevingsproblemen opduiken. Hoe komt dat volgens jullie?” Met deze stelling en bijgevoegde vraag aan een vijftigtal toehoorders opent Sam Stefani van Avansa Limburg de avond. “Omdat we mekaar niet kennen”, zo klinkt al vrij gauw een antwoord vanuit de zaal in het CC Maasmechelen. En net daar willen Avansa Limburg, Dienst Samenleving van Maasmechelen en CCV Hasselt verandering in brengen door te luisteren naar en te spreken met een panel dat levensbeschouwelijke diversiteit uitstraalt. Voor ons zitten Davy Vanloffeld (vrijzinnig humanist), Luc Herbots (katholiek), Ahmed Calik (moslim), Antonios Tarlizos (Grieks-orthodox) en Jonas Slaats, die het debat in goede banen leidt als moderator.
Tijdens de avond tekent er zich al snel een verschil af tussen Davy’s denkkader en het geloof van de drie heren die een monotheïstische religie vertegenwoordigen. Waar het vrijzinnig humanisme zin vindt in het leven door er zelf betekenis aan te geven, gelooft men in de christelijke en islamitische traditie dat God reeds aan alles betekenis gaf en dat het aan de mens is om deze zin te ontdekken en op die manier ook bij te dragen aan meer welzijn in de samenleving. Echter, in de manier waarop de drie religieuze tradities hun persoonlijke relatie tot hun Schepper beleven en tot uitdrukking brengen klinkt er ook diversiteit. Dat blijkt misschien nog wel het sterkst wanneer de grote vraag naar het samendenken van een almachtige barmhartige God en de aanwezigheid van lijden en kwaad in de wereld op tafel komt. Vindt ook lijden zijn oorsprong in God of is het intrinsiek zinloos? Put je kracht uit het geloof dat God je tijdens die moeilijke levensmomenten iets wil leren en je wil versterken of vind je iets van troost in de hoop dat God met je meehuilt en je net dán meer dan ooit draagt?
Alleszins voelen alle panelleden zich met elkaar verbonden in de ervaring dat een zekere vorm van zoeken en twijfelen binnen ieders levensbeschouwing en dagelijks leven een plek inneemt.
Elk van hen legde immers een zoekproces af vooraleer ze terecht kwamen in een levensbeschouwing waar ze zich thuis voelden en erkenning vonden voor wat ze innerlijk aanvoelden en vaak ook intellectueel onderzochten. Meer nog, twijfel en de openheid om te blijven zoeken blijken een belangrijk onderdeel te zijn in ieders levensbeschouwing. Voor Davy die zichzelf een agnost noemt, is het zelfs de kern van zijn denken en doen om met een kritische geest te blijven kijken naar schijnbaar vaststaande waarheden en een soort van plezier te vinden in het filosofisch bevragen van mens en wereld zonder daarop een sluitend antwoord te willen vinden. In de drie religieuze tradities krijgen het zoeken en de twijfel dan weer een plaats vanuit het ontzag voor een God die altijd groter is dan één individu of één traditie kan bevatten.
“Al gaande wordt de weg gebaand,” zo besluit deken Luc. En die weg willen de aanwezige panelleden ook voor een stukje samen gaan. Bij uitstek nu er zoveel nood is aan menselijke nabijheid tijdens de coronapandemie, die niet alleen veel lichamelijk en psychisch leed meebracht, maar ook grote maatschappelijke wonden van verdeeldheid sloeg.
Valérie Kabergs, CCV Hasselt
