Op 13 mei was de aula van het PCS te Kiewit goed gevuld. Een 90-tal deelnemers hadden zich ingeschreven voor de tweede CCV-studiedag: ‘Zin in debat? Durven spreken als gelovigen’. De ‘zin in debat’ was duidelijk aanwezig.
Prof. Rik Torfs opende de dag in zijn alom gekende stijl. Zonder papieren en met af en toe een humoristische noot gaf hij zeven punten mee die belangrijk zijn wanneer we als christen onze stem willen laten klinken op het publieke forum. In het debat moeten we als christen niet krampachtig optimistisch zijn, maar wel een hoopvolle stem laten klinken. Dit betekent niet dat we als christen soft moeten zijn en meegaan met de stroom. Integendeel, wanneer je je stem wil laten horen, moet je soms je eigen reputatie op het spel zetten, tegen de stroom ingaan. In het debat geldt dan ook ‘Bemin je vijanden’ want als je geen tegenspraak oproept, heb je waarschijnlijk niets gezegd. Een hoopvolle boodschap aan de maatschappij brengen vergt volgens Torfs morele moed. Maar als je gelooft in je verhaal, moet je de schrik overwinnen en naar buiten treden.
Sien Callebaut van IJD Jongerenpastoraal Vlaanderen sprak ons vervolgens enthousiast toe over wat het betekent om jong en gelovig te zijn anno 2019. Ze stelde de vraag of er wel een plaats is voor (de stem van) jonge mensen in de Kerk en bij uitbereiding voor (de stem van) gelovige jonge mensen in het maatschappelijke debat. Aan de hand van enkele uit het leven gegrepen voorbeelden maakte ze duidelijk dat er toch nog wel wat werk aan de winkel is. Ze riep de aanwezigen op om niet bang te zijn om naar jongeren toe te stappen. De aversie van de jongeren tegen ‘de kerk’ is immers weg. Er heerst vooral een onwetendheid bij jongeren rond geloof. Daarom is het de taak van de christenen om de ondergesneeuwde vragen van jongeren naar boven te spitten. Ze roept op om dit niet alleen met woorden te doen. Je bereikt volgens haar veel meer als je als christen toont waar je voor staat. Kleine, authentieke gebaren zijn de eerste stap en een belangrijke getuigenis van wat het inhoudt een christen te zijn. Als christenen moeten we influencers zijn naar het voorbeeld van Maria.
’s Namiddag klonk de filosofische stem van Dries Deweer (Universiteit van Tilburg). Hij legde ons haarfijn uit dat we het recht hebben om te spreken, maar meer nog de plicht hebben om te getuigen. Vanuit een politiek filosofisch standpunt mogen christenen spreken omdat hen het zwijgen opleggen ingaat tegen de vrijheid van meningsuiting én omdat religieuze input wenselijk is in het debat. Religie brengt immers een betekenis binnen die anders over het hoofd wordt gezien. Als burger hebben we dus het recht om te spreken als gelovige, maar als gelovige hebben we ook de plicht om dat te doen. We hebben de plicht om te getuigen over Gods liefde. Als christenen vervullen we bovendien een profetische rol. We brengen een boodschap die relevant is voor de wereld. De christelijke getuigenis is een kostbaar tegengif tegen de verzuring van de maatschappij.
Afsluiten deed Erik Hendriks met hoe Logia dat getuigen concreet in de praktijk brengt. Logia is een denktank die meer dan 170 experten uit het Vlaamse maatschappelijk werkveld bijeen brengt om kennis en ervaringen uit te wisselen. Het zijn mensen van allerlei disciplines (economie, advocatuur, medische wereld, sociale sector, jongeren) die zich willen engageren om te spreken en te schrijven. Samen zoeken zij naar antwoorden op actuele en maatschappelijke vragen. Logia wil daarmee de rijkdom van de christelijke sociale ethiek bekendheid geven in de regionale en landelijke media op een open - niet offensieve of defensieve - manier. Een voorwaarde is dat de medewerkers overtuigd christelijk, leek en onafhankelijk zijn, loyaal zijn aan de kerk en naar buiten willen treden. Zij komen maandelijks samen om in alle openheid met elkaar te praten over het geloof. Op deze manier oefenen ze zich om als gelovige te spreken in de media. Daarnaast biedt Logia hen technische (hoe schrijf ik een artikel?) en inhoudelijke (wat is de sociale leer van de kerk?) vorming aan. Logia is een ‘groter’ project van christenen die naar buiten treden, maar Erik Hendriks riep ook op om het allemaal niet zo groot te zien. Je moet niet noodzakelijk in de media komen. Ook op kleinere schaal kan je als christen je stem laten klinken.
In het slotwoord stipte Mgr. Hoogmartens enkele voor hem belangrijke elementen aan die doorheen de dag hadden geklonken. Voor hem is het evident dat we als christen aanwezig willen zijn in het maatschappelijk debat. Of we dat kunnen? Daar heeft hij soms zijn twijfels over. Of we dat durven? Hij denkt eerder van niet. Of we dat mogen? Dat is voor hem evident, het is zelfs een kwestie van moeten. Hij roept ons dan ook op om ons als christenen te laten vormen en te oefenen om op een goede manier te spreken in het maatschappelijk debat. Als christenen moeten we leren met een zekere schuchterheid, niet zelfingenomen en met bescheiden fierheid aanwezig te zijn op het publieke forum.
