Wereldnieuws in 1572
In 1568 begon de Nederlandse opstand tegen Spanje de Tachtigjarige Oorlog. Aanvankelijk leek deze opstand op een fiasco uit te lopen. Maar de inname van Brielle in Nederland op 1 april 1572 betekende een definitieve wending. Het was het eerste succes voor de opstandelingen die onder leiding van Willem van Oranje tegen het Spaanse bewind in de Nederlanden streden. Gorcum had zich op 26 juni 1572 overgegeven.
Enkele Franciscanen uit Gorcum, enkele priesters en ook de Norbertijn Jacob Lacop uit Monster werden gevangen genomen door de watergeuzen. Ze werden samengebracht in Brielle. De protestant Willem van Oranje eiste hun vrijlating maar hij had de watergeuzen nauwelijks in de hand... Na twaalf dagen mishandeling en bespotting werden zij één voor één opgeknoopt in de turfschuur, Jacob Lacop als 16e van de 19 aan de ladder omdat er geen plaats meer as aan de balk. Het was 9 juli 1572. De Oudenaardse Norbertijn Jacob die ooit nog een boek had geschreven tegen de heiligenverering werd nu martelaar…
Het nieuws van hun dood verspreidde over de katholieke wereld dankzij verslagen die familieleden van de slachtoffers wisten te maken van de folteringen die ze te verduren hadden gehad. De verslagen werden geschreven in het Latijn en vertaald in verschillende andere talen. Zo werden de martelaren voorbeelden van standvastig geloof én van de gruwelijke praktijken van de protestanten.
Daarna kwamen de verhalen in omloop van wonderen die zouden zijn gebeurd op voorspraak van de martelaren van Gorcum. Het klooster en de bijgebouwen waar de feiten zich voltrokken hadden waren afgebroken, maar katholieken konden de plaats nog steeds aanwijzen. Heimelijk deden ze opgravingen om resten van de martelaren veilig te stellen en naar Brussel over te brengen. In 1621 gaf de paus toestemming om deze relieken te vereren en in 1675 werden ze zalig verklaard. Hun relieken raakten verspreid over verschillende kerken in de Zuidelijke Nederlanden.
Gedurende de negentiende eeuw werden de Martelaren van Gorcum symbolen van standvastige katholieken. Ze probeerden hun relieken, die zich nog steeds in België bevonden. Overigens heeft onderzoek in de archieven van het Vaticaan aangetoond dat de Nederlandse bisschoppen geen voorstander waren van een heiligverklaring van de martelaren omdat zij de protestanten in Nederland niet voor de borst wilden stoten. Gelukkig werden de martelaren van Gorcum en dus ook Jacob Lacop 150 jaar geleden officieel heilig verklaard door paus Clemens X op 29 juni 1867.
pastoor Alexander
Jacobus Lacop in de Abdijkerk te Ninove
