“Waar is de Koning der Joden?” (Matteüs 2, 1-12)
In Jezus’ tijd spreekt elke Jood over de komst van de ‘Gezalfde’, de Messias, een goede koning, uit Davids geslacht. Het kleurt de verbeelding. Leven onder een despoot als Herodes de Grote is geen feest. Het snakken naar een bevrijder des te intenser.
Gretig leest men de oude profetieën. Allereest die zegenspreuk van Bileam: “Ik zie het al, een ster komt op uit Jacob, een scepter uit Israël…” (Numeri 24, 17). Hiermee voorspelde Bileam Mozes’ overwinning op het leger van Balak, de koning van de Moabieten. Die had met zijn troepen de toegang tot het ‘Beloofde Land’ geblokkeerd.
Van de profeet Jesaja (60, 1-6) leren de Jeruzalemmers dat ze moeten jubelen omdat de zon alleen over hen – en niet ergens anders - opgaat! (Vandaag horen we in het Heilig Land terug dat soort lof zingen … Tegelijk zijn er een hoop Joodse Rabbi’s die, gezien de huidige situatie, zulks verwerpen als ‘idolatrie’, gruwelijke afgodendienst.)
En verder orakelt de profeet Micha: “Gij echter, Bethlehem in Efrata, al zijt gij klein onder Juda's geslachten, toch zal er, zeg Ik, iemand uit u komen die over Israël gaat heersen” (Micha 5, 1). Helemaal in de lijn dus van Gods erewoord aan koning David (uit Bethlehem): dat zijn geslacht zal voortduren tot welzijn van iedereen.
De ‘Wijzen uit het verre Oosten’ kennen die heilsverwachtingen slechts van horen zeggen en gaan op zoek, op goed geluk af. Na hun lastige tocht vinden ze ten slotte die langverwachte koning. Inmiddels zitten Schriftgeleerden hun profeten wel mooi uit het hoofd te citeren, maar zelf verzetten ze geen voet. Dat is het drama. Die laatste kilometertjes naar Bethlehem stappen ze niet. Ofschoon ze ‘t beter hadden kunnen weten, zullen zij het kind in de kribbe dan ook niet te zien krijgen.
Herodes’ verhaal is een toemaatje. Om zijn koningskroon niet kwijt te spelen heeft de Viervorst al familieleden omgebracht, tot zijn eigen zonen toe. Grootheidsdrang en achtervolgingswaan gaan hand in hand. Elk gerucht over troonpretendenten doet zijn knieën beven. We kennen dat. Ook zijn aanhangers vallen voor complottheorieën. Sluw speelt de potentaat zijn ‘game of thrones’. Plaats en tijd wil hij tijdig, exact en ‘top secret’ op zijn bureau. Met een berekende leeftijdsmarge begint in Palestina dan een zoveelste etnische zuivering…
Vanaf zijn geboorte af zien we al waar Jezus’ leven op uit zal lopen.
Pastor Ludwig
